Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1821

De Karavansera, of Verzameling van Oostersche Verhalen. Naar een Perzisch Handschrift vertobkt, door A. de Sarrazin. Uit het Fransch. Te Groningen, bij W. Zuidema. 1820. In gr. 8vo. 312 Bl. f 2-10-:

Voorzeker zijn deze verhalen reeds te bekend, dan dat wij een breed verslag van dezelve zouden noodig oordeelen. Een derzelve herinneren wij ons reeds vóór jaren in een' onzer vaderlandsche almanakken te hebben gevonden. Trouwens, dit erkennen uitgever en vertaler ook; zij zeggen, dat deze en gene onzer inlandsche journalen een en ander verhaal uit deze verzameling in hunne mengelingen hebben opgenomen. Zij meenden dus eerst dezelve weg te laten; maar geven gronden op, waarom zij van dit denkbeeld terugkwamen. - Hoe dit zij: wij kunnen niet wel goedkeuren, dat men het publiek zijn geld late betalen voor zaken, die het reeds heeft. Voorts zijn deze verhalen wèlgesteld, in goeden stijl overgebragt, en van zedelijken, dus behartigenswaardigen inhoud. - Het eerste schetst de zaligheid van den middelstand,

[p. 444]

en heet: Abdelazi, of de ontwaakte slaper. - Amestan en Meledin leert ons, dat de ondervindingen van vroegere jaren onzes levens ons niet wijzer doen handelen; de tooverbril, dat de beste bril hem niets dient, die slechts door zijne hartstogten ziet, en dat hij, die de oogen der rede bezigt, geenen bril noodig heeft; de twee vrienden, het nadeel van spitsvindigheden in den godsdienst; Asmolan, dat het waar geluk met de deugd in den mensch is; de planeet van den geleerden Zeb, dat de bewoners der wereld door geene menschelijke wijsheid doeltreffender hadden kunnen ingerigt worden, dan zij zijn. Amedan en Zeïla stelt aan de vrouwen het gevaarlijke van het bezit eens schitterenden echtgenoots voor. De kalif Almanzor leert, hoe men de menschen moet beoordeelen; de drie gordels, de waarde van zedigheid bij een meisje; de gelaatkundigen, het ondoelmatige, dat eene te zekere kennis der menschelijke harten zou verzellen. De belegering van Amazia schetst eenen strijd, waarin de vijanden elkander door deugd en edelmoedigheid overwinnen; en het noodzakelijke en het overtollige, dat de mensch, hoe veel hij bezitte, altijd nog naar ‘het noodzakelijke’ verlangt.