Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1841

Prisma. Verzameling van oorspronkelijke en uitheemsche geschiedkundige Romans, Verhalen en andere voortbrengselen der fraaije Letteren. Deel I-III. Te Gorinchem, bij A. van der Mast. In 12mo. 546 bl. f 3-60.

Rec., wien het gewone groot octavo formaat voor Romans, verhalen en dergelijke boeken de petite lecture, maar niet kan bevallen, moet zijne goedkeuring te kennen geven over de onderneming van den Gorinchemschen Boekhandelaar van der mast, om in den smaak van het Fransche formaat voor dergelijke werkjes, en dien ten gevolge ook goedkooper, het Roman lezend publiek te gerijven. Minder gelukkig achten wij het denkbeeld van eene verzameling onder eenen algemeenen of hoofdtitel, waarvan wij noch het doel, noch het inzigt des uitgevers op voordeel, doorzien kunnen. De netheid der uitvoering verdient alle aanmoediging. Of deze onderneming al dan niet zij volgehouden of gestaakt, is aan Rec. onbekend; meerdere, dan de drie eerste Deeltjes, ontving hij tot hiertoe niet, en dat hij ze niet vroeger aankondigde, is buiten zijne schuld, daar hij wel reeds vroeger het IIde en IIIde Deeltje, maar eerst onlangs het reeds in 1839 uitgegevene Iste ontving.

[p. 485]

De eerste proeve dezer uitgave is in deze Deeltjes de Roman: De Edelman van den ouden stempel, van den, ook bij ons door verscheidene overgezette, meest historische Romans bekenden g.p.r. james. Het is eene Engelsche familiegeschiedenis, die men wel niet met eigenlijke verveling leest, maar waarin toch ook geen bijzonder spannen van de aandacht, geene de nieuwsgierigheid opwekkende tooneelen, geene uitstekende sierlijkheid van stijl de echt Engelsche langdradigheid doen vergeten. De karakters zijn anders goed geteekend en volgehouden. Sir Andrew Stalbrooke, de Edelman van den ouden stempel, is vooral uitmuntend uitgewerkt. Welligt is de oude Forrest wat overdreven; zoo als hij voorkomt, is hij een halve duivel, die de behandeling van zijnen gastheer op Stalbrooke-Castle niet alleen niet verdiende, maar die ook enkel in eenen Roman daar zoo lang geduld konde worden.

Het spijt ons, van den aanvang dezer nieuwe onderneming de beste getuigenissen niet te kunnen geven ten aanzien van taal en spelling. ‘Waar de geest van mijnen vader uwen beschuldigenden engel zal kunnen zijn,’ D. I. bl. 118; onkunde van het onderscheid tusschen kennen en kunnen, ald. bl. 157 en elders op vele plaatsen; ‘voor eenen hoogeren regtbank,’ D. II. bl. 89; ‘dat verzeker ik hem,’ voor u, ald. bl. 3; ‘peinigen,’ D. III. bl. 115; ‘ofschoon de kamer aan de andere zeide van het gebouw was,’ ald. bl. 95: dit zijn enkele van de vele onachtzaamheden, die wij aanteekenden, en waarop wij den uitgever opmerkzaam maken.

Het formaat, als gezegd, bevalt ons regt goed.