Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1857

Voedsel, Voedsel-Bederf en Voedsel-Vervalsching. Een waarschuwend woord voor iedereen. Naar het Fransch van Dr. A.J. Duval. Te Rotterdam, bij H. Nijgh. 1857. In gr. 8vo. 43 bl. f :-50.

Het geschrift, waarvan hierboven de titel is afgeschreven, is wederom eene plant, die van den vreemde op onzen bodem is overgeplant. Naar aanleiding der grootere werken van hassall, marcet en chevalier, heeft de Schrijver dezer brochure een kort overzigt gegeven van de voornaamste vervalschingen, waaraan de meesten onzer voedingsmiddelen blootstaan.

[p. 783]

Gelijk tegenwoordig mode is in de populaire geschriften over levensmiddelen, gaat aan het onderwerp eene korte beschouwing der voeding en der assimilatie van het voedsel, met de oude verdeeling in plastisch en verbrandings-voedsel, vooraf. Daartegen nu zouden wij geen bezwaar hebben - want zoo leert het publiek ook langzamerhand iets van deze zaken - wanneer niet ook hier weder overdrijving plaats had, b.v. bl. 5, waar gezegd wordt, dat de voedingsmiddelen der tweede klasse, die niet stikstofhoudend zijn, altijd verbrand worden in het dierlijk ligchaam, hetgeen stellig niet juist is.

De voornaamste levensmiddelen en dranken, en even zoo eenige toespijzen worden beschouwd ten opzigte der veranderingen, welke zij van zelf ondergaan (hun bederf), en ten opzigte der opzettelijke vervalschingen. Die beschouwing is natuurlijk slechts zeer oppervlakkig, gelijk iederen deskundige duidelijk is, wanneer hij bedenkt, dat alles in 35 bladzijden wordt afgehandeld. Het is ook niet meer dan eene bloote opgave der vervalschingen, die algemeen in het werk gesteld worden, en de Schrijver heeft blijkbaar niet zoo zeer bedoeld, om eene handleiding te geven, waardoor de vervalschingen ontdekt zouden kunnen worden, als wel om het groote publiek te waarschuwen tegen het bedrog, dat algemeen gepleegd wordt. Als zoodanig kan het geschrift misschien eenig nut doen.

Minder juist zijn ons de volgende plaatsen voorgekomen:

Bl. 9 stelt de S. het voor, als of brood en meel uit geheel dezelfde bestanddeelen zijn zamengesteld. Het is echter wèl bekend, dat het amylum bij het bakken in dextrine en gedeeltelijk ook in suiker veranderd wordt.

Bl. 9 wordt het moederkoorn als eene algemeene ziekte der graansoorten opgegeven. Het Secale cornutum komt echter alleen bij rogge voor. Waarschijnlijk bedoelt de S. den brand.

Bl. 15, reg. 19 v.o., staat: cellen, lees: zetmeelkorrels.

Bl. 25 wordt bij het lood in het water niet van het drinkwater der hoofdstad melding gemaakt, waarin zoo dikwijls lood wordt aangetroffen.

Bl. 26 staat: théone, lees: théïne.

Bl. 29 schijnt de S. wat al te veel ingenomen te zijn met

[p. 784]

het gebruik van koffij, terwijl daarentegen bl. 36 van het bier gezegd wordt, dat het niet alleen dronken maakt, maar te gelijk dof. - Eene beschouwing, die wel door de minste geneeskundigen gedeeld zal worden.