Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1857

Luttenberg's Chronologische Verzameling der Wetten en Besluiten, betrekkelijk het Openbaar Bestuur in de Nederlanden, sedert de herstelde orde van zaken in 1813; voortgezet door L.N. Schuurman, Secretaris der stad Zwolle. 1855 en 1856. Blad 1-6. Te Zwolle, bij W.E.J. Tjeenk Willink. In gr. 8vo. Bij int., het geheele jaar, f 2-47½; buiten int. f 2-75.

De Schrijver gaat hier weder, op dezelfde loffelijke wijze als vroeger, voort met de verzameling van al datgeen, wat op het Openbaar Bestuur in ons Vaderland betrekking heeft. Voor dien moeitevollen arbeid verdient hij ten volle de dankbaarheid van ons regtsgeleerd publiek, dat hier met de uiterste zorg verzameld vindt, niet alleen wat door Wetten en Besluiten, in het Staatsblad vervat, ter kennisse van elk en een iegelijk gebragt wordt, maar ook wat in Circulaires, Aanschrijvingen van de Ministeriële Departementen, enz., is medegedeeld; welke stukken zich soms niet in het bezit van het publiek bevinden, moeijelijk te raadplegen, en her- en derwaarts verspreid zijn. De bijvoeging van den korten inhoud der regterlijke uitspraken verhoogt de waarde des werks, en hoewel wij moeten erken-

[p. 15]

nen dat vele der aanschrijvingen, door de Regering aangaande bestaande Wetten en Besluiten uitgevaardigd, niet altijd den toets der kritiek zouden kunnen doorstaan, en bovenal dat deze circulaires alle gezag missen, wanneer de innerlijke waarde dier stukken ze geen gezag waarborgt; zoo moeten wij aan den anderen kant echter toegeven, dat de kennis dier stukken onmisbaar is, wanneer men zich in verbinding moet stellen met die besturen of autoriteiten, aan welke de brieven gerigt zijn; want mogen ze al bij het publiek geene kracht van wet hebben, en hoogstens als eene interpretatie der Wetten en Besluiten gelden, voor de ondergeschikte ambtenaren zijn zij zeker verbindend. De Registratie en Successie leveren echter voortdurend bewijzen, dat er tusschen de uitlegging der Wet van regeringswege gegeven - die zelden in het nadeel der schatkist blijkt te zijn - en de opvatting der belastingschuldigen, groot verschil kan bestaan. In dat geval treedt de Regter tusschen beide, en deelt deze dikwijls de meening der belastingschuldigen. - Voor de zorgvuldige mededeeling van het een en ander blijft de Heer schuurman weder zorgen, even als hij daarvoor in het afgeloopen jaar zorg gedragen heeft. Bij een arbeid als de zijne, is volledigheid en naauwkeurigheid de hoofdzaak, en wij gelooven niet dat iemand deze twee vereischten aan het werk van den Heer schuurman zal ontzeggen.

Wanneer men de eerste bladen van den Jaargang 1856 doorloopt, dan verdienen, met het oog op het zoo even gezegde, de aanschrijvingen van het Departement van Justitie zeker wel eenige aandacht. Bij de vele klagten, welke over onze Regterlijke Organisatie bestaan (en wie zal ontkennen dat ze gegrond zijn?), bij de weinige hoop, welke men koesteren mag, om spoedig met eene nieuwe Organisatie begiftigd te worden, moet men voorzeker de pogingen der Regering toejuichen, welke zoo veel mogelijk verbeteren wil, wat te verbeteren valt. Die partiële wijzigingen, zoo lang zij niet tegen het algemeene stelsel, dat nog van kracht is, aandruischen, zijn altijd met genoegen ontvangen, en begroet met de woorden: ‘beter iets, dan niets’. Met veel genoegen nam men alzoo onder anderen kennis van de Circulaire, welke ten doel had de strafgedingen te bekorten, iets dat daarom ook vooral aanprijzing verdient, omdat het stelsel der preventieve gevangenis nog niet tot volkomenheid is gebragt. De Circulaire omtrent de dossiers in

[p. 16]

strafzaken bevat alleen eene motie van orde; maar onverklaarbaar is die, waarbij een voorschrift gegeven wordt nopens de behandeling der lijsten van aanbeveling, in geval van vacaturen voor geregtelijke functiën. Dit voorschrift, hetwelk ook na de verdediging des Ministers daarvan, op de interpellatie van den afgevaardigde uit Rotterdam, naauwelijks verdedigbaar schijnt, kwetst zeker de achtbaarheid der regterlijke magistratuur, en is geheel doelloos, daar het regterlijk collegie openlijk kan en mag verklaren, zich daaraan niet te houden, zonder dat er eenig middel van dwang kan bestaan, dan het voorbijgaan van de voorgedragenen. Dit kan echter ten gevolge hebben dat men bekwame personen onbenoemd laat, die een sieraad der magistratuur zouden geweest zijn.

Bij de aanschrijving omtrent de translateurs, had men zeker gaarne eene wetsbepaling gewenscht die meer gaf, en de nu zoo vaag omschrevene bevoegdheid en toestand dier quasiregtspersonen voldoende omschreef. Een regtskundig tijdschrift had daarop reeds vooraf gewezen.

De Circulaire omtrent het Notariaat is tot wering der zaakwaarnemerij - dien kanker in de praktijk - zeker bevorderlijk. Ook voldoende? Men mag dit met regt betwijfelen. Die kwaal eischt geene palliatieven, maar moet met het scalpel worden uitgeroeid; en zoo men meent haar niet te kunnen genezen, dan nog moest er, in onze eeuw van contrôle, toch waarlijk op de personen die zich zaakwaarnemers noemen, en openlijk bij de kantongeregten hunne geleerdheid uitventen, eenig toezigt bestaan, dat nu, tot schade der justiciabelen, volstrekt ontbreekt.

Men vergeve ons deze uitwijding, waartoe de doorbladering van het werk van den Heer schuurman aanleiding gaf. Zij moge alleen de stelling bevestigen, hoe verdienstelijk en belangrijk beide, de hier vermelde verzameling is, voor welker voortzetting wij den Auteur voortdurend lust en kracht toewenschen.
a.