opgevolgd. Hij bestrijdt, met de wapenen der overtuiging, onderscheidene zeer schadelijke geneeswijzen, nu eens opgevijzeld door bedriegelijke ondervinding, dan door gebrek aan oordeel, dan weder door schaamtelooze kwakzalverij of kwade trouwe. Inzonderheid wederlegt de Heer marcq de kwikbehandeling, door den Heer van den zande, in zijn zoo dikwijls wederlegd en zoo algemeen veroordeeld werkje, ontvouwd, in de peritonitis puerperalis; betoogende, met de volkomenste blijkbaarheid, de grove dwalingen, bijkans onvergeeflijk in eenen Geneesheer, door denzelven verkondigd; terwijl hij ten klaarste het gevaar doet kennen van de sterk prikkelende geneeswijs van van den zande. Inderdaad, wekt het geene verbazing, wanneer men hem hoort voorwenden, de peritonitis te hebben genezen door geweldig groote giften calomel, zonder voorafgaande bloedontlastingen; en vooral, wanneer hij zegt, op bl. 76 van genoemde boekje, aan eene vrouw, binnen weinige dagen, 162 greinen calomel inwendig, en anderhalf once kwikzalf bij inwrijving te hebben toegediend?!!! Bijaldien de zaak waar is, hetgeen wij, voor de eer van den Heer van den zande, willen betwijfelen, zoo komt het ons voor, dat zulk eene handelwijs eene vermetelheid kenmerkt, welke alle palen te buiten gaat, en van welke (gelukkig voor de menschheid) weinig voorbeelden te vinden zijn onder de Geneesheeren. Wij gelooven zelfs, dat het hem zeer bezwaarlijk zoude vallen, de levenscertificaten van al degenen te vertoonen, door hem op dusdanige manier behandeld en als genezen opgegeven.
Een weinig verder in dit eerste deel dezer Bibliotheek, bl. 460, treffen wij eene waarneming aan van denzelfden, in welke hij beweert, dat zijne methode in de peritonitis puerperalis in onze Noordelijke provinciën is aangenomen geworden, en verwijst naar Hippocrates Magazijn van Aug. 1822, met bijvoeging zelfs, dat dit Journaal een gunstig oordeel over zijn boekje heeft geveld. Naauwelijks kunnen wij onze oogen gelooven! Want in al de deelen van genoemde Magazijn hebben wij