schrijven. Want even als Rome zijn doel nimmer uit het oog verliest, even behendig weet het zich naar de omstandigheden te schikken, en, naar het gevorderd wordt, terug te trekken, om, zoodra de gelegenheid gunstig is, met zijne oude, maar niet verouderde, of afgelegde aanmatigingen op te treden. Pius IX kondigde bij zijne komst op den Pauseselijken Stoel eene amnestie af, en bragt eenige verbeteringen tot stand, niet echter uit wezenlijke vrijzinnigheid en zucht tot 's volks heil. Want de ware magt bleef in zijne en der Kardinalen handen, en zijne geestelijke heerschappij onbeperkt. De toestand van Rome en der legatiën, waar het misnoegen, ten gevolge van de dwingelandij zijns voorgangers, op het punt was van tot eene losbarsting te komen, dwong den Paus tot vergunningen, die hij zich haastte, onder de bescherming der Fransche bajonnetten, in te trekken. Met de stukken wijst dowling deze looze en bedriegelijke staatkunde aan. Het werk wordt besloten met een verslag van het bij gelegenheid van het herstel der hiërarchie in Nederland gebeurde, en van de afkondiging van het nieuwe leerstuk: maria's onbevlekte ontvangenis.
De Vertaler, die door zijne aanteekeningen en bijvoegselen, vooral omtrent het in ons land voorgevallene, de waarde ook van deze laatste Afleveringen heeft verhoogd, heeft zijn tijd en krachten besteed aan een werk dat, zoo wij vertrouwen, eene blijvende waarde hebben, en door velen gelezen zal worden.
De afbeeldingen stellen voor: de vervolging der Waldenzen, en eene folterkamer der Inquisitie.
Auteursrechtvrij