Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1827

De weg tot Christelijke volkomenheid, of de Christelijke Zedeleer eene aanwijzing ter behoorlijke ontwikkeling onzer vermogens. Grootendeels naar F.V. Reinhard's Zamenstel der Christelijke Zedeleer bearbeid door T.A. Clarisse, Doctor en Hoogleeraar der Godgeleerdheid te Groningen. Iste Deel. Te Groningen, bij J. Oomkens. 1826. In gr. 8vo. VIII en 262 bl. f 2-:

Meermalen heeft het den Recensent, in wiens handen het onderhavige stuk ter aankondiging gesteld is, leed gedaan, dat men zoo vaardig is, om allerlei soort van

[p. 227]

werken, die in Duitschland uitkomen, te vertalen. Het kwam hem, als regtgeaard Vaderlander, voor, dat men al te graag was naar dien vreemden kost, en oorspronkelijke werken van inlanders waren hem veel aangenamer. Maar nooit is hij evenwel zóó ingenomen geweest met het inlandsche, alleen omdat het inlandsch was, dat hij het niet gaarne zag, wanneer men sommige uitheemsche werken in onze moedertaal overbragt, mits men de moeite deed, om dezelve niet maar enkel te vertalen, maar om ze naar den smaak en de behoefte van ons lezend publiek, vooral van den beschaafden stand onder ons, in te rigten. Trouwens, hoe vele prul- en broodschrijvers Duitschland moge opleveren, levert het echter ook verscheidene mannen op, die in ons Vaderland verdienen gekend en geëerd te worden, en wier schristen, in onze moedertaal overgebragt, van zeer veel nut kunnen zijn. Met dat al doet, bij een kundig en verstandig Nederlander, de naam alleen van een' beroemden Duitscher niet genoeg af, om deszelfs werk maar zoo onveranderd in het Nederduitsch over te gieten. Hij tracht veeleer aan hetzelve, tot meerder nut, iets oorspronkelijks en waarlijk Nederlandsch te geven. - Zeer welkom was ons, derhalve, het onderhavige werk, waarvan het eerste deel in het vorige jaar is uitgekomen en nog twee deelen te wachten zijn. De naam van reinhard, voorzeker een der beste Duitsche Godgeleerde Schrijvers, is niet alleen in Duitschland, maar ook in ons Vaderland, met regt, zeer beroemd. Zijne Christelijke Zedeleer heeft, ook onder ons, veel opgang gemaakt, zoodat van dat werk, in het Nederduitsch vertaald, thans een tweede verbeterde druk, bij inteekening, wordt aangeboden. Daar hetzelve vrij uitvoerig is, en, volgens het berigt van de nieuwe Nederduitsche uitgaaf, uit negen deelen bestaan zal, was het, al sedert eenigen tijd, een gelukkige inval van den jongen clarisse, om eene soort van Hoogduitsch uittreksel uit het grootere werk, als een handboek voor den beschaafden stand, in de Nederlandsche taal over te brengen. Als Predikant

[p. 228]

te Doorn had hij daartoe aanzoek gekregen; doch, spoedig bemerkende, dat het Hoogduitsch werkje, zoo als het daar lag, voor onze Landgenooten minder geschikt was, zag hij de noodzakelijkheid in, om iets meer dan Vertaler te worden, en wilde, met gebruik echter van het Hoogduitsche werkje, zijnen eigenen weg betreden. Door verandering zoo wel van werkzaamheden, als van standplaats, werd hij natuurlijk verhinderd, om, in langen tijd, met het begonnen werk voort te gaan, tot dat hij eindelijk in staat gesteld werd, om het eerste deeltje daarvan uit te geven. Van harte wenschen wij den jeugdigen Groningschen Hoogleeraar, den waardigen Zoon van den beroemden Leidschen Hoogleeraar clarisse, geluk met het reeds geleverde, en verlangen naar het vervolg, niet kunnende twijfelen, of hij zal er veel genoegen van hebben; terwijl wij, vooralsnog, ons met deze algemeene aankondiging en aanprijzing vergenoegen.