Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1831

Despotengrilligheid.

(Uit de Mémoires van constant.)

Als napoleon in 1804 Engeland met eene landing bedreigde, zijn leger de kusten van Boulogne bedekte, en eene verbazende menigte transportschepen, benevens oorlogsvaartuigen, op de reede voor anker lag, had hij op eenen morgen den inval, dat hij met de vloot in het ruime sop eene proef wilde laten nemen. Zijn wensch, dat hij dezelve na zijn' gewonen rid daar reeds in orde geschaard mogt vinden, was zoo veel als een bevel, en werd terstond den Admiraal bruix bekend gemaakt, die echter stellig verklaarde, dat het thans niet kon geschieden.

Napoleon kwam terug, vroeg, of alles gereed was, vernam het tegendeel, liet zich het weigerend, nadrukkelijk antwoord des zeemans herhalen, stampte met den voet, beval den Admiraal te roepen, en ging in zijn ongeduld denzelven halverwege te gemoet. De Generaalstaf volgde hem.

‘Admiraal!’ sprak napoleon met vlammende oogen en stootende stem, ‘waarom hebt gij mijn bevel niet volvoerd?’

Met eene mannelijk eerbiedige houding antwoordde deze: ‘Omdat er weldra een hevig onweder zal losbarsten, gelijk wij beide zien kunnen, en omdat ik het leven van zoo vele dappere lieden niet nutteloos op het spel zetten mag.’ De zware lucht en het doffe rollen des donders in de verte regtvaardigden die bezorgdheid. Maar napoleon hernam, met toenemende gramschap: ‘Ik gaf het bevel; de gevolgen komen voor mijne rekening. Ik vraag u nog eenmaal, waarom het niet uitgevoerd werd? - Gehoorzaam gij!’

[p. 347]

‘Neen!’

‘Admiraal! gij wordt onbeschaamd,’ riep napoleon, op den zeeman toeloopende en hem met de opgeheven zweep bedreigende. De Admiraal trad terug, legde de hand aan den degen, en sprak, terwijl hij verbleekte: ‘Wacht u!’

De omstanders verschrikten zeer. Napoleon stond, zijne partij in het oog houdende, met dreigenden arm, in eene vreeselijke houding, even als de andere, een' tijdlang onbewegelijk. Eindelijk wierp hij de zweep weg; de Admiraal liet ook den degen los, en verwachtte zwijgend, met ongedekten hoofde, den afloop van het tooneel. Napoleon gelastte den Schout-bij-nacht magon, zijn bevel te volvoeren.

‘En gij,’ sprak hij verder, den Admiraal aanziende, ‘verlaat binnen vierentwintig uren Boulogne, en vertrekt naar Holland. Ga!’ - Daarop verwijderde hij zich, en eenigen van het gevolg drukten den verbannenen deelnemend de hand.

De Admiraal magon liet nu de vloot uitloopen; doch weldra werd de zee zeer verbolgen, de dikke duisternis aan den hemel nam toe, een geweldige storm stak op, wierp de schepen uit de linie, en drèigde vele, gelijk bruix voorzien had, den ondergang. Toen stapte napoleon somber, met een hangend hoofd en de armen over elkander geslagen, langs het strand heen en weder. Plotseling hoorde men een akelig noodgeschrei. Meer dan twintig welbemande kanonneerbooten werden op de kust geworpen, en het scheepsvolk, tegen de woede der golven worstelende, riep vruchteloos om hulp.

Diep getroffen van hetgeen er gebeurde, zag napoleon zijn gevolg beven van angst, wilde nu een voorbeeld van zelfopoffering geven, sprong, zonder zich te laten wederhouden, in eene reddingboot, en riep: ‘Laat mij, laat mij! Zij moeten geholpen worden.’ De boot was oogenblikkelijk vol water; de golven wierpen den dollen man over boord, en namen zijn' hoed weg. Op zijn voorbeeld sprongen officieren en burgers, zeelieden en soldaten, deels in zee, deels in de boot, om de strandenden te helpen; doch slechts zeer weinigen werden gered. - Den volgenden morgen wierp de zee meer dan tweehonderd lijken en ook den hoed des overwinnaars van Marengo op het strand. Handlangers van napoleon zochten de morrenden tot zwijgen te brengen - met geld!