Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1841

Geschiedenis van de Togten en Ontdekkingen der Nederlanders, in Aziën, Africa, America en Australië, van het laatste der 16de Eeuw tot op onzen leeftijd. Een Leesboek voor de Jeugd. Door P. Weeda, Onderwijzer te Zuidland. Te Dordrecht, bij Blussé en van Braam. 1840. In kl. 8vo. 215 bl. f 1-20.
De wegen van deugd en ondeugd. Twee Verhalen, der Jeugd ter aansporing en waarschuwing geschonken, door O. Herrman. Naar het Hoogduitsch. Te Amsterdam, bij J. de Boer. In kl. 8vo. 212 bl. f 1-50.
Herinneringen uit het jeugdige leven, in leerzame Verhalen; door Amalia Schoppe, geb. Weise. Naar het Hoogduitsch. Te Haarlem, bij de Wed. A. Loosjes, Pz. In kl. 8vo. 220 bl. f 1-50.
Nieuw Geschenk aan de lieve Jeugd, van hare heilbedoelende Vriendin P. Moens. Te Deventer, bij A.J. van den Sigtenhorst. In 16mo. 164 bl. f 1 - :
De goede Grootmoeder met hare Kleinkinderen, door dezelfde. Te Koevorden, bij D. II. van der Scheer. In kl. 8vo. 31 bl. f : - 12⁵.
Iets voor de lieve Kleinen, die eerst beginnen te lezen, door en bij dezelfden. In kl. 8vo. 20 bl. f : - 08.

In het eerste der bovenstaande werkjes voor de jeugd geeft de verdienstelijke Onderwijzer weeda een zeer goed geschreven verhaal van de voornaamste ontdekkingsreizen en merkwaardigste zeetogten der Nederlanders, beginnende met de pogingen tot het vinden van eene vaart naar Oost-Indië, benoorden om Azië heen. De hier en daar aangehaalde

[p. 691]

woorden der reizigers zelve bewijzen, dat de Schrijver zich niet overal met nieuwere werken vergenoegd, maar de bronnen zelve geraadpleegd heeft. Het boekje is allezins geschikt tot schoolprijzen, waartoe het nette voorkomen en het viertal nette plaatjes het zijne doet. Op bladz. 44 schijnt de Schrijver aan de buitensporige opgaven van de ligchaamslengte der Patagoniërs (10-12 voeten) niet alle geloofwaardigheid te ontzeggen; en op bladz. 86 verwonderde het ons, dat hij na het verhalen der ongelukkige reis van bontekoe zijne jeugdige lezers niet heeft herinnerd, dat eene algemeen gebezigde spreekwijze nog heden ten dage de herinnering aan die reis bewaart.

Ofschoon het N^o. 2 genoemde werkje van herrmann niets bevat, dat niet even goed door eenen vaderlandschen Schrijver kon gezegd zijn, laat het zich met genoegen lezen. Dat het tooneel in het verhaal: de kleine Kooplieden, in Italië is, helpt, vooral door de voorstelling, de aardrijkskundige kennis der jeugdige lezers uitbreiden. De gekleurde plaatjes zijn slechts redelijk.

Amalia schoppe, geb. weise, is eene te gunstig bekende Kinderschrijfster, dan dat hare werkjes onze aanprijzing zouden behoeven. Het eerste der zeven in dit bundeltje verzamelde vertellingen is eene zoogenoemde Robinson, die te weinig van vele dergelijke verschilt, om bijzonder de aandacht te kunnen spannen; en het tweede beviel ons geheel niet, omdat wij niet van die Feeën- en tooversprookjes houden. Overigens schenken wij aan dit nuttige boekje gaarne onze aanprijzing.

De werkjes van Jufvr. moens zijn meer kinder-boekjes. Het eerste is een regt lief boekje van vermakelijken en nuttigen inhoud. Van de beide anderen is het laatste niet voor kinderen, die eerst beginnen te lezen, daar in dit geval alle moeijelijke woorden hadden moeten vermeden zijn, waarop de welmeenende Schrijfster in het geheel geen acht schijnt geslagen te hebben. Zij heeft het boekje: de goede Grootmoeder, opgedragen aan jonge kinderen. Voor deze zijn woorden en denkbeelden als: morgenstond van het leven, mede-erfgenamen der eeuwige zaligheid, enz. veel te hoog. Voor jonge kinderen te schrijven, is eene groote kunst; er min gelukkig in te slagen, achten wij een oordeel, waardoor zich niemand kan gekrenkt gevoelen.