Van zeden

Een tweede Middelnederlandsch zedekundig leerdicht

[p. 1]

Van zeden.
Middelnederlandsch zedekundig leerdicht.

Als ic gheloeue, zedebaer leuen
Es noetlic elken meinsche ghegheuen,
Want niet orborliker de meinsche
Mach ghecrighen te zinen weinsche.

Daer cathoen af es in ghebreke,
Redene vermaent mi, dat ic spreke
Van sulker leeringhen, verstaet twoert,
Als ionghen lieden toe behoert.

Die ruut zijn, commen ter fonteine
Van zeden ende duechden ghemeine:
So gheeft roke ende smake goet;
Comt sonder vaer, hebt goeden moet.⁺

Blommen baert dit houekijn
Van goeder leere ende vruechden fijn.
O ongheleerde, wildijt smaken,
So moghedi te groeter eeren gheraken.

+ f^o. 262 a

[p. 2]

5aant.

 

Sonder gode eist al niet,

 

Wat men hoert of wat men siet;

 

Souct eerst zijn rike ende sine ghenaden,

20

So bestu arde wel beraden.

Aldus so wert di al ghegheuen,
Wat dat di noetlic is int leuen;
Want so wie die gode dient
Regneert met hem als eewich vrient.

Gheloef ende anebede eenen god,
Hem gheeft eere, hout zijn ghebod;
Dat hem toehoert gheeft lof ende eere:
Dat es der helegher scrifturen leere.

Du suls eeren die heleghe kerke
Ende die haer dienen, priesters ende clerke,
Hen beeden verchieren na dijn vermoghen:
Wat redene wijst, sulstu di poghen.

Alstu in den tempel gaes,
Metten wijnwatre du di dwaes
Van zonden, ende valle in orisoene,
Les ofte zijnct, alst es te doene.

Wiltu houesch zijn ghesien,
Voer gode cniele met beeden knien:
Voer den meinsche met eenen alleene
Ende dander hout rechte; dits dat ic meene.

[p. 3]

11aant.

 

Dientstu den priester ten autare,

 

Dat ic di leere, hebt niet ommare:

 

Wes in allen dientste snel⁴³

 

Met beeden handen; so dienstu wel.

Altoes zijt onderdanich hem beeden,
Vader ende moeder, doet hem gheen leede:
Dus doende hu wert eere ghegheuen
Vp der eerden ende int langhe leuen.

Dattu niet wils dat di ghescie,
Doe dat selue eenen andren nye:
Die minne van christum saltu winnen
Ende goede liede sullen di minnen.

Sijt oemoedich, ende dat te maten;
(Houerde salmen altoes haten;)⁺
Te vele oemoedich heetmen zot,
Men hout oec gherne met hem spot.

Sij niet te sonderlinc of te ghemeene
Te vele: aldus eist dat ic meene;
Den eersten men te hatene pliet,
Den anderen rekent men ouer niet.

Wes gherechtich, want men zeecht:
‘Soe wie an gherechtichede cleeft,
Sijn saet en heeft nemmermeer noet
Te biddene als bedelare om broet.’

43 lees: dienste.

+ f^o. 262b.

[p. 4]

17aant.

65

Wie tgheloeue gods hout vast,

 

Van zonden so wert hi ontlast,

 

Ende hi es in den hemele vermaert

 

Gods vrient, so ons scrifture verclaert.

Om te verstane elcs redene wel,
Daertoe verstandel zij ende snel;
Tote di gheseit der lieder tale
Wes traghe int segghen: so doestu wale.

Om vrede, pays ofte omme ghenaden
Te loepene, si haestelike beraden;
Maer om vechten ofte om strijden
Aldaer te gane saltu vermijden.

Dien du kennes in aermoeden,
Ghef mildelike van dinen goeden.
Ghebreect hu goet, doch troest den aermen:
God sal di troesten ende dijns ontfaermen.

Altoes dijn dienst sal zijn ghereit
Elken, en wert di nemmermeer leit;
Loent hi di niet, een ander sal,
Dattu verdient, loenen al.

Als di ghedient hebben ghehuerde cnapen,
Laet haren loen niet met di slapen,
Vpdattu wils dat dine cnechte
Segghen: ‘du best een man rechte.’⁸⁸

88 lees: een man van rechte.

[p. 5]

23aant.

 

Gheloef niet elken smeekenden gheest,

90

Sulc dinc es te scuwene meest:

 

Bi smeekers es menich onnoesel bloet

 

Bedroghen ende gheworpen onder voet.

