Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1821

Het Geluk, in drie Zangen, door Mevrouw de Wed. Van Streek, geb. Brinkman. In 's Gravenhage, bij J. Dumée. 1820. In gr. 8vo. 135 Bl. f 3-10-:

Zoo iemand zich door deze zangen laat aansporen om zijn heil te zoeken in hetgene hem niet zal teleurstellen, dan zijn ze voor hem onbetaalbaar; maar anders is dit geluk te duur gekocht. Een boek, dat noch met uiterlijk voorkomen, noch met andere sieraden, die thans onze Nederlandsche poëzij zoo brilleren doet, prijkt, slechts twee of acht stuivers minder, dan een van gelijke grootte en -!!- Enfin, zeggen de Franschen, als ze veel te zeggen hebben, en niet meer zeggen willen. En zoo doen wij ook. Vooral na de lezing der opdragt aan Z.E. den Minister falck, aan wien Mevr. van streek alles verpligt, die haar raadsman, steun en beschermer, en een Mecenas van de kunst is, nemen we alle aanmerkingen, die we anders op deze zangen, die waarlijk alzoo niet weinig aanbevolen zijn, maken zouden, terug, en wenschen der Dichteresse geluk met den roem,

[p. 435]

dien zij op zulk een' man mag dragen. Eene te verregaande vrijmoedigheid mogt het nu geacht worden, zoodanig eene zwakke vrouw te berispen; en de edele gevoelens, die hare zangen bezielen, de heilzame strekking, die deze zangen hebben kunnen, maken haar der bescheidenste bejegening mede ten volle waardig.

Zonder dan aanmerkingen te maken op de manier, op welke zij de gekozene dichtstoffe behandelt, kunnen we echter de betuiging van onze spijt niet wederhouden, dat zij haar dichtstuk niet eens, vóór de uitgave, der beschaving ezv. door eene fiksche en vriendelijke hand heeft toevertrouwd. Dit spijt ons, en om den inhoud dezer zangen en menig' waarlijk schoonen regel in dezelve, en omdat wij haar regt vele lezers gunnen. Taal, stijl en versificatie hadden er dan, met geringe moeite er aan te besteden, beter en bevalliger uitgezien, en onze aanbeveling van dit boek ware de hartelijkste lofspraak geweest. Lof intusschen blijft zij verdienen, die, blijkens het niet weinig dichterlijk goede, de belangrijke uitweidingen, de waardige denkbeelden in, en de somtijds zeer geleerde noten onder deze zangen, niet aan alle vrouwen gewone vermogens en begaafdheden bezit. Wij spraken daar van noten; dezelve zijn alleen bij den tweeden zang, waar zij zingt, wat de oude voorgeslachten omtrent de onsterflijkheid, omtrent de goden dachten, en dan wijst, b.v., naar Herodotus, Plutarchus, Cicero, Euripides, Plato en meer anderen; b.v.

In Hermes wordt ook nog dees schoone plaats gevonden:

hieronder staat: ‘Hermes Trismegistus, een Egyptisch wijsgeer, dien men voor den schrijver van vele boeken hield, welke in groote achting waren, en die door Jamblichus aangehaald worden, in zijn werk, de Myster. Egypt. Edit. Lug. an. 1553.’

Wat zeggen de Dames? Maar waar - om ook de religienze sentimenten van Mevr. van streek, en hare voordragt van Bijbel- en Christelijke leere, (de paradijs-geschiedenis, bl. 80, den Verlosser, bl. 89 ezv.) buiten aanmerking te laten - waar vandaan heeft zij toch den naam God Messias aan onzen Heiland leeren geven? bl. 89. Men kan Hem Gods Messias noemen; doch, daar de Dichteres, op de volgende bladzijde, den Arimatheër Jozef in den dooden Jezus,

[p. 436]

wiens verrijzenis toch hen niet vertroostte, die Hem zoo begroeven, God en Middelaar beschouwen doet, kunnen we ook hier geene drukfout vermoeden. - Meer dan eenmaal getuigt zij, dat hare zangen stroomend vloeiden: dit strekke dan ook ter verschooning, als men in deze Alexandrijnsche verzen op het een en ander stoot, dat ons het gemis der boven aangeduide beschaving doet bejammeren.

Dus eindigt de derde, en bijna zoo ook de eerste zang; en hieruit leere men het doel der Schrijfster kennen!

ô Godsdienst, Vrede en Deugd! Gevoel, Weldadigheid!
Gij zijt het, die 't geluk op 't levenspad verspreidt:
De schoonste bloemen teelt, die altijd welig groeijen,
En jaren na den dood nog op de graven bloeijen.

Laat het ons hierbij mogen laten, uit reverentie voor de Dame en voor de Kunst beide!