Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1828

[p. 757]

Mengelwerk.

De Fransche vrouwen door eenen Franschman geschetst.

(Le Corsaire, 16 Nov. 1828.)

Ligt er in de uitdrukking der gevoeligheid, vooral bij het vrouwelijk geslacht, iets, waardoor zij hare ijdelheid pogen te streelen? - Ja, wanneer ik de gemoedsbeweging aanschouwe, welke onze Dames, met name in de Schouwburgen, ten toon spreiden. Neen, wanneer ik lette op de spotternij, welke andere bij de verteederendste plaatsen in onze tooneelspelen uitstallen. Elk ziet hier op hare wijze. Gene wanen zich belangrijk voor te doen, en hare goedhartigheid te bewijzen, door het storten van tranen. Deze willen, door eene geveinsde scherts, aan haar karakter een' glimp van moed en vastheid geven. De waarheid der zake is, dat wij dagelijks onze schoonen den gedienstigen zakdoek aan hare oogen zien brengen, schoon er geen traan in blinkt; terwijl andere, met een vol gemoed en vochtig oog, de aandoenlijkheid der aanschouwers bespottelijk noemen, en schijnen te blozen, als over eene zwakheid, over de verteedering, welke ook haar gelaat kenmerkt.

Ik herinner mij, dat, toen eenige fortuinzoekers ons met de hanengevechten, uit barbaarscher eeuw afkomstig, en die nog het geliefkoosde vermaak der Engelschen uitmaken, kwamen amuseren, gij de eersten waart, die u als verdrongt, om dien strijd der arme dieren op leven en dood te aanschouwen, en hen elkander te zien verscheuren te uwer verlustiging; het bloed stroomde; het slagtoffer worstelde, al vechtende, met den dood; mannen wilden aan dit wreedaardig spel een einde maken, en gij riept: ‘Niet scheiden! niet scheiden!’ - Ik spreek als ooggetuige.

Wanneer onze Geregtshoven weêrgalmen van enige

[p. 758]

regtzaak, welker bepleiting voedsel belooft aan uwe gretige nieuwsgierigheid, ziet men u den ingang als bestormen; gij bezet al de plaatsen; gij schijnt behoefte te hebben aan gemoedsbewegingen, die het hart doen ineenkrimpen; gij verslindt, als 't ware, de ontwikkeling van bijzonderheden, welke het menschelijk geslacht schandvlekken; uw oog is bestendig op de schuldigen gerigt; het gadeslaan hunner ontstelde gelaatstrekken schijnt voor u eene bron van genot..... Men zou alsdan zeggen, dat uwe sekse er roem in stelt, om zich ongevoeliger dan de onze te betoonen.

Wanneer een monsterachtig voortbrengsel op onze Schouwburgen ten tooneele wordt gevoerd; wanneer de misdaad zich daar geheel naakt vertoont, en hartverscheurende tafereelen elkander als verdringen; wanneer de dichter er die afgrijselijkheden heeft opeengehoopt, welke het bloed in de aderen doen verstijven, - alsdan is het, dat men u derwaarts ziet stroomen! Uwe zenuwtoevallen, uwe bezwijmingen kunnen ons geenszins van uwe ongemeene gevoeligheid overtuigen; door uwe afwezigheid bij dusdanige vertooningen alleen kunt gij ons derzelver ongeveinsdheid bewijzen.

Zal ik het zeggen?.... Treft men u niet bij menigte aan ter plaatse, waar de noodlottige kar den ongelukkige heenvoert, om den slag des doods te ontvangen? Hoe! Doet het denkbeeld alleen van het offer, dat daar aan de Geregtigheid wordt gebragt, u niet met afgrijzen terugdeinzen van dit ijsselijk schouwspel? Verre vandaar! Gij maakt het meerderdeel uit der menigte, welke zich verdringt bij deze bloedige teregtstellingen; gij ijlt met drift derwaarts, met een onvervaard en onbezwaard gelaat en een' glimlach om de lippen..... Beschuldigt mij niet van laster: ik heb het gezien; en in dat oogenblik (ik beken het gaarne) was mijne ziel verre vervreemd van het gevoel dier hulde, welke zij u anders zoo gaarne wijdt; een diep gevoel van verontwaardiging vervulde dezelve.

Ach! dat uwe sekse toch begreep, dat, zoodra zich eene vrouw verwijdert van die zachte en teedere gewaar

[p. 759]

wordingen, welke het erfdeel zijn van haar geslacht, zij niet meer vrouw is in onze oogen, en het schoonste deel verbeurt harer regtmatige aanspraak op onze hoogachting, onze bescherming en onze liefde.

[Ziet daar de Fransche Vrouwen, door eenen Franschman geschetst! Wij danken God, die ons betere gezellinnen op den weg des levens beschikte. Bijaldien echter eene of andere van haar hier haar beeld, als met een vergrootglas geteekend, mogt wedervinden, zoo doe zij, ter liefde van ons, hare sekse en zichzelve, er haar voordeel mede. - Vert.]