Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1857

Het Heidensch Rome. Naar het Fransch van N. Roussel. Zevende druk. Te Rotterdam, bij van der Meer en Verbruggen. 1856. In kl. 8vo. 31 bl. f :-25.

Al is dit boekje klein van omvang, al kost het niet meer dan 25 cts., eene opzettelijke aankondiging is het overwaardig; niemand, die het gelezen heeft, zal zich verwonderen dat de vertaling reeds voor de zevende maal is herdrukt. ‘Het Heidensch Rome’, is de titel, en hieraan getrouw, geeft de Schrijver ons eene naauwkeurige schets van de verschillende Heidensche godsdienstplegtigheden, die ten tijde der geboorte van het Christendom in de hoofdstad van het Romeinsche rijk in zwang waren. Al wat hij daarover mededeelt, wordt met aanhalingen uit geloofwaardige schrijvers aan den voet der bladzijden gestaafd. Hij spreekt, na in zijne Inleiding het gevaar van het Formalisme, het hangen aan uiterlijke vormen, in de godsdienst te hebben aangewezen, over de opperpriesters der Heidenen, hunne priesters, de onthoudingen, de inkomsten der Heidensche priesters, de feesten en processiën, halve goden, het vagevuur en de gebeden. Het ongerijmde dezer onderscheiden Heidensche instellingen en gebruiken, de treu-

[p. 386]

rige vruchten, die zij in de Oude Wereld droegen voor het leven, worden met juistheid en klaarheid aangetoond, en daartegenover het Christendom gesteld als de godsdienst van geest en waarheid, dat met al wat tot het Heidendom behoort, in tegenspraak is, waardoor al wat Heidensch is, afgeschaft en opgeheven is. Als zoodanig zou dus het boekje van roussel reeds groote waarde hebben, omdat het den Christen zijne voorregten als belijder van Gods Zoon hooger doet waarderen.

Maar wien valt het niet terstond bij het lezen in het oog, dat al wat de Schrijver zegt van het Heidensch Rome, in den volsten zin toepasselijk is op het Rome van onze dagen, op het verbasterd Christendom, dat in de Roomsch-Katholieke Kerk is opgetreden, en, ondanks het licht der Hervorming, zich in donkere nevelen blijft hullen? Zonder dat het door r. met een enkel woord wordt gezegd, zien wij met duidelijke trekken de Roomsche als eene Heidensche Kerk afgeschilderd, de dwalingen en zonden van het Heidendom als in den boezem des Christendoms weêrgekeerd, ons voorgesteld. Met meesterlijken tact is dit geschied, met treffende klaarheid tot het einde toe volgehouden. Dit is de ware bestrijding van Rome; zonder bitterheid of wrevel wordt hier gesproken; alleen in het licht der geschiedenis worden Heidendom en Christendom tegenover elkander geplaatst. In dien spiegel beschouwe nu de Kerk van Rome zichzelve. - Met aandrang bevelen wij dit boekske aan alle vrienden der waarheid en der godsdienst aan. Wie Evangelisch licht wil verspreiden, hij verspreide ‘het Heidensch Rome’ van n. roussel.
-r-