Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1844

Proeve van onderzoek naar den echten zin en bedoeling van Art. 342 van het Ned. Burg. Wetb., met eenige aanmerkingen over hetzelve, naar aanleiding der Juridische Dissertatie van G.J.A. Goll van Franckenstein, eenige kwestiën bevattende uit het Ned. Regt, en inzonderheid met betrekking tot de vraag: over de al- of niet-geoorloofdheid van het onderzoek naar het Vaderschap. In 's Gravenhage, en te Amsterdam, bij de Gebr. van Cleef. 1843. In gr. 8vo. IV en 39 bl. f : - 60.

De Heer g.j.a. goll had in de hierboven aangehaalde

[p. 408]

juridische Dissertatie beweerd, dat op de wetsbepaling, waarbij het onderzoek van vaderschap verboden wordt, uit den aard der zaak uitzondering bestaat, 1^o. wanneer de naaste bloedverwanten kunnen aantoonen, dat eene erfportie, grooter dan Art. 955 van het Ned. Burg. Wetb. ten voordeele van natuurlijke kinderen, indien er ook wettige kinderen zijn, toestaat, aan eenig natuurlijk, niet wettig erkend kind, ware bemaakt, ofschoon die bemaking wel ten behoeve van een' vreemde had mogen geschieden. 2^o. Wanneer het Openbaar Ministerie bemerkte, dat b.v. een vader zijne natuurlijke, doch niet door hem erkende dochter, of een broeder zijne natuurlijke, door deszelfs vader niet als zijne dochter erkende zuster, zou huwen.

De zich niet noemende Schrijver van de hier aangekondigde verhandeling wijst den jeugdigen Doctor in de Regten aan, hoe hij in de beoordeeling van het oudvaderlandsche regt, waarbij hij meende, dat insgelijks het onderzoek naar het vaderschap in den regel verboden was, grootelijks heeft misgetast; doch wat nu het eigenlijke punt in questie betreft, is de Schrijver met Artikel 342 van het Burg. Wetb., (hetwelk in navolging van den Code civil het onderzoek naar het vaderschap verbiedt, en daarop alleen, in zoo ver de Fransche wet verbeterende, uitzondering maakt in geval van verkrachting of schaking,) gansch niet ingenomen. Daarop en op meer andere wetsbepalingen, ook in het nog bij ons in werking zijnde Fransche Wetb. van Strafregt, maakt hij velerlei aanmerkingen; doch dit alles neemt in zijn oog, en ook in het onze, niet weg, dat de uitzonderingen, welke de Heer goll op Art. 342 voornoemd wil hebben toegestaan, in de wet niet zijn gegrond. Ja, wat nog erger is ten nadeele van het gevoelen des Heeren goll, de reden, waarop hij zijne eerste uitzondering gronden wil, dat namelijk door het niet erkennen van een natuurlijk kind, en door het even als een' vreemde te bevoordeelen, b.v. door aanstelling tot algemeen' erfgenaam, aan zulk een kind meer zou kunnen worden bemaakt, dan waarover ten behoeve van een natuurlijk, doch wettig erkend kind kan worden beschikt, deze reden komt bijna nooit, en, waar van eene algemeene erfstelling sprake kon zijn, volstrekt nimmer te pas: iets, hetwelk onze Schrijver den Heer goll, bl. 4, ook ingewikkeld te kennen geeft. De Heer goll van franckenstein schijnt de erfvolging bij versterf te verwarren met die bij uiterste wilsbeschikking.

[p. 409]

Art. 909 en volgende wijzen slechts aan, wat natuurlijke wettig erkende kinderen te wachten hebben, als de overledene zonder Testament is gestorven. Maar is er getesteerd, dan kan de uitkomst anders zijn. Is het natuurlijke kind erkend, dan kan de helft van hetgeen hetzelve bij versterf zou hebben verkregen er toch nooit aan worden ontnomen: want die helft is deszelfs onvervreemdbare legitime portie, volgens Art. 963. Maar niets belet den vader of de moeder, om aan het erkende natuurlijke kind meer te bemaken, dan het bij versterf zou hebben genoten, mits alleen het wettig erfdeel dergenen, die daarop overigens regt hebben, hun niet worde ontnomen. Zulk een wettig erfdeel nu komt nooit toe aan broeders, zusters en verdere nabestaanden in de zijdlinie. Al zijn dezen er, aan het erkende natuurlijke kind kan even zoo goed, als aan ieder ander, geheel de erfenis worden bemaakt. Adscendenten en descendenten alleen hebben een wettig erfdeel; maar als er descendenten, dus ook als er wettig erkende natuurlijke kinderen zijn, komt er geen onbeschikbaar deel ten behoeve der adscendenten te pas, en de erflater kan alles aan zijne natuurlijke kinderen bemaken. Alleen dan, wanneer hij, behalve die natuurlijke kinderen, ook wettige kinderen nalaat, mag hij, volgens Art. 955 B.W., aan die natuurlijke kinderen niet meer legatéren, dan zij volgens Art. 909 en volgende bij versterf zouden beuren. Nooit zouden dus eenige erfgenamen bij versterf door de niet erkenning kunnen benadeeld worden, behalve de wettige kinderen, vermits, met of zonder die erkentenis, de Testateur aan zijne erkende, even als aan zijne niet erkende kinderen, toch altijd alles kan bemaken, waarover hij ten behoeve van vreemden beschikken mag, mits hij slechts geene wettige kinderen tevens nalate. Doch zou nu de Heer goll aan de wettige kinderen eene actie willen toestaan ter schandvlekking van de nagedachtenis van éénen hunner ouders, door b.v. aan een' overleden vader een kind, hetwelk hij nooit als het zijne erkend had, als zoodanig op te dringen? en dat niet ééns met het menschlievende doel, om het lot van den halven broeder of zuster te verbeteren, maar alleen, om, krachtens een' opgedrongen titel, een deel van het gelegateerde aan den beweldadigde te ontrukken? En hoe laat het zich denken, dat een vader opzettelijk een natuurlijk kind niet zou erkennen, ten einde zijne wettige kinderen te benadeelen? Het verwondert ons

[p. 410]

niet, dat de Dissertatie van den Heer goll het hier aangekondigde tegenschrift heeft uitgelokt.