Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1846

Wetboek van Koophandel, met Aanteekeningen van Mrs. C.D. Asser, W.E.J. Berg, M.H. Godefroi, J.W. Tijdeman en J^o. de Vries, Jz., Advocaten te Amsterdam. IIde en IIIde Boek. Te Amsterdam, bij J. Muller. 1845. In gr. 8vo. Bl. 129-350, met achteraan gedrukten algemeenen Titel, Voorrede enz. f 3-80.

Met de uitgaaf der aanteekeningen op het tweede en derde boek van het Wetboek van Koophandel is alzoo dit werk compleet.

In de Inleiding tot het tweede gedeelte zijner Handleiding tot het Wetboek van Koophandel ('s Gravenhage, bij j. belinfante, 1841) schreef reeds Mr. a. de pinto (zie de noot onder aan bl. 8): ‘Onder het afdrukken dezer inleiding eerst ontving ik het Wetb. van Kooph., met aanteekeningen van Mrs. c.d. asser, w.e.j. berg, m.h. godefroi, j.w. tijdeman en j^o. de vries jz., Advokaten te Amsterdam. Het spreekt dus van zelven, dat ik van dit werk geen gebruik heb kunnen maken bij het schrijven mijner aanteekeningen, voor zoo verre die thans het licht zien; en ik betreur het zeer, dat de uitgave van hetzelve die van het mijne niet eenigen tijd meer is voorafgegaan: want niet alleen waarborgen mij de namen der schrijvers de deugdelijkheid van hunnen arbeid, maar de zeer oppervlakkige blik, dien ik daarop heb kunnen werpen, heeft mij allezins bevestigd in de goede verwachting, die ik daarvan reeds a priori had opgevat. Welligt doet zich, onder het nazien der procven, nog hier en daar de gelegenheid op, om van deze aanteekeningen partij te trekken.’

[p. 125]

Men ziet, dat alzoo de bezitters van het nog onvoltooide werk van den Heer de pinto niets overtolligs zullen verrigten, door ook het geschrift der Heeren asser, berg enz. zich aan te schaffen. Integendeel, door het bezit van beide werken zullen zij iets volledigs over ons Wetboek van Koophandel hebben aangewonnen.

Het werk van den Heer de pinto heeft eigenlijk ten doel, aan de jeugdige beoefenaars der regtswetenschap eenen leiddraad bij hunne studiën aan te bieden. De Schrijvers daarentegen van het thans hier aangekondigde werk wilden geenszins eenen doorloopenden Commentarius leveren, maar enkel en alleen losse aanteekeningen, nu eens breeder en meer uitgewerkt, dan weder met meerdere beknoptheid en kortheid voorgedragen. Somwijlen stemden de Schrijvers omtrent het eene of andere punt niet overeen, en in zoodanige gevallen werd óf het gevoelen der meerderheid opgegeven, óf, waar ten opzigte van gewigtige vragen een zeer bepaald verschil bestond, van de wederzijdsche gevoelens gewag gemaakt. De tekst van het wetboek is geheel afgedrukt, maar wordt, waar de Schrijvers het noodig oordeelen, telkens voorafgegaan door algemeene opheldering van boek of titel; buitendien vindt men aan 't hoofd van elken titel de auteuren aangewezen, die men er op na kan slaan, en achter elk artikel, hetwelk dit slechts eenigzins behoeft, aanteekeningen met verwijzing naar de gevestigde jurisprudentie, zoo als men de arresten en vonnissen medegedeeld kan zien in de Ned. Regtspr., het Weekbl. van het Regt enz. Duidelijkheid is inzonderheid eene groote verdienste van dit werk. Overal, waar Referent het heeft opgeslagen, vond hij klaarheid en beknoptheid van stijl met grondigheid van denkbeelden vereenigd, terwijl de citatiën steeds zóó zijn bijgebragt, dat de regtsgeleerde lezer zich den weg vindt gebaand, om zelf de zaak op nieuw te onderzoeken, en na alzoo, onder eigen nadenken over het vóór en tegen, van de verschillende gevoelens kennis te hebben genomen, zich met de meening der Schrijvers, of van sommigen hunner, al of niet te vereenigen.