Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1831

De Natie. 15 Nov. 1830. Door G.K. Grave van Hogendorp. 's Hage, bij A. Kloots. In gr. 8vo. f : - 50.

Na de beoordeeling der vorige geschriften van den Graaf van hogendorp en zijnen Tegenschrijver ontvingen wij dit stukje, waarin Z. Exc. met den Heer lipman vrij wel overeenstemt. Hij pleit nu ook voor volstrekte scheiding; niet, omdat hij de scheiding onder één Hoofd op zichzelve niet als raadzaam en voordeelig acht; niet, omdat hij door vele voorbeelden uit de Vaderlandsche en uit de nieuwste Geschiedenis dezelve niet zou kunnen aandringen; maar omdat de omstandigheden ten aanzien van België thans zóó veranderd zijn, dat dezelve niet meer te pas komt. Ook ten aanzien der voorwaarden van afscheiding komen de beide Schrijvers thans tamelijk overeen. De Graaf van hogendorp verlangt, dat wij onze vredesvoorwaarden aan de Belgen zullen opgeven; en deze moeten bestaan in de vereffening van alle uitstaande zaken en het deelen der publieke schuld. Wij hebben daartoe onderpanden in onze handen; het kasteel van Antwerpen, en de middelen tot blokkering der Belgische havens en sluiting der Schelde. (Wij nemen echter de vrijheid, in bedenking te geven, of deze laatste, na 's Konings besluit tot opheffing der blokkade, behoudens de goede trouw, nog volgehouden kan worden. De eer van ons Gouvernement gaat ons boven alles, en wij zouden het-

[p. 36]

zelve niet gaarne, met eenigen schijn van reden, door de Belgen voor perfide hooren uitkrijten. Sophismen doen hier niets af; men moet de klare letter der woorden raadplegen, en dan heet opheffing der blokkade ook opening van de monden der Schelde. Wanneer b.v. Engeland de Elve blokkeerde, en daarna de blokkade ophief, zou het dan kunnen zeggen: ‘De schepen mogen te Stade, dat mij toebehoort, maar niet te Hamburg binnenloopen’? Ook staatkundig is het ongeraden, België tot wanhoop te brengen, zoodat het zich eindelijk in de armen van Frankrijk wierp; want liever zal het dit, bij de tegenwoordig heerschende razernij, doen, en daardoor een' algemeenen Oorlog ontsteken, dan tot den Koning terugkeeren, hetgeen ons Ministerie door dien gevaarlijken maatregel schijnt te bedoelen. Op den duur kan de Schelde toch niet gesloten blijven. Doch dit in 't voorbijgaan.) Maar de Graaf dringt niet minder sterk en levendig, dan in zijne vorige geschriften, op vier stukken ann, die hij in de nieuwe of gewijzigde Grondwet van het Rijk der Vereenigde Nederlanden wil geplaatst hebben; ministeriéle verantwoordelijkheid, regtstreeksche verkiezingen, publiciteit der financiën, en vrijen handel. Wij voor ons gelooven nog altijd, dat de vestiging van het Rijk of den Staat der Vereenigde Nederlanden, door eene spoedige en onbewimpelde bekendmaking van deszelfs bestaan, op den voet van 30 Mei 1814, aan geheel Europa, en gaven afstand van België, behoudens de schuldvorderingen, eene allerdringendste behoefte des tijds, en de eerste stap tot vrede is. Is het zucht, om België te behouden, of schroomvallige vrees voor de Mogendheden, die ons, in den tegenwoordigen staat van zaken, België waarlijk niet zullen opdringen, welke die zoo noodzakelijke verklaring tot nu toe heeft teruggehouden? Daarentegen zien wij in de veranderingen, door eene gewijzigde Grondwet te weeg te brengen, nog altijd zoo veel heil, althans zoo veel dringende behoefte niet, dat wij ons daarmede thans reeds zouden moeten bezig houden, uitgezonderd de vestiging van vrijen handel door eene staatswet, die de terugkeering van het verbodsstelsel onmogelijk maakt. Vestigen wij eerst onzen Staat door den Vrede; dat zal waarlijk het krediet meer doen rijzen, dan het tot stand brengen van staatkundige theoriën, waarmede wij ons, des noods, naderhand kunnen bezig houden.

De Graaf denkt, dat het nageslacht, zoo hier als in Bel-

[p. 37]

gië, misschien nog wel van het wenschelijke der vereeniging der Nederlanden onder één Hoofd zal overtuigd worden, en dat het er dan nog toe komen zal; - de eeuwige uitsluitingen toch binden de Natiën niet, nadat het uitsluitende geslacht dood en begraven is. (Ook het levende weet zich soms daarvan te ontslaan; men denke aan het Eeuwig Edikt!) Nogtans twijfelen wij zeer, of België, na door napoleon's dwangroede, vergeleken met Koning willem's vaderlijk bestuur, nog niet van de eerste afkeerig geworden, nog niet met het laatste verzoend te zijn, wel immer bekeerd, wel immer voor het bestuur van een' Onroomschen Vorst vatbaar zal worden. Doch wat doet er zulks toe? De volstrekte scheiding is eenmaal met de daad daar; mogt zij toch spoedig regtens worden uitgesproken!