Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1841

O'Connell van zijnen goeden kant beschouwd.

O'connell is iemand van een zoo uitgemaakt genie, dat in dit opzigt misschien geen ander lid van het Lagerhuis met hem vergeleken kan worden; hij is zulks in allen deele, en men zou bijna kunnen zeggen, dat zijn genie zich in elke wending, in elke eigenheid zijner redeneerwijze vertoont. Er zijn andere leden van het Lagerhuis, zoo als bij voorbeeld Sir robert peel, die meer tact en eene grootere bekwaamheid in de debatten bezitten; maar, zoodra het aankomt op eenigen trek van hetgeen eigenlijk genie genoemd mag worden, gaat niemand o'connell te boven. Bijna alwat hij zegt treft met onweêrstaanbare kracht of rukt weg in geestdrift; en hetgeen de werking zijner rede nog verhoogt, is de omstandigheid, dat zij volstrekt voor de vuist gesproken wordt, zuiver de geboorte is van het oogenblik, en niet de vrucht van angstige en moeijelijke berekening. Zijne sterkte bestaat geenszins in logisch redekavelen; zelden verschaffen zijne adviezen den hoorder het genot eener schoolmatige argumentatie, en wanneer dit al ooit het geval is, verliest zijne voordragt daardoor evenredig aan nadruk. Zijne sterkte, wanneer hij eenen tegenstander bestrijden wil, bestaat in ironie; dit wapen doet hem meestal zegepralen, en niet eer steekt hij het zwaard in de schee-

[p. 811]

de, vóór dat zijn vijand vernietigd is. Op het veld van spotten en belagchelijk maken heeft hij ontegenzeggelijk geene wedergade, en niemand kan hem daarin, ook slechts bij nadering, de heerschappij betwisten; desniettemin veroorlooft niemand minder dan o'connell zich persoonlijkheden, of het moest zijn, dat de handelwijs der tegenpartij hem daartoe als uittartte. O'connell's stijl is noch met zorg gekozen noch gepolijst, maar kenmerkt zich door kracht en warmte; hij bemint korte en kernachtige volzinnen, en de gedachten dringen zich in te groote menigte aan hem op, dan dat hij er aan denken zou, om de vijl over zijnen stijl te laten gaan. O'connell schept behagen, (om met sheil, in zijne Portretten van Iersche Staats- en Justitiemannen, te spreken) met de aan zijn land eigenaardige vruchtbaarheid, geheele nesten van krachtspreuken tevens uit te broeden, bijna zonder die van eenig bekleedsel te voorzien, hetwelk derzelver naaktheid zou kunnen dekken.

O'connell spreekt met een sterk uitkomend Iersch accent, hetgeen op een Engelsch oor een' eigenaardigen indruk maakt, zonder, op zichzelf genomen, daarom juist onaangenaam te zijn; maar zijne stem is rein en helder klinkend, menigmaal welluidend; zij beheerscht eene uitgestrekte toonschaal met nimmer missende kracht van indruk, en dit is bij hem meer aangeboren gaaf der natuur, dan het gevolg van langdurige vlijt. Hetgeen men gewoon is bevalligen zwier te noemen, ontbreekt aan zijne voordragt en gebaren; de groote, kenmerkende trekken van o'connell's manier zijn stoutheid, vuur, en volstrekt gemis van alle kunstmatige vormen. ‘Men herkent,’ zegt sheil, ‘het onstuimige Iersche bloed, dat in zijne aderen kookt; zijne levensgeesten zijn in gedurige gisting; nooit schijnt hij treurig of neerslagtig. Zelfs onder de ongunstigste omstandigheden verlaat zijn geloof aan de eindelijke zegepraal der onderdrukte menschheid hem nimmer; ook geen enkel oogenblik is weifeling of schroom aan hem bemerkbaar; steeds rust zijn oog op de lichtzijde van het tafereel, en is de spiegel zijner innerlijke opgeruimdheid. Een fijne glimlach speelt te allen tijde hem om de lippen, hetzij hij in het Lagerhuis zich op zijne zitplaats als vastwortelt, dan wel in eenen huiselijken kring of ook voor eene vergadering des volks op de markt te Dublin zich bevindt.’

O'connell's leest is rijzig en atletisch; zijne gestalte is

[p. 812]

eene der sterkst gespierde in het Lagerhuis; zijn ligchaamsgestel is krachtig en gezond, en, ondanks er meer dan zestig, in strengen en afmattenden arbeid doorgebragte, winters over zijn hoofd gegaan zijn, verschijnt hij, in de volheid zijner kracht, als gladiator in het strijdperk. Zijn gelaat past bij zijne gestalte; het aangezigt is meer rond dan vlak; een frissche blos, het teeken van gezondheid en van goede luim, kleurt zijne wangen. Zijn neus is stomp en plat; zijne oogen zijn donker en spottend. Zijn voorhoofd heeft niets onderscheidends en is niet schoon, zoo ver het kunsthaar eenige beoordeeling daaromtrent toelaat. Zijn geheele profiel gelijkt naar dat van eenen scheepskapitein, en vreemdelingen hebben er hem menigmaal voor aangezien.