Corte ende warachteghe tale
Voucht elken meinsche wale:
Loghenachtich mont beroeft elcs leuen
Van eeren; dit vint men bescreuen.⁺

Selden lachen ende dat goedertiere,
Ne lachtric niet, eist bi manieren:
Licht van zeden, die vele lacht,
Es metten vroeden cleene ghehacht.

Lacht niet alleene, want hi es boes
Gheheeten, gheueinst, ende oec loes
Of zot vernaemt in allen hueren
Ende lettel ghemint met zinen ghebueren.

Vele rijcheden es groet belet
Van duechden, ende groete aermoede met:
Ter middelheit wille di dan gheuen,
So moochstu leeden een seker leuen.

Drie viande peins te vliene altoes:
Die weerelt, tfleesch, den duuel loes.
Constu dese drie verwinnen,
God sal di steerken ende minnen.

+ f^o. 262c.

[p. 6]

29aant.

 

Al dat hangt an dese drie

 

Viandelike strecke, met moede vlye:

115

Wiltu scuwen diere zielen grief,

 

Doch altoos, dat gode es lief.

Shemels bliscap hebbe verhoghen,¹¹⁷
Der hellen torment ende haer doghen,
Ende die zware bitter doot,
Waer du zijs, hets di wel noet.

Hebbe vast al in therte dijn,
Wattu nu best ende hebs ghesijn
Ende wesen sult, dan sullen vlyen
Sonden, die di te tempterne plyen.

Hebstu belof den zanten ghedaen,
Vulcomme dat, hets wel ghedaen;
So wie den zancten belofte breect,
Sijn si goet, god eist diet wreect.

Maer quade belofte bleue bet achter,
Al eist datter af comt lachter;
Hem, diet belooft, tmeeste quaet,
Sal elc scuwen; dats mijn raet.

Dinen noet ghecrighe, maer hoep van goede
Vlye, so doestu als die vroede:
Pine rike te sine van duechden,
So leefdi eewelic met vruechden.

117 lees: vor (h)oghen (ante oculos).

[p. 7]

35aant.

 

Wouckereeren weduwen, of papen amyen,

 

Of dochtren der predicaren, die ons castyen,⁺¹³⁸

 

Ammans, muelneeren, die bedriuen

140

Loesheit, nem niet hare wiuen.

 

Wiltu om hare wiue pinen

 

Of dochtren, curt so sal verdwynen

 

Al tgoet onder di, want men siet

 

Dat quaet goet te verdwijne pliet.

Siestu yemen vallen of glijden,
Dune sult lachen, no verblijden;
Maer doech met hem, het mochte morghen
Di ghescien, dies wes in zorghen.

Wat dattu does, wat di ghesciet,
Ontdecket dinen wiue niet,
Daer vreese van liue an ligghen mach;
Wes dies vorsien nacht ende dach.

Wiltu weten heymelichede
Der dinghen, kindre ende sotte mede
Ende dronckaerts, elc so hijt peinst,
Werpt huut zijn woort ongheueinst.

Comt di yement te ghemoete
Ende hi di gheeft vriendelike groete,
Peinst dat hi vrient zij, ende doe alsoe
Van ghelike, spade ende vroe.

+ f^o. 262d.

138 Achter dit vers moet uit het volgende in de gedachte worden aangevuld: nem niet te wiue.

[p. 8]

40aant.

 

Van winkene ende runene saltu di hoeden:

 

Sotte pleghens, ende niet die vroede;

 

Wantrauwel sijn si, ende omme dat

 

Sijn si te scuwene in elke stat.

O kint, die durst hebt, ganc ter fonteine
Der wijsheit, daer vintstu water reyne,
Besloten met .V. sloten hi den berghe hoghe:
Dat waterkin met neerenste te drinckene poghe.

Wie ondersouct met groeten labuere
Wijsheit, die sloten der scriftuere
Ontspringhen, eerselt hi niet achter,
Ende wert wijs leuende sonder lachter.

Ontsie dinen meester ende biet hem ionste,
Wiltu van hem ghecrighen conste;
Der wijsheden wert di danne ghegheuen
Deerste slotele ende oec rijc leuen.

Vrach, vest int herte, onthout dat wel,
Tgheleerte ouerles oec snel:
Alle die sluetelen sultu ontfaen
Der wijsheit int herte arde saen.⁺

Van uwen gheslachte spreect gheen blame¹⁸¹
Naer dijn vermoghen, het ware scame;
Maer eert alle goede vrauwen
Met ionsten ende met goeder trauwen.

