Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1828

Afscheid van mijne hartelijk geliefde Rotterdamsche Gemeente, op den 28 October 1827, door Ab^m. des Amorie van der Hoeven. Te Delft, bij de Wed. J. Allart. 1827. In gr. 8vo. VIII, 28 Bl. f :-60.
Leerrede, uitgesproken door G.J. Rooyens, den 28 October 1827, bij het aanvaarden van deszelfs post, als Prediker aan het Doorluchte School, te Amsterdam. Te Amsterdam, bij J. van der Hey en Zoon. 1827. In gr. 8vo. VI, 25 bl. f :-40.

Het is ons een genoegen, deze twee Leerredenen even broederlijk naast elkander te mogen plaatsen, als wij ons verbeelden, derzelver opstellers, niet alleen naar tijd en ruimte, maar als wezenlijke medewerkers aan ééne zaak te mogen beschouwen; en wij wenschen der stad Amsterdam geluk met verkiezingen, die het licht des waren Christendoms met heldere stralen, uit deszelfs midden opgegaan, voor heel den lande kunnen versterken.

No. 1 moge zichzelf kenmerken. Daartoe schrijven wij den aanvang der Leerrede (over joann. XVII:11^b. Heilige Vader! bewaar ze in Uwen naam) af: ‘Het uur is dáár, waarin ik voor de laatste maal, als gewoon Leeraar en Herder, tot U spreke. Het lang gevreesde, zware scheidingsuur is dáár. Er zijn oogenblikken, waarin men zoo veel zou willen zeggen, maar zoo weinig

[p. 54]

zeggen kan. Zulk een oogenblik is mij het tegenwoordige. Mijn hart is vol! Ik sta gereed eene Gemeente te verlaten, aan wier stichting en opbouwing ik mijne eerste jeugdige krachten heb besteed. Een gewigtig tijdperk mijns levens eindigt. Met nederigen dank aan God zie ik terug op de afgelegde baan. Verschillende gewaarwordingen bestormen mijne ziel. Zoo vele belangrijke, treffende tooneelen vernieuwen zich voor mijnen geest. De aandoenlijkste herinneringen volgen elkander op. Ach! het waren mij zeven zalige, eeuwig onvergetelijke jaren! - Neen! Gij verwacht niet, mijne innig geliefde Br. en Z.! dat ik thans eene uitgewerkte rede over een bepaald onderwerp zal houden. Uw geest is daartoe even min als de mijne gestemd. Maar een kort, eenvoudig woord tot U te spreken, maar U te danken en te zegenen, maar mijne wenschen en gebeden voor U te ontboezemen, dat is behoefte voor mijn hart, dat zal voldoende voor het uwe zijn.’ - Wij voegen hier niets anders bij, dan dat wij het teedere, gevoelige en tevens regt stichtelijke woord van den Hoogleeraar eenen ieder ter lezing aanbevelen.

No. 2 heeft ten tekst 1 Korinth. III:11. Niemand kan een ander fundament leggen, dan hetgeen gelegd is, hetwelk is jezus christus, en geeft deze verdeeling aan de hand: ‘I. Vooraf willen wij paulus hooren, zoo als die, in onzen tekst, jezus christus, als den eenigen en onveranderlijken grondslag des Christendoms, voorstelt; II. daarna meer bijzonder de redenen nagaan, die ook ons verpligten en bewegen moeten, om op dien grondslag te bouwen; III. eindelijk ons den invloed vertegenwoordigen, welke(n) de hierdoor bewerkte overtuiging op ons hebben moet.’ - Daar wij in geene uitvoerige behandeling van dit korte stukje kunnen treden, en die ook gaarne aan hen verblijven, die zich uitsluitenderwijze met de behandeling onzer Godgeleerdheid bezig houden, betuigen wij in het algemeen, zoodanige helderheid van denkbeelden en gepast-

[p. 55]

heid van aanmerkingen, in eenen krachtigen, mannelijken stijl, te hebben aangetroffen, als wij in het werk van eenigen Hoogleeraar zouden wenschen te vinden. Gingen wij op de gedrukte letter af, wij zouden den man voor een even zoo gezocht en geroemd Prediker houden, als zijn Remonstrantsche Ambtgenoot. Daar dit echter het geval niet schijnt te zijn, verheugen wij ons te meer in zijne bevordering. Het kan den aankomenden Godgeleerde te Amsterdam aan voorbeelden eener gelukkige uitspraak van het overdachte niet ontbreken. - Zoo als het boekje openvalt, schrijven wij het volgende, uit de aanspraak aan de Gemeente, af: ‘Wij verblijden ons, dat de grondslag, door God zelf gelegd, onder u, over het geheel, in hooge eere is. Al zijn zelfs aller denkbeelden daaromtrent niet even helder en uitgebreid, wij verheugen ons evenwel, dat de prediking u te sterker aantrekt, naarmate zij te meer op jezus christus rust. En inderdaad, waarop zoudt gij het gebouw uwer kennis en zielrust, uwer deugd en hope veilig kunnen optrekken, ten zij op Hem alleen? Of wanneer de zoo gewigtige vraag bij u oprijst: wat moet ik weten en gelooven, om zalig te worden? wanneer hier een beschuldigend geweten over duizend en duizend zonden allerhevigst u be(aan)klaagt; wanneer daar verzoeking bij verzoeking uw zwakke hart met nederlaag op nederlaag bedreigt; wanneer ginds de eeuwigheid zich zoo donker en schrikkelijk vertoont: - waar, waar dan henen? Ach! alles zal u dan ontzinken, hetgeen gij in uzelven, bij anderen, zelfs bij de beroemdste wijzen dezer aarde zocht. Maar op Hem steunt gij dan onwankelbaar, die de Rot(s)steen der eeuwen is; en laat stormen en onweders op het gebouw uwer gelukzaligheid aanvallen, zij slo(o)pen het niet: want het is in die onbewegelijke Rots gegrond.’