Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1821

Kleine dingen hebben dikwijls groote gevolgen.

Een weinig bekend bewijs voor deze waarheid is het volgende. - Anna bolein, tweede Gemalin van hendrik VIII, Koning van Engeland, had zeker boek van tindal, een Engelsch Lutheraan, bekend door zijne overzetting van de H.S. in het Engelsch, over de gehoorzaamheid des Christens, aan iemand der haren te lezen gegeven, dewijl zij zelve der hervorminge was toegedaan. De Kardinaal wolsey, die toen in groot aanzien bij den Koning was, had zich van dit boek meester gemaakt, en daardoor de Protestantschgezinde Koningin, die hem reeds haatte, zeer verbitterd. Zij beklaagde zich bij hendrik, die, op haar verzoek, het boek terug

[p. 767]

vorderde. Het bekomen hebbende, las hij het zelf, ontdekte, dat de leer der Protestanten den Vorsten veel gunstiger was dan de Pauselijke, en besloot, van dat oogenblik af, de eerste te bevorderen. Ziet daar, wat de hervorming van Engeland besliste! (Ecclesiastical Memorials, relating to Religion and the reformation of it &c., by john strype, Tom. I.p. 112.)

Terwijl wij hier van de hervorming van Engeland spreken, willen wij, uit hetzelfde werk, Tom. II. App. p. 28 &c., ook deze, misschien mede niet zeer bekende, bijzonderheid aanteekenen, dat Prinses maria, Dochter van hendrik VIII, Zuster van eduard VI, dien zij, als Koningin, opvolgde, toen de Uitbreidingen van erasmus over het Nieuwe Testament in het Engelsch vertaald werden, (gelijk zij vervolgens, onder de regering van haren Broeder, twee malen gedrukt zijn) zelve de hand in die vertaling gehad, en die van het Evangelie van Joannes vervaardigd heeft. Ook de Koningin catharina parr, laatste Gemalin van hendrik VIII, had, meent men, deel aan deze vertaling.

Over maria, later aan philips II van Spanje gehuwd, en eene bittere vervolgster der Protestanten, zoo als hij, mag men zich verwonderen, daar men weet, hoe sterk zij de Roomsche gevoelens aankleefde, welke zij echter aldus, ten aanzien van het onthouden der kennis van de Heilige Schrift aan de gemeene leeken, door eigene werkzaamheid verzaakte.

En nu nog iets grappigs uit Tom. I.p. 159, 160. Onder de ijveraars, welke, in deze tijden, in Engeland rondzwierven, alom tegen de hervorming predikende, was zekere hubbardyn. Deze, eens onder roovers gevallen, die hem uitplunderden, werd door hen geperst, om eene lofrede op hun bedrijf van rooven enz. te houden, en deed dit zoo wel, dat zij hem niet alleen teruggaven alwat zij hem ontnomen hadden, maar er ook een geschenk bijvoegden. - Zijne laatste redevoering tegen de hervorming bekwam hem minder wèl. Hij maakte onder dezelve zoo vele beweging met zijn ligchaam, dat hij eindelijk de stellaadje, waarop hij stond, deed instorten, de beenen brak, en aan de gevolgen van den val overleed.