+ f^o. 263a.

181 lees: Van vrauwen gheslachte (femineo de sexu).

[p. 9]

46aant.

185

Hi es rustier ende dorper van aerde,

 

Die van wiuen spreect onwaerde:

 

Wij zijn alle van wiuen gheboren.

 

Sij moetent kennen, diet lesen horen.

Es dijn wijf goet ende di onderdaen,
In ionsteliken minnen sultuse ontfaen,
Weerden ende eeren sulstu haer mede:
So hebdi beede, pays ende vrede.

Es so di moylic ende stuer
Ende onghemint met elken ghebuer,
Wildi dan leuen met ghenaden,
Maecter hu quite; ic dart hu raden.

Hebstu kindre, castijse wel
Te maten, maer sij hem niet te fel.
Onghewende kindre doen dicwile toren,
Scade ende scande hem, dien si toehoren.

Hebstu dienlinghe, onder voet
Sulstuse houden, bestu vroet;
Want seerue sijn dicwile vul houerden,
Ende dienen met groeter onwerden.

Doe so dat alle dine ghebuere
Di ionstelic minnen talre huere:
Groet goet mach di daer af comen;
Groet quaet verdientstu, als sij di domen.

[p. 10]

52aant.

 

Hebstu stiefuader of stiefmoeder,

210

Sij dijns selfs een goet behoeder,

 

Subtijl te di antreckende haer ionste;

 

Dit leeric hu voer goede conste.

Hebstu stiefkint, du suls hem eere
Bewijsen, dat raet mine leere:
Te meer sal de moeder hu minnen,²¹⁵
Ende svolcs lof suldi oec winnen.

Siestu broedre vallen in strijde,
Ne help no deen no dander zijde;
Maer doe met dinen woorden
Dat si vallen in accoorden.

Hout selden feeste van maeltijden,
Van costen suldi hu oec vermiden,⁺
Die di mochten in aermoeden
Bringhen, waerstuus niet in hoeden.

Dine tafle ende dijns selues spijse
Sal di voeden in goeder wise;
Die loepen omtrent lecken ende kijcken,
Dien leckaerts ne wilt niet gheliken.

Hebstu spijse in dinen mont,
Van drinkene wachti in dier stont.
In nappen men te soppene pliet,
Maer in den mont ne pleecht mens niet.

215 lees: te meer sal hu (di?) de moeder minnen.

+ f^o. 263b.

[p. 11]

58aant.

 

Soppende in den mont es van zeden mist,

 

Ende ezel oec, die int water pist.

235

Lechstu ter tafle tghebene broet,²³⁵

 

Du does di seluen scande groet.

Ne bijt niet tmorseel, dattu wilt legghen
Int platteel; ic moet di segghen:
Metten scoelakene verbiedic di
Dinen nuese te vaghene, sonder zij.

Met dinen cleede, et es onneere,
Ne droeghe dine hande nemmeere:
Tande noch loepende hoghen
Metten scoelakene ne wilt niet droeghen.

Van dinen goede saltu wesen
Milde, wiltu zijn ghepresen;
Van anders goede die miltheit pleecht
Te gheuene, van hem men scande zeecht.

Oueruloyentheit van rijcheden,
Groet gheslachte, ende edelhede,
Ende wijsheit, zijn vier groete saken
Die den mensche ouerdich maken.

Kentstu di seluen van desen naect,
Ende ouerdich zijs, du best ontraect
Ende zot gherekent ouer al,
Waer du coms, ende van eeren smal.

235 lees: tghebetene (frusta remorsa).

[p. 12]

64aant.

 

Van roeke ende husen, die leken in,

 

Van quaden wiuen oec niet min,

 

Vlye, ende mac di der af quite,

260

Wiltu wel leuen ende met iolijte.

Ghef den wiuen ghiften gheene,
Dit eist, dat ic daer in meene:
Wiue, die gherne ghifte ontfaen,
Bieden hem te coepe, naer mijn verstaen.⁺

Die di ghelijc es van gheslachte,
Vroet, oemoedich ende sachte
Van zeden, die nem teenen wiue,
Vpdat so es reine van liue.

Alstu coms daer du best gheseten
Bi meerdren man, moetstu weten
Dattu niet legghes dine knien
Deen vp dander, daer hijt mach sien.

