Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1846

[p. 716]

Margaretha Pusterla. Een geschiedkundig Tafereel uit de veertiende Eeuw. Naar het Italiaansch van Cesar Cantri. II Deelen. Te 's Hertogenbosch, bij Gebr. Muller. 1844. In gr. 8vo. 371 bl. f 4-40.

Dit verhaal maakt op den naam van roman geene aanspraak; het doel van den Schrijver was, volgens den Vertaler, ‘zijne lezers in den vorm eener boeijende geschiedenis met den toestand van Lombardije in de middeleeuwen bekend te maken, toen elke stad met haren omtrek onder het gezag stond van eenen heer, door het volk gekozen en schijnbaar de uitvoerder van deszelfs wil, doch inderdaad niets anders dan een oppermagtig dwingeland, die alles naar eigen zin en wil wist te leiden, doch, door het gepeupel op zijne zijde te houden, door het te vleijen en te streelen en deszelfs grove zinnelijkheid te prikkelen, daarin eenen steun vond, welke hem tegen de pogingen van betergezinden, die eene verandering van zaken beoogden, beschermde.’ In dit opzigt heeft dit verhaal dan ook zijne eigenaardige verdienste, waardoor het vooral in het vaderland van den Schrijver ongetwijfeld bijval zal hebben gevonden. Rec. houdt het er intusschen voor, dat het bij ons publiek minder behagen kan. De toestand der Italiaansche Staten en steden in de middeleeuwen is voor den gewonen lezer zoo vreemd, en boezemt hem ook zoo weinig belangstelling in, dat wij ons niet kunnen voorstellen, dat hij veel genoegen in dit verhaal smaken zal. De voorvallen daarenboven zijn zoo treurig, dat, ook uit dat oogpunt beschouwd, het verhaal geenen aangenamen indruk achterlaat. De Schrijver volgde daarin de geschiedenis, en kon dus wel niet anders; maar het geheel is daardoor een boek geworden, dat noch om de schildering der zeden noch om het verhaal zelf aangename gewaarwordingen opwekt. Wij zouden het liever onvertaald hebben gelaten, niet omdat wij er niet veel goeds in erkennen, maar omdat het onderwerp voor het algemeen te weinig belangwekkend is, en het boek zelf te weinig eene leetuur van uitspanning oplevert. Wie intusschen door deze beide eigenschappen niet wordt afgeschrikt, en wel eens zich in die treurige dagen van geweld en dwingelandij en partijschap wil verplaatsen, dien durven wij het boek gerust aanbevelen, omdat het op zichzelf niet kwaad is.

[p. 717]

Veel vrolijker lectuur levert een andere vertaalde roman op:

Jeugd en Liefde. Een Roman van Mrs. Trollope. Uit het Engelsch. II Deelen. Nieuwediep, bij C. Bakker, Bz. 1845. In gr. 8vo. 758 bl. f 7-20.

De verhaaltrant van Mrs. trollope is ook bij ons publiek genoegzaam bekend. Zij bezit veel talent voor het schilderen van hare karakters, vooral daar, waar het bespottelijke originelen zijn, welke zij ons wil afschetsen. Zij vindt er, gelijk uit andere van hare romans genoegzaam bekend is, een zeker genoegen in, om vooral ook de schaduwzijde van het vrouwelijke karakter aan het licht te brengen. Ook het verhaal, dat zij hier haren lezers aanbiedt, levert daar sprekende proeven van op; en schoon wij niet zullen ontkennen, dat hare schetsen wel wat geoutreerd zijn, en dat men niet ligt zoo overdreven bespottelijke wezens zal aantreffen, als er enkele hier worden beschreven, zoo neemt dit toch niet weg, dat men met genoegen dit verhaal leest. Tegenover de booze of dwaze vrouwelijke personen staat de heldin van het boek over, als om te bewijzen, dat het de Schrijfster ook aan geen talent ontbreekt, om een allerbeminnelijkst en teeder vrouwelijk karakter met juist en fijn gevoel af te malen. Rec. althans bevielen de tooneelen, waar deze voorkomt, meer nog dan de komische, waar de dwaasheden van eene trouwzieke jonge dame allerbespottelijkst worden geschetst. Over het geheel beveelt Rec. dit verhaal aan als eene onderhoudende lectuur. Bij de menigte van romans, die vertaald worden, ook van Mrs. trollope, verwonderde het hem dikwijls, dat haar Widow Barnaby nooit die eer genoot. De vervolgen daarop zijn minder; maar het eerste en geheel op zichzelf staande verhaal is, dunkt hem, meesterlijk.