middelen heiligt. En dit doel is alles, wat iemand oordeelt, dat goed is. ‘Doe al wat uw geweten u zegt, dat regt is, en u gelast is. Indien gij, door eene onoverwinnelijke dwaling, geloofdet, dat God u bevolen had te liegen en Hem te lasteren, lieg en laster dan God. Doe niets, wat uw geweten u zegt, dat volstrekt verboden is. Verzuim zelfs de Godsvereering, indien gij denkt, dat Hij die verboden heeft. Elk, wie doet hetgeen hij verstandiglijk meent verpligt te zijn, handelt wel, al is ook de zaak door eene stellige wet verboden, omdat hij handelt volgens zijn geweten.’ - Hoe schromelijk kan dit niet worden misbruikt, wanneer men het geweten niet verlicht!
Nu eenige bijzondere gevallen. - Dienstboden van beide seksen mogen.... Doch wij durven niet voortschrijven, uit vreeze van misbruik. Het is genoeg te zeggen, dat die verfoeijelijke Orde, die zich uiterlijk voordeed als de handhaafster van Godsdienst, deugd, goede zeden en zedelijke opvoeding, aan welke op dit oogenblik Christenöuders in Italië, Zwitserland en Frankrijk weder hunne kinderen vertrouwen, en waarmede sommigen ook Nederland bedreigen, - dat deze Orde van menschen, die zich Godslasterlijk naar jezus durfde noemen, in hare uitgegevene schriften geleerd heeft, dat het in zekere gevallen geoorloofd is, dat dienstboden hunne meesters, kinderen hunne ouders bestelen, en de vrouw, tegen den wil van haren man, geld in het spel en aan opschik verkwiste; dat een meisje, om hare eer te behouden, hare vrucht afdrijve; dat eene gehuwde vrouw hare onvruchtbaarheid bevordere. Ja, deze Sophisten hebben hoererij, zelfs de onnatuurlijke misdaad durven voorspreken! Een Regter mag, volgens hen, eene som gelds, die hij voor een onregtvaardig vonnis heeft ontvangen, behouden, doch moet er eene, die hij bekomen heeft voor het uitwijzen van een regtvaardig oordeel, teruggeven; immers hij is verpligt goed Regt te doen zonder geld.
Wie Latijn verstaat, zie hieronder de bewijzen:
Famuli atque famulae domesticae possunt occulte heris suis subripere ad compensandam operam suam quam majorem judicant salario quod recipiunt. Domestici, si aliquid accipiunt ex praesumptâ voluntate domini, quia sibi rationaliter persuadant dominum non fore injustum, nullum committunt peccatum. Possunt liberi, si parentes saepe rogati et tentati precibus id abnucint, illis subripere, animi relaxandi gratia,