Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1864

Het eerste Fransche boek voor de Nederlandsche jeugd, door C. Eijkman. Te Schoonhoven, bij S.E. van Nooten, 1863. Prijs ƒ 0.30.

Een gebrek bij de meeste recensien, is dat ze te vroeg uitgebragt worden. Geldt dit van studieboeken in 't algemeen, bij schoolboekjes, vooral voor eerstbeginnenden is dit van bijzondere toepassing. Zoo vele leerboeken toch schijnen op schoonen theorien te berusten en ze blijken maar al te vaak in de praktijk te falen. Met het voor ons liggend werkje zijn de noodige proeven genomen en met de bevredigendste uitkomsten vóór ons, kunnen wij in gemoede het werkje als praktisch bruikbaar aanbevelen.

De kundige schrijver, ons reeds door zijne Hoogduitsche spreekoefeningen bekend, levert hier in 116 pag. 360 oefeningen zoodanig afwisselend dat de noodige leesoefeningen vooraf gaan, opdat de leerling de woordenlesjes kunne lezen. Deze lesjes dienen weder om kleine vertalingen te maken, die weder op de lesjes volgen.

Het geheel is zoo ingerigt, dat het werkje eene tamelijk volledige uitspraakleer bevat, en de leerlingen de eenvoudigste regels voor de rededeelen leeren toepassen.

Het boekje is bij uitstek voor zeer jonge kinderen geschikt, reeds zeer spoedig kunnen zij ‘themaatjes maken,’ iets dat bij kleinen iets zeer uitlokkends heeft en daar zij elk woord kunnen opzoeken, zullen zij ongetwijfeld een aardig ‘répertoire’ opdoen.

Zeer dienstig komt het mij voor, dat reeds zoo vroeg de vier wijzen van vervoeging worden ter sprake gebragt. De

[p. 190]

vier vervoegingen worden wel aangeroerd maar niet behandeld, trouwens voor jonge kinderen is dit ook niet aan te raden.

De methode door den Schr. in dit boekje voorgesteld is eene wijziging der bekende spreekmethode en in het voorberigt wordt gewezen op het schadelijke van het al te streng doordrijven dezer leerwijze Hierbij valt evenwel op te merken, dat in deze zoowel als in alle andere methodes de hoofdoorzaak der slechte spelling gelegen is in de weinige moeite die men zich geeft om de leerlingen zelf te laten schrijven. In ieder land wordt de landtaal natuurlijk meer door de leerlingen gehoord en gesproken dan geschreven en in plaats dat nu de taaloefeningen, vooral in de eerste jaren, zoowel lezende als schrijvende in zoo groot aantal voorkwamen, dat ze eenigzins gelijken tred konden houden met het gehoorde en het gesprokene, stelt men dit laatste uit, tot dat de fouten voor goed vastgeworteld zijn en men eindelooze moeite heeft ze te doen verbeteren. Aan het onderwijs der moedertaal wordt dan wel niet ‘te weinig’ moeite besteed, maar het onderwijs daarin ongelijkmatig verdeeld.

Den schrijvers van Fransche schoolboekjes zij bij dezen onder de aandacht gebragt, het gebrek aan kennis van klemtoon en accentuatie in 't Fransch. Terwijl men zich uitput om voor 't Engelsch waarvan Prononneing Diet onnaries in gebruik zijn, een legio regels op te geven, die geen leerling onthouden kan, zoo ontbreekt dit in 't Fransch, waarvan men die hulpmiddelen niet heeft, bijna geheel.

Voorts zoude het een zeer verdienstelijk werk zijn eene proeve te nemen van eene methode voor het onderwijs in de Fransche taal in den trant van Kuchner's voorbereidende Latijnsche Gramatica, door Dr. B. ten Brink.

Meer rationeel wordt daar met het werkwoord begonnen en ik geloof dat deze methode, voor het onderwijs in eene doode taal geschreven, beter van algemeen nut zou kunnen zijn aan vele, uitsluitend voor levende talen bestemd.

Voor eerstbeginnenden kan in elk geval ‘Het eerste Fransche Boek’ zeer zeker nuttig zijn, vooral schijnt het zijnen weg te vinden op meisjesscholen: ons zijn er eenige bekend waar het met vrucht gebruikt wordt.

Taco.