Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1830

Feestrede, uitgesproken op den 1sten Julij 1830 in de Nieuwe Kerk te Groningen, (toen bijna tweehonderd voormalige Studenten der Groningsche Hoogeschool uit het tijdperk van 1801 tot en met 1810 in die Stad waren zamengekomen, om de gedachtenis hunner Akademiejaren te vieren) door Mr. B.H. Lulofs, Hoogleeraar in de Nederlandsche Letterkunde en Welsprekendheid, enz. enz. Te Groningen, bij J. Oomkens. 1830. In gr. 8vo. 75 Bl. f :-90.

Niets is natuurlijker, dan dat men welgeslaagde ondernemingen navolgt; maar in vele gevallen is ook niets hagchelijker. Er behoort althans wezenlijk vernuft toe, om het wel en gelukkig verrigte, door zekere oorspronkelijke wijziging, zoo te herhalen, dat het nog werking doet, en niet met onverschilligheid aangezien, of als naäperij bespot wordt. Het was eene gelukkige gedachte, door toevallige vereenigingen van vroegere medestudenten, uit onderscheidene tijdperken, aan de Groningsche Hoogeschool waarschijnlijk opgewekt, om de kweekelingen der Leydsche Akademie van zoo vroegen leeftijd, dat de jongste zelfs reeds een grijsaard mogt heeten, tot eene feestelijke bijeenkomst te noodigen, waarbij de eerste onzer redenaren en predikers als deelgenoot het woord voerde, en de Koning zelf, in gelijke betrekking, onder de toehoorders gevonden werd. Maar hoe ligt men zich Groningens verlangen, om zoo schoon een voorbeeld, waartoe hare Akademieburgers de eerste aanleiding gegeven hadden, na te volgen, kan verbeelden, de verwezenlijking van dit verlangen was inderdaad gewaagd. Zij wijzigde, het is waar, de inrigting: de mannen, hier tot het feest genoodigd, waren meer uit den middeltijd des levens, de spreker was geen

[p. 693]

geestelijke, en de plaats der bijeenkomst was de Akademiestad zelve. Doch alleen het laatste gaf, onzes achtens, een zuiver voordeel; waarvan de redenaar dan ook niet verzuimd heeft een vlijtig gebruik te maken. Want, de jeugdiger leeftijd der feestgenooten alhier moge hen misschien talrijker hebben doen opkomen en, bij maaltijd en allerlei vreugdebedrijf, met meer genoegen doen volhouden; dezelve moge alverder, in eenstemmigheid met de jaren en het openbaar karakter van den aanvoerder, een luchtiger, vrolijker tint aan alles hebben gegeven: wij missen daarentegen dat belangwekkende, plegtige, roerende, 't welk juist de eerwaardigheid der vergadering en de eerwaardigheid des sprekers aan het Haagsche feest bijzetteden.

Dit zij echter niet gezegd, om eenige blaam op de aangekondigde redevoering of de gelegenheid, bij welke zij gehouden werd, te werpen. Integendeel moeten wij bekennen, dat de Heer lulofs zijne taak allergelukkigst volvoerd heeft. Wil men het onderwerp, door hem behandeld, kennen; zie hier 's mans woorden: ‘Gewis, oude Akademievrienden! mijn mond is slechts de tolk van het innerlijk gevoel uwer zielen, als ik zeg, dat wij deze onze onvergetelijke vereeniging met gewaarwordingen vieren van dankbaarheid, van vreugde, van vernieuwde vriendschap, van ernst en nadenken, van zachten weedom.’ Gewis, zeer gepast! En is de poging, om eene zekere luchtigheid aan het tafereel mede te deelen, ook niet altijd naar den smaak van steller dezes; hier geldt misschien het woord: de gustibus non disputandum (elk zijn smaak), meer nog dan elders. Wij verheugen ons, dat het feest zoo wèl is afgeloopen, en maken den uitgever ons compliment over de netheid bij spoed in de uitvoering, vooral ook ten aanzien der facsimiles van de naamteekeningen, wél niet in den handel, maar ons toch onder de oogen gebragt.

En dit zij genoeg in eenen tijd, die zoo weinig stemt om aan feesten te denken (welke treurige stemming dan ook wel het hare tot den minder opgewekten indruk, bij de lezing dezer Feestrede, mag hebben toegebragt); of liever, die ons, bij het terugzigt op de aangename rust, nog zoo pas genoten, en zoo baldadig en ondankbaar door 's Konings meest begunstigde onderdanen (wij zeggen het zonder eenigen wrok) gestoord, des te smartelijker gevoel inboezemt.

[p. 694]

Mogt het haast weêr anders worden, en de openbare breuke van achteren blijken, min schadelijk te zijn, dan de heimelijke krankheid van een kwalijk zaamgesteld ligchaam!