nieuwe waarnemingen bevestigd, en den oorsprong der laatste oorlogspest nader wenscht te zien opgehelderd. De Ridder von kirckhoff, door vroegere geneeskundige schriften met roem bekend, levert ons hier eene reeks van waarnemingen, door hem, als ooggetuige, gedurende dien voor zijne togtgenooten zoo jammervollen Russischen veldtogt, opgezameld.
Het eerste gedeelte van dit geschrift behelst een kort verhaal der lotgevallen van het Fransche leger, en van de verschrikkelijke rampen, waaraan het bij zijnen aftogt was prijs gegeven; ook van de velerlei ziekten, die, door koude, gebrek en afmatting veroorzaakt, hetzelve meer nog, dan het zwaard des vijands, vernield hebben. Het tweede deel, voor den geneeskundigen lezer van meer bijzonder belang, bevat het berigt der merkwaardigste ziekten, die onder het Fransche leger geheerscht hebben, derzelver aard, kenmerken, voorzegging en behandeling; terwijl op sommige plaatsen ook, hetgeen bij de lijköpening gevonden is, wordt medegedeeld.
De Schrijver doet zich hier kennen als een bekwaam waarnemer der natuur, die, bekend met de schriften van eenen sydenham, stoll, pringle en andere beroemde Artsen, eene rationele empirie voor den éénigen weg tot waarheid houdt, en zich evenzeer van de slenterpraktijk van vele zoogenoemde Practici, als van de bespiegelingen der geneeskundige Sophisten verwijdert; als een man tevens, die grootheid van ziel genoeg bezit, om zijne dwalingen openlijk te belijden.
De kenteekenen der ziekten worden duidelijk opgegeven, en de geneeswijze is eenvoudig en doelmatig. Alleenlijk schijnt de Schrijver ons toe een te groot voorstander van braakmiddelen te zijn, wier gebruik hij in den aanvang der meeste ziekten aanprijst, ook in die van een' zuiver catarrhalen aard, waar zij, schoon somtijds en in bepaalde omstandigheden voordeelig, dikwijls, echter, om de zoo zeer vermeerderde irritabiliteit en neiging tot het ontstekingachtige, in het eerste tijdperk dier ziekten gewoonlijk aanwezig, allernadeeligst kunnen worden, en
Auteursrechtvrij