Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1841

De Dagbladen. Rijm-Epistel van Neerlandus aan Probus. Te Utrecht, bij N. van der Monde. 1841. In gr. 8vo. VI en 10 bl. f : - 20.

Marmier, in een zijner laatste stukken sprekende over

[p. 397]

den invloed, dien de dagbladen op onze natie hebben, acht dien al zeer gering. Hij gewaagt van de kalmte en bedaardheid, waarmede ook de hevigste oppositiebladen worden gelezen, wier lektuur hem voorkwam op publieke plaatsen weinig of geen bijzonderen indruk te maken. Rec. gelooft ook, dat zij meer uit nieuwsgierigheid dan hartstogtelijke belangstelling worden gelezen, en dat daardoor het kwaad, dat zij zouden kunnen stichten, zoo wel als het goede, dat zij zouden kunnen uitwerken, aanmerkelijk verminderd wordt. Bij het beoordeelen van den toon dier bladen, althans van de besten hunner, moet men de omstandigheden des tijds ook wel in aanmerking nemen. Nadat jaren lang het bestuur als vergood was, heeft men zich bitter en schandelijk teleurgesteld gevonden, en geen wonder, dat nu de schaal naar de andere zijde overslaat, en bij de welverdiende gisping van tijd tot tijd onverdiende verguizing wordt gevoegd. Bij de meerderheid der natie heerscht en te veel onverschilligheid, en wordt ook te veel gezond verstand en bedaardheid gevonden, dan dat bij ons de invloed der dagbladschrijvers ligtelijk zoo gevaarlijk zou worden, als bij onze naburen. Een woord ter waarschuwing intusschen is niet te onpas. Maar, de geweldige invective van neerlandus zal wel weinig doel treffen. Hij wil te veel, en zal daardoor niets uitwerken. De tijden schijnen voorbij, dat men zich enkel met de Haarlemmer-Courant wil vergenoegen, die zich alleen tot het geven van berigten bepaalt. De geest des tijds is veranderd, en dezen kan men wijzigen en leiden, maar niet met geweld dwingen. Als dichtstuk heeft de Rijmëpistel bij veel goeds ook veel gebrekkigs. Aan versificatie vooral ontbreekt de gemakkelijkheid en losheid, die voor de satire vooral wordt gevorderd; en, schoon wij het goede doel der Schrijvers gaarne erkennen, wij gelooven niet, dat het oogmerk zal worden bereikt. Het zal met deze epistel gaan gelijk met de dagbladen, waartegen zij uitvaart - zij zal gelezen, weggelegd en vergeten worden.