Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1830

Dissertatio Theologica inauguralis, de solenni Jesu Christi in urbem Hierosolymorum introitu, quam pro - - - publico et solenni examini submittit T.C.R. Huydecoper, Hornanus. Traj. ad Rhen. ex officina Paddenburgii et Soc. 1829. Formâ 8vâ. Pagg. XII et 213.

Ofschoon ons Tijdschrift niet gezet Doctorale Disser-

[p. 471]

tatiën behandelt, daar de Godgeleerde Bijdragen, bij uitsluiting van al het andere, den ganschen omvang der Godgeleerdheid tot taak ter behandeling nemen, en daardoor ons ruimte besparen en van moeite ontslaan, kunnen er evenwel redenen zijn, zonder dat deze worden genoemd, waarom wel niet eene uitvoerige Recensie, maar toch iets meer dan enkele aankondiging van dergelijke Verhandelingen uit het vak der Godgeleerdheid in de Letteroefeningen nu en dan een plaatsje vindt. De overige vakken of, wil men liever, faculteiten hebben hare Tijdschriften, aan welke wij de beoordeeling der overige Dissertatiën, met voorbehoud van deze of gene uitzondering, gaarne en van harte afstaan. Dit dient tot narigt aan den Lezer, ook bij de aankondiging van de andere Dissertatiën, welke ons voor dit Tijdschrift ter behandeling zijn toegezonden.

De Heer huydecoper, de Utrechtsche Hoogeschool verlatende, van welke hij, blijkens deze proeve, toont gedurende zeven jaren een degelijk burger geweest te zijn, heeft tot onderwerp van zijne Doctorale Dissertatie gekozen: den plegtigen intogt van jezus christus in Jeruzalem.

Op eene belangrijke wijze heeft de Schrijver zijn onderwerp afgehandeld. Het eerste deel heldert op de geschiedenis en de omslandigheden van jezus bij dezen intogt. Het eerste onderdeel handelt over hetgeen dien intogt was voorafgegaan. De laatste reis naar Jeruzalem. Het gebeurde te Jericho en te Bethanië. Het tweede onderdeel verklaart de onderscheidene verhalen van de Evangelisten omtrent dezen intogt. Hier heerscht de hoogstmogelijke naauwkeurigheid, en toont huydecoper, in de uitlegkunde des Bijbels zeer geoefend te zijn. Het tweede deel onderzoekt de oogmerken, welke jezus met dien intogt wezenlijk gehad heeft, of welke Hem te onregte zijn toegeschreven. Dit stuk valt wederom in twee onderdeelen. Het eerste handelt over de ware oogmerken des Heeren bij dien intogt. Hij wilde toonen de Messias te zijn, en van zijne leerlingen

[p. 472]

en volkgenooten als zoodanig erkend worden; doch dat Hij op die wijze de Messias was, als zacharias had aangekondigd, en de Joden niet verwachteden. Hij baande zich den weg tot het kruis; verhinderde, dat men Hem in het geheim als misdadiger doodde, en toonde, dat Hij niet dan naar vrije keus den dood onderging. Het tweede onderdeel handelt over hetgeen Hem, als oogmerk bij dien intogt, te onregte is toegeschreven. Het opschrift van dit onderdeel had eenigzins anders moeten luiden; want huydecoper spreekt nu ook van hen, die dezen intogt hebben bespot, en van zulken, die van meening zijn geweest, dat jezus met dien intogt geen bepaald oogmerk gehad heeft. Met eene kleine verandering in den titel was hij deze fout tegen logische verdeeling gemakkelijk voorgekomen. Doch zij is van weinig beteekenis. Bahrdt, die den Heer als stichter eener orde van broeders voorstelt, had wel kunnen achterwege gebleven zijn. Dit zeggen wij minder als aanmerking tegen huydecoper, dan uit verontwaardiging over dien vermetelen Schrijver, die zichzelven door wangedrag en wangevoelens beide aller aandacht onwaardig heeft gemaakt. Ammon is thans opvolger van reinhard, en misschien daarom ook nu regtzinniger, dan in zijne Biblische Theologie. Hij behoort evenwel in dit onderdeel bij huydecoper, met eckermann, den Schrijver van de Wolfenbuttelsche Fragmenten (h.s. reimarus), dupuis, volney en anderen, thuis, en zij ontvangen allen hun bescheiden deel.

Meer zeggen wij van deze Verhandeling niet. Bij gezette lezing zal ieder zich overtuigen, dat huydecoper naar den titel van Doctor in de Godgeleerdheid wel heeft mogen staan, en dat hij in het vervolg, nu hij de regten van Doctor heeft verkregen, ook de pligten van Doctor niet enkel kennen, maar ook vervullen zal. Als wensch en wenk diene dit voor alle Doctoren, en die het nog verder zoeken te worden! Bloote titularissen zijn onnoodig.