Voer den weerden groeten heere,
Verstaet wel, wat ic hu leere,
Sulstu met blijden gheeste vpstaen,
Ende dune sult niet sitten gaen
Bi hem, en zij dat hijt ghebiede.
Die aldus doen zijn hoofsche liede.

Ten huse commende ombekent,
Als dienlinc ofte bode ghesent,
Vpdattu niet haestelic keert weder,
Sit vorsienlic ter eerden neder.

+ f^o. 263c.

[p. 13]

70aant.

 

Es hi di ghelijc, daer du met gaes,

 

Vorgaestu hem, du does als dwaes:

285

Gaet heffen ghelijc; oec tvoeren gaen

 

Ghef dine ghelike; hets wel ghedaen.²⁸⁶

Es hi meerre, so volch hem naer
Daer du met gaes, hebt niet ommaer:
Ghincdi hem neffens, ghi daet als een zot,
Het en ware wel zijn ghebod.

Bestu peelgrin, wats ghesciet,
Met ongheliken gheseldi niet;
Onghelike ossen, als men calt,
Doen dat den waghen omme valt.

Ghewerdicht di yement den nap te gheuene,
Den nap met eenen bliden leuene
Ontfanc, ende drinc hoofschelike
Ende gheffene weder vroedelike.

Maer bestu van goede cleene,
So sturt huut den nap al reene,
Ende ganckene spoelen rasschelike
Ende brinctene weder lichtelike.

Den nap, dien du wilt ontfaen,
Du sulter beede dine hande an slaen
Ouer vast an beede zijden:
Ant tboert te vane moetstu vermiden.⁺

286 lees: dinen.

+ f^o. 263d.

[p. 14]

76aant.

 

Gheeft men di den nap, ghedincs

 

Dattu niet omme keers, alstu drincs.

 

Van broede, daer du af hebs ghebeten,

310

Maect gheene soppen, wiltuut weten.

Ter taflen vp dinen ellenboghe
Ne lene niet, wat di baten moghe.
Sit altoes rechte, ende wes van dienste
Die bi di sit; dat dinct mi tsientste.

Dien ghelijc, ende du ghelijc hem,³¹⁵
Dien elc (van dien ghepayt ic bem),
Meerder dan du, daer du met heets:
Ghef hem tmeeste; des niet vergheets.³¹⁸

Ne stec dine hande niet in de spijse,
Als een meerder man prise³²⁰
Met di heet ende drincken wille,
Maer hout hem tscoenlaken stille.

In de spijse ne wilt niet blasen,
Noch in den dranc; het pleghen dwasen:
Wachti van beeden datture niet
In blaest, daert yement goeders siet.

Moetstu slapen bi meerder man,
Ofte diner ghelijc, ic rade di dan,
Te bedde gaende, vrach hem stille
In welke zijde hi rusten wille.

315 lees: di in plaats van du.

318 lees: Ghef hem tmesse (da cultellum meliori). Zie voorts de Aanteek.

320 lees: meerder man van prise.

[p. 15]

82aant.

 

Gaestu met yemene verre of bi

 

Te weghe, vrach hem wie hi zij;

 

Sinen name sulstu te wetene poghen,

 

Wiltstu bi hem niet zijn bedroghen.

Bestu goet zalich peelgrijn,
Du moets elken ghetrauwe zijn;
Naer dijn vermoghen saltu niet breken
Tbelofte, want god sout vp di wreken.

Bestu met meerdren man ghestelt
Te gane te weghe ofte gheselt,
Of met gheliken, wilt dat hi wille:
So blijfdi seker van ghescille.

Bestu peelgrin, verhoet den dach,
Om goede herberghe so vrach;
Stant tilic vp, ende aflech
Bi scoenen daghe den langhen wech.

Int huus van eenen .... den man³⁴⁷
Ne herberghe niet, vpdattu can⁺
Elre gheraken, want vele loes
Vint mense, ende bedriegher altoes.³⁵⁰

Van kinderspele ende van quaden tonghen
Der quader cnechte, houde ende ionghe,
Van paerdenvoeten, van smeekerstale
Sulstu di wachten, so doestu wale.

347 De in het Hs. open gebleven plek zou aldus kunnen worden aangevuld: Int huus van eenen roetharden of roetbarden man (in domum ruffi).

+ f^o. 264a.

350 lees: bedrieghen. Zie de Aanteek.

[p. 16]

88aant.

