Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1846

Regtsgeding van Dr. T.F. Schelts van Kloosterhuis te Nieuwolda, beschuldigd, doch vrijgesproken van de

[p. 603]

misdaad van vergiftiging. Uitgegeven door Mr. J.L. Schaap, Advocaat bij het Provinciaal Geregtshof van Groningen. Te Groningen, bij J. Oomkens, J. zoon. 1846. In gr. 8vo. VIII en 98 bl. f 1-25.

Het eenige, dat in soortgelijke zaken van wetenschappelijk belang is, bestaat in het geregtelijk-geneeskundig onderzoek. Op het oogenblik moge, voor tijd- en landgenooten, niet onverschillig zijn te weten, indien er op dezen of dien misdaad van vergiftiging is gepleegd, of dan Dr. kloosterhuis wel bewezen is de dader te zijn; naderhand denkt men er niet aan, en de bekomene zekerheid of de overgeblevene twijfeling, waar het den persoon des misdadigers geldt, is beneden de aandacht der geleerde wereld. Maar, alvorens de Regter mag overgaan tot het vergelijken der afgelegde getuigenissen ten voordeele of ten nadeele des beschuldigden, moet het bij hem vast staan, dat de misdaad, door wien dan ook, werkelijk is gepleegd. Het visum-repertum der deskundigen, in verband gebragt met hunne mondeling afgelegde en beëedigde verklaring ten dage der opentlijke teregtzitting, levert daartoe het benoodigde bewijs, of is daartoe ontoereikend. In het laatste geval komt doorgaans het onderzoek naar den persoon des daders niet meer te pas, omdat men, als er geene misdaad gepleegd is, naar geenen dader kan zoeken. Maar de overtuiging des Regters, dat er misdaad volvoerd is, behoeft niet alleen te steunen op het berigt der deskundigen. Een ontoereikend verslag, in verband met andere getuigenissen, kan volledig bewijs van het corpus delicti verschaffen, b.v. in geval van manslag. Zoo deskundigen wel de mogelijkheid, maar niet de zekerheid hebben gestaafd, dat den overledene door een stomp of scherp werktuig de dood is aangedaan, en andere getuigen hebben gezien, dat door een' hun onbekend persoon de overledene, toen hij nog leefde, met zulk een werktuig is aangevallen: alsdan blijkt uit de lijkschouwing, in verband met andere getuigenissen, van het bestaan der mis-

[p. 604]

daad. En zijn er nu wederom getuigen, die bewijzen, dat niemand anders, dan beschuldigde, het feit verrigt heeft, dan volgt daaruit de schuld van den aangeklaagde. Ten deze heeft het Hof van Groningen tot de gedane vergiftiging bijna alleen uit het visum-repertum, eenigzins nader toegelicht, besloten. Voor Dr. kloosterhuis is dit echter in zóó ver onverschillig, dat hij toch, wegens gebrek aan bewijs betrekkelijk zijne handdadigheid, is vrijgesproken. Maar voor de wetenschap blijft de vraag over: ‘Waren lijkschouwing en proefnemingen met den toestel van marsh, gelijk alles is aangewend en medegedeeld, wel afdoende, tot bewijs van vergiftiging?’

Hetgeen heden zóó wordt beslist, zal welligt morgen weder anders beantwoord worden, naar mate nieuwe proefnemingen worden uitgevonden, en het gebrekkige van de tegenwoordig best gekeurde zal worden bewezen: gelijk Mr. schaap dan ook aanmerkt, bl. 73. Doch juist daarom vereenigt Referent zich met den aldaar ingewikkeld uitgedrukten wensch, dat geene veroordeeling ooit uitsluitend op chemische proeven in zóó verre worde gegrond, dat daaruit alleen tot het bestaan der misdaad zou worden besloten.

Bijzonder veel licht is er, door de uitgaaf dezer Pleitrede, hetzij voor de geregtelijk-geneeskundige wetenschap, hetzij voor de leer van hetgeen als bewijs door getuigen in strafzaken moet worden aangemerkt, geenszins opgegaan. Na al hetgene reeds in de dagbladen, inzonderheid ook in het Weekblad van het Regt, over de zaak van Dr. kloosterhuis gestaan heeft, was er alzoo geene wezentlijke behoefte aan de afzonderlijke uitgaaf van dit regtsgeding, waarin de Advocaat-Generaal en de Advocaat van beschuldigde zich, gelijk in dergelijke zaken doorgaans geschiedt, even dapper hebben geweerd. Men vindt hier wederom den gewonen dialectischen tweestrijd; maar wij gelooven niet, dat de geneeskundige praktijk van Dr. kloosterhuis door dit geval zal gewonnen hebben!