Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1857

Evangelische Zendings-Bibliotheek. Tweede Deel. Nieuw-Zeeland. Geschiedenis van den heidenschen toestand, de vestiging en de zegepraal van het Christendom in dit gedeelte van Australië; door C.P.L. Rutgers, Predikant te Groningen. Te Groningen, bij A.L. Scholtens. 1856. In post 8vo. VIII en 176 bl. f 1-:

De heer scholtens heeft een goed werk verrigt door de uitgave dezer bibliotheek op zich te nemen. Hij stelt zich voor alle merkwaardige gebeurtenissen op het gebied der christelijke zending in samenhangende en aaneengeschakelde overzigten ter kennis van het publiek te brengen. Zijn doel vordert de aandacht der belangstellenden in de zaak van jesus. En het tweede deel zijner bibliotheek bewijst dat hij de redactie zijner uitgave aan bekwame handen heeft toevertrouwd. In vier hoofdstukken ontvangt men, onder de opschriften: I het

[p. 216]

heidensch Nieuw-Zeeland, II vestiging van het Christendom op het heidensch Nieuw-Zeeland, III het Christelijk Nieuw-Zeeland, IV slotbeschouwingen van den zendingsarbeid op Nieuw-Zeeland, veel wetenswaardigs, veel verblijdends ook. De blik op het heidensch Nieuw-Zeeland wekt reeds terstond belangstelling. Al wat op de ontdekking en gesteldheid van dat eiland betrekking heeft wordt eenvoudig en bondig beschreven. Van het luchtgestel, de geografie, den plantengroei, de natuurlijke historie, den aart, de levenswijze en de gebruiken der bewoners erlangt men in weinige bladzijden een helder overzigt, dat besloten wordt met eenige mededeelingen aangaande de godsdienstige begrippen en meeningen dezer heidenen. Daarna wordt in het breede de arbeid van den nieuw-zuid-wallisschen anglikaanschen bisschop samuel marsden met betrekking tot Nieuw-Zeeland behandeld, en uitvoerig verslag gegeven van hetgeen deze verdienstelijke man tot voorbereiding der euangelisatie van dat gewest heeft gedaan, van zijne volharding, den uitslag zijner pogingen, zijne eerste prediking des euangelies op kerstdag 1814, en de vestiging van den eersten post te Ranghihu. Het derde hoofdstuk wekt minder belangstelling. Een voorname reden daarvan kan wezen dat de betuigingen en verklaringen van voormalig heidensche nieuw-zeelanders, die als bewijzen voor den voortgang des christendoms worden aangevoerd, over het geheel tamelijk onbeduidend zijn. De aanhaling van zulke woorden kan dan ook geheel noodeloos worden geacht, daar S. met het best gevolg zaken heeft laten getuigen. Een andere reden moet waarschijnlijk gezocht worden in het ontbreken van een kaartjen van Nieuw-Zeeland. Had de uitgever kunnen besluiten, eene eenvoudige kleine kaart bij het werkjen te voegen, hij zou zoowel den schrijver als den lezers een goede dienst hebben bewezen. Toch zal dit boekjen ook zonder die verbetering zijnen weg vinden, en zegen aanbrengen. Wij wenschen het in handen van velen, vooral van velen die de zendingszaak verachten of bestrijden. Deze weinige bladzijden kunnen hun leeren hoe valsch de meeste tegenwerpingen zijn, die tegen het werk der euangelisatie onder de heidenen worden ingebragt en........ nagepraat.

Taal en stijl zijn zuiver, ongerekend enkele uitdrukkingen en misstellingen als b.v. ‘sloegen ze alle dood’ blz. 38; ‘zelfs de

[p. 217]

kinderen werden van hunne jeugd af geleerd’, voor ‘den kinderen werd enz.’ blz. 47; ‘dat wij den wil hadden naar de Theemsrivier’ blz. 98. - Druk, papier, formaat en correctie doen den uitgever eer aan.

b.
v.h.