355

Wilstu coepen eeneghe dinghe,

 

Van vele te zwerne sulstu di dwinghen:

 

Manierlic sulstu tgoet taxeren,

 

Dies du te coepene hebs begheeren.

Niemen ne knauwe met crommen tanden
Van nijde, ghelijc dat pleghen vianden;
Metter naelden der nijdichede
Sulstu niet prekelen met onzeden.

Hebstu in di seluen beseuen
Dattu in eeren zijs verheuen,
Beromdi niet te zeere daer of,
Want niement voucht zijns selfs lof.

Den nacht loue, als du vpstaes:
Den dach, als du slapen gaes;
Dinen weert groet vriendelike
Ende thuusghesinde al dier ghelike.

Toecht dinen gasten een blide ghelaet,
(Een blide weert de feeste vulmaect)
Hem danckende ghef lof ende prijs,
Als si willen gaen alder wijs.

Wilt niet tanen den slapenden hont,
Maer twist laet slapen talre stont:
Dat leden es, wiltstuut ontwecken,
Men mocht te diere onneeren vertrecken.

[p. 17]

94aant.

 

Vp tghelt, dat dine burse inhout,

380

Niet vp anders burse, wes stout

 

Te coepene, du mochts werden bedroghen:

 

Dan leestu scaemte ende doghen.

Es yement te di quaet in zinen gront,
Stopt met consten sinen mont:
Hi stopt gherne tgat van der stille,
Die stinckende roke scuwen wille.

Dune sult niet dreeghen, hebstu dine eere lief,
Dinen viant te doene eenich grief:
Vorwist viant mach di eer toren
Beraden, es hi bewist te voren.⁺

Die vpperste eere in desen dale
Es, dat de coepman wel betale;
Betaelt hi wel, hi mach met eeren
Met coepmanschepen hem gheneeren.
Int betalen souct gheenen morghen:
Men sal di echt te lieuer borghen.

Langhere dan dine cleedre strecken,
Saltu dine lede niet recken;
Oec saltu setten dine theere
Naer dijn winnen, naer dine neere.

Wie meer verteert, dan hi wint,
Al wert hi arem, men achtes twint.

+ f^o. 264b.

[p. 18]

100aant.

 

Met dijnre zickelen, wilstuut horen,

 

Wil niet snijden anders coren;

405

Ic rade di oec, gheer niemens wijf:

 

Du mochts verbueren ziele ende lijf.

Spreect di yemene in zijn anscijn,
Slach altoes die hoeghen dijn⁴⁰⁸
Ende vest in therte al zine woort,
Wiltuut met eeren vertrecken voort.

Als tbeckin comt ende voer di dient,
Ende bi meerder man sits, vrient,
Laet hem dwaen, ende metter hant
Hout de dwale; hets hoofsch becant.

Waer du best, esser cokens noet,
Of es de tafle van dienste bloet,
Biet dinen dienst, men sal di prijs
Gheuen, ende heeten van dienste wijs.

Wilstu leuen sonder zorghe,
Leene niet gherne, wes noede borghe;
Die vele borcht ende gherne leent,
Men siet dat hi int hende weent.

Vlye houerde ende terlincspel,
Lichte wiue ende tauernen snel,
Wilstu dat di werde ghegheuen
Hier eere ende echt teeweghe leuen.

408 lees: Sich altoes die hoeghen sijn (vultum tu cerne loquentis).

[p. 19]

106aant.

 

Wilstu gode bidden wale,

 

Du moets di sluten al te male

 

In eenicheden; die alle dinc siet

430

Saelt di ongheloent laten niet.

Es yement beetende van den peerde
Vp sittende, hebbe gheene onweerde⁺⁴³²
Te dienne, want hets houesschede
Ende men winter vrienscap mede.

Wilstu dor gode gheuen wat,
Ghef behendelike dat,
Ende wes exempel van duechden;
So moochdi leuen met vruechden.

Metten vinghere saltu niet wijsen,
Daer du af spreecs; men sout mesprisen.
Van wien du spreecs, keer dijn aensichte:
Sone machmen di niet begripen lichte.

Alstu van dinen paerde ghebeet
Best, doe af dine sporen ghereet,
En zij dattu haestelic rijden
Wils, so moetstuus vermijden.

Cousen ofte stiualen nauwe
Trect huut, vp ghestrect hu mauwe,
Sonder hem te doene pine,
Ende altoes met blijden aenschine.

+ f^o. 264c.

432 lees: Of vp sittende (si quis descendit, vel scandit equum).

[p. 20]

112aant.

 

Spreect di een meerder man toe,

 

Ontdecke dijn hoeft spade ende vroe:

 

Priestren sultu eeren mede,

 

Waer si zijn ende in welker stede.

Beromdi niet van eeneghen dinghen,
Die ghi niet en mocht vulbringhen;
Men soude di heeten loghenare
Ende met di spotten harenthare.

Es di quade auonture ghesciet,⁴⁵⁹
Wes ouerdich daer omme niet;
Den ondanckeliken ontrect god weder
Sine gracie ende weerpten ter neder.

Ne drouue niet om clein ongheual
Te zeere, want hijt wel betren sal
Dhemelsche vader, die wel zijn kint
Castyen mach, dwelke dat hi mint.

Dinen viant sultu niet
Dine scade ontdecken, wats ghesciet,
Noch dine aermoede hem betoeghen:
Di mochter lichte af commen doghen.

Es dijn vrauwe of dijn heere
Vp di verbolghen, nemmermeere
Grammelike andwoerde weder,
Laet voeren de gramscap vallen neder.⁺

459 lees: goede auonture (si sors tibi prospera cedat).

+ f^o. 264d.

[p. 21]

118aant.

475

Bestu bode tote meerdren man

 

Ghesonden, ic rade di dan:

 

Met staden wiselic ende met manieren

 

Curt dine tale saltu bestieren.

Hebstu van yemene ghifte ontfaen,
Wilt hem altoes in dancke staen;
Prijs de ghiften, den gheuere mede:
Hierin verdientstu ionstelichede.

Wiltstu weten wie man van heeren
Es ende gherechtich, zij moghen leeren⁴⁸⁴
Die met hem woenen, si kennen wel,
In een huus, ende niemen hel.

Es eenich bode tote di ghesent
Of vrient of vremde ombekent,
Al seit hi dinen onwille, met goeden moede
Verdrach, ende wes wel vp dijn hoede;
Want men ghemeenlic te segghen pliet:
Bode mach messeghen niet.

Vlye bode te sine van quader mare,
Eist stille oec of openbare;
Sonder conste vlie te hebbene name
Van meesterien; dus vliestu blame.

484 lees: zij moghen di leeren.

[p. 22]

123aant.

 

Den meerdren sulstu castien twint

 

Van dinghen, dies hi hem bewint,

 

Daer hi di in scaden mochte

500

Bringhen ende wrekent vp di onsochte.

Gheens dincs sulstu di onderwinden
Di niet toehoerende, sulstu vinden
Pays ende ruste; dat hout mijn zin:
Lettel bewints brinct vele rusten in.

Huwelic ende last van religioene
An te nemene, wes niet te coene,
Ende ouer zee te vaerne onvorsien,
Wiltu wel gheloeuen myen.

Hebstu dochtren, die huber zijn,
Huwese, naer de leeringhe mijn.
Ofte in cloestren sultuse begheuen,
Daer si salichlike moghen leuen.

Van dinen vrient sulstu niet maken
Dinen viant om cleine saken.
Wie vrienscap verliest, es onvroet
Ende verliest de scoeren, diene behoet.⁺

Comstu voer yemens duere staen,
Dune sult haestelic niet in gaen
Sonder te teekenne; het ware mesdaet:
Clopt, hoest of spreect; dats mijn raet.

+ f^o. 265a.

[p. 23]

129aant.

 

Wie hi es, eist wijf of man,

 

Hem behouft wel, dat hi can

 

Te tijde zwijghen ende spreken:

 

Der eeren mach hem dan niet ghebreken.

Hier es dit bouxkin van zeden al.
God jonne hem eere, diet leeren sal;
Ende wie dese leeringhe sal beleuen
God moet hem deeweghe bliscap gheuen.

Amen.

__________

Wegens de overeenstemmende gedachte met de 31^ste Strophe van het voorgaande Leerdicht, moge een zestal verzen (waarschijnlijk van een ander dichter) dat in het Comburger Hs. f^o. 178 staat, en door Kausler (Denkm. I, p. XLI) wel vermeld, doch niet in druk uitgegeven is, hier zijne plaats vinden als

O mensche, ghedinct in alre tijt,
Wanen ghi quaemt, ende wie ghi sijt,
Ende waer hu te vaerne betaemt,
Ende wat ghi waert, eer ghi hier quaemt,
Ende wat ghi endelijc werden moet,
Ende dat die doot comt onuerhoet.