Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1864

[p. 240]

De oorlog in Sleeswijk.
(Vervolg en slot van bl. 145, No. 10.)

VI. Einde der krijgsverrigtingen. - Het zeegevecht. - Begin van den wapenstilstand.

Zoo het doel der conferentie eenigermate zou bereikt worden, moest in de eerste plaats eene schorsing der vijandelijkheden plaats hebben, dewijl de verbittering van beide zijden anders nog zou zijn toegenomen. Daar de bondgenooten intusschen als onderpand voor de eilanden Jutland in bezit hadden, konden zij gereedelijk toegeven aan een zoodanigen voorslag tot wapenstilstand, welke voor hen als overwinnaars geene nadeelige voorwaarden bevatte, en er werden dan ook werkelijk een tweetal dusdanige voorslagen gedaan, namelijk: óf wapenstilstand met opheffing der blokkade en ontruiming van het eiland Alsen door de Denen, terwijl daarentegen de troepen der gealliëerden Jutland moesten verlaten, óf wapenstilstand met opheffing der blokkade en wederkeerige handhaving van het bezette terrein. Denemarken koos het laatste punt, waarin de beide duitsche mogendheden des te gereeder konden toestemmen, dewijl zij alsdan in Jutland gemakkelijk de uitgeschreven contributiën geheel konden invorderen, daar Alsen, benevens de overige eilanden, in geval van het sluiten des vredes steeds in hun bezit bleven.

Den 10en Mei werd alzoo voor den duur van één maand een wapenstilstand gesloten, die op 12 Mei een aanvang zou nemen. Indien gedurende dien tijd geenerlei overeenkomst mogt tot stand komen, zouden de vijandelijkheden den 12en Junij weder beginnen. Alvorens echter die schorsing nog van kracht was, had een gedeelte van het oostenrijksch-pruissische noordzee-eskader, onder bevel van den schout-bij-nacht von Tegethoff gelegenheid, zich met de vijandelijke zeemagt te meten. Op het berigt namelijk, dat eenige deensche oorlogschepen voor de monding der Elbe lagen, was de genoemde bevelhebber van Cuxhafen uitgeloopen, om dezelve aan te tasten. Den 9en stiet de gemelde afdeeling op twee deensche fregatten en eene korvet, die naar Helgoland koers zetteden, maar zoodra zij het duitsche eskader in het gezigt kregen, zich schielijk in slagorde schaar-

[p. 241]

den. De strijd nam omstreeks half twee ure des namiddags een aanvang; de flotille der gealliëerden, bestaande uit twee oostenrijksche fregatten, benevens drie pruissische kanonneerbooten, hoewel minder stukken geschut tellende, dan de Denen, ving desniettegenstaande den strijd met onversaagden moed aan. Nadat van weerszijden eenige schoten waren gewisseld en het fregat ‘Schwarzenberg’ voornemens was, een der deensche fregatten te enteren, werd door een granaat der Denen deszelfs fokkemast in brand geschoten, waardoor het duitsche smaldeel genoodzaakt werd het gevecht te staken en naar Helgoland te stevenen. Maar ook de deensche schepen waren dermate beschadigd, dat zij evenmin gezind waren den strijd voort te zetten en zich dus insgelijks terug trokken. Het gevecht had ook nu weder niet het minste gunstige gevolg, behalve dat het vertrouwen der duitsche zeetroepen op hun moed en bekwaamheid daardoor werd aangewakkerd, zoodat dan toch in zedelijk opzigt ten minste eenig gevolg van dien kortstondigen strijd is verkregen.

In den nacht van 9 op 10 Mei zette het oostenrijksch-pruissische eskader weder koers naar Cuxhafen, waar het omstreeks 4 ure des morgens aankwam. De ‘Schwarzenberg’ was deerlijk gehavend en was men genoodzaakt geweest de fokkemast te kappen; bovendien had men eene menigte dooden en gekwetsten te betreuren. Gesneuveld waren 2 officieren en 34 manschappen, benevens 5 officieren en 88 manschappen gewond, een bewijs dat de troepen van zeer nabij met den vijand waren slaags geweest. De Pruissen daarentegen hadden geene verliezen geleden, waarschijnlijk omdat de hooge deensche fregatten de lage kanonneerbooten niet konden bereiken. Dit was dan ook de laatste vijandelijke ontmoeting der beide partijen vóór den wapenstilstand. Een punt echter, hetwelk nog altijd opheldering behoeft, is de ontruiming van Fridericia door de Denen. Men kan zich dezelve echter eenigermate verklaren, wanneer men bedenkt, dat de deensche troepen geheel gedemoraliseerd waren, terwijl de Oostenrijkers de verschanste legerplaats met eene bestorming bedreigden en dat, zoo deze werd genomen, de Pruissen met hun getrokken geschut, dat naar het noorden op weg was, hen gemakkelijk den terugtogt naar Fünen hadden kunnen afsnijden.

[p. 242]

De taak, die wij ons hadden voorgesteld, om namelijk den lezer een getrouw verslag te geven van de onderscheidene krijgsverrigtingen, kan als geëindigd worden beschouwd. De nog steeds gevoerd wordende onderhandelingen, omtrent eene minnelijke schikking van het deensch-duitsche geschil, hebben nog tot geene beslissing geleid en wij zouden te veel ruimte moeten vragen, zoo wij ook de verschillende punten dienaangaande in dit tijdschrift wilden mededeelen. Het pleit zal spoedig zijn beslecht, en wij besluiten dus deze bijdrage met den besten wensch, dat het belang der hertogdommen niet lang meer lijden moge door de verdeeldheid der denkbeelden van de gevolmagtigden ter conferentie en zij weldra onder een regtmatig bestuur een nieuw tijdperk van leven en welvaart zullen ingaan.