Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1821

Zestal Leerredenen over den Toekomenden Staat. Door J. Wijs, J.C. Zoon, Predikant te Schiedam. Te Schiedam, bij G.W. van Hemsdaal. 1821. In gr. 8vo. 204 Bl. f 1-12-:

De nieuwspapieren berigten ons, dat de eerste uitgave dezer Leerredenen reeds is uitverkocht; dit bevreemdt ons niet, want dezelve hebben alles, wat haar kan aanbevelen. Zij zijn, zonder valsche sieraden der kunst, voortreffelijk bewerkt, en stijl en taal zoowel, als de smaak, in welken zij zijn gesteld, doen den meester kennen. Het onderwerp, dat zij behandelen, heeft te allen tijde de weetgierigheid uitgelokt, en dezelve nog nimmer bevredigd. Deze Redenaar, eindelijk, zal den meestverstandigen voldoen, daar hij zich niet ophoudt met gissing en bespiegeling, maar het ware en stellig geopenbaarde op de belangrijkste wijze voordraagt, en overal deze leer tot echt Christelijke bedoelingen vruchtbaar aanwendt. Eene verlossing van alle ellende (openb. XXI:4.) De volmaakte kennis (i kor. XIII:9-12.) De volmaakte heiligheid (2 petr. III:13, 14.) De bctrekking aldaar tusschen God en den mensch (openb. XXI:3), tusschen Jezus en den mensch (openb. XXI:23), en tus-

[p. 232]

schen de verlosten onderling (openb. XXI:27) - ziet daar den inhoud van dit zestal, en ook alles, wat de Eerw. wijs aangaande den toekomenden staat hier te onderzoeken en te berigten noodig houdt; en wie gevoelt niet, dat dit het meest belangrijke en het minst onzekere is; en wie gevoelt niet vooraf reeds, dat een man, die deze punten eeniglijk kiest, juist de man is, van wien men geene onzekerheden alleen, maar ook overvloedig, hetgeen kennelijken invloed heeft op onze tegenwoordige Christelijke beoefening en troost, verwachten kan. Aan deze verwachting heeft de Leeraar, onzes inziens, volkomen voldaan; en men moge al voelen, dat op deze wijze geene nieuwe en onbekende zaken konden geleerd worden, men voelt tevens, dat er alzoo ook niets, dan hetgeen waar en bruikbaar is, op den kansel kwam; en dat dit ware en nuttige op de beste wijze alhier wordt voorgedragen en aangeboden, durven wij verzekeren. De tweede reeds aangekondigde druk moge spoedig aan het verlangen van velen voldoen, en de waardige Leeraar zich, naar zijnen wensch, nog overvloediger kunnen verblijden, dat hij iets, ja dat hij veel heeft toegebragt aan de vorming zijner broederen voor die zaligheid, waartoe de genadige Vader in Christus ons allen roept en bestemd heeft.

Bij het doorgaande zuiver en goed Nederduitsch bevreemdde ons (onder anderen bl. 10) niets als vreugde, hