Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1828

G.C.B. Suringar, de Gallorum Chirurgia etc. D.i. Bundel Waarnemingen over de Fransche Heelkunst. Te Leyden, bij S. en J. Luchtmans. 1827. In gr. 8vo. XVI, 381 bl. f 3-20.

Het wetenschappelijk verkeer der natiën onderling kan niet anders dan aan de wetenschappelijke beschaving bevorderlijk zijn. Want, gelijk elke natie naar haren aanleg en op hare wijze de wetenschappen beoefent, zoo is ook iedere natie voor de bearbeiding van afzonderlijke gedeelten meer geschikt en berekend. Het zou verkeerd zijn, bij allen dezelfde wetenschappen op dezelfde hoogte te willen zien bloeijen, en alleen eene dwaze eigenliefde en bekrompene kleingeestigheid kan een volk diets maken, dat het in alle takken van menschelijke kennis de overige volken te boven gaat. Buiten kijf is er geen der hedendaagsche volken, hetwelk de Franschen in chirurgicale bekwaamheden overtreft. 't Is waar, de groote vorderingen, welke de Chirurgie der Engelschen gemaakt heeft, de ijzeren vlijt en onvermoeide pogingen der Duitschers schijnen den voorrang der Franschen meer en meer te betwisten. Maar, als men onbevooroordeeld de zaak gadeslaat, dan gevoelt men zich gedrongen, te erkennen, dat, boven allen, de Franschen tot de operative Heelkunde inzonderheid als geboren zijn, en dat, op welke groote mannen zich de Engelsche en Duitsche school beroemen mag, de Chirurgie als 't ware de schering en in-

[p. 101]

slag der Fransche Geneeskunde uitmaakt. Of zien wij ook nu niet gansche scharen van naijverige naburen naar Frankrijks Hoofdstad toestroomen, om aldaar een cours d'opération te houden; en is dit niet een sprekend bewijs van de erkende meerderheid dezer natie, dat meer afdoet, dan de jaloersche bedillingen van partijdige vooringenomenheid voor eigen landaard?

Geen wonder derhalve, dat wij van tijd tot tijd berigten ontvingen van wetenschappelijke reizen, naar Parijs met dat oogmerk ondernomen, bovenal door Duitschers, door frank, casper en anderen, waarin echter altijd meer- of minder de nationale vooringenomenheid van den wetenschappelijken reiziger doorstraalt, omdat de geest van cosmopolitismus zelfs bij Geleerden, helaas! een zeldzame geest is. Aan een' gelijken oorsprong is de boven aangekondigde bundel waarnemingen van onzen jeugdigen, reeds voordeelig bekenden langenoot suringar zijn bestaan verschuldigd. Dezelve behelst het gedeeltelijk verslag eener wetenschappelijke reize, naar Frankrijk en Duitschland ondernomen, en draagt alle kenmerken van die onpartijdige waarheidsliefde, welke wij boven hebben aangeprezen. De Heer suringar, erkennende de groote vorderingen, welke, vooral in latere tijden, door de Franschen in de Chirurgie gemaakt zijn, poogt, na eene korte Historie der Heelkunde in Frankrijk te hebben voorafgezonden, (die men welligt, niet te onregt, als een hors d'oeuvre beschouwen kon) de oorzaken dier vorderingen op te sporen, waarbij het ons verwonderde, dat de geleerde Schrijver breed opgeeft van de uitwendige oorzaken, welke daartoe hebben medegewerkt, zonder de inwendige oorzaak, welke vóór allen vermeld behoorde te zijn, onder die rij te scharen; wij bedoelen den aanleg en het karakter der Franschen zelven, waardoor zij, gelijk wij boven aanmerkten, tot de operative Chirurgie als geboren zijn, en zonder welke die oorzaken van buiten ten deele wegvallen, ten deele luttel baten zouden.

De hierop volgende waarnemingen gaan over wonden, zweren, pijpzweren, beenbreuken, ontwrichtingen, slag-

[p. 102]

aderbreuk, darmbreuken, waarbij de Schrijver de méthodes opgeeft, door dupuytren, lisfranc, béclard en anderen tot heeling der opgenoemde ziekten en gebreken meest algemeen gebezigd, en tevens melding maakt van de gevallen, die hij door deze beroemde Parijsche Heelmeesters heeft zien behandelen.

Het valt buiten ons bestek, in bijzonderheden te treden. Het gezegde zij genoeg, om den aard en de strekking van dezen bundel te doen kennen. Wij hopen en verwachten, dat een genoegzaam vertier den Heer suringar zal aanmoedigen, om ook het overige gedeelte van zijn verslag, Duitschland betreffende, spoedig te laten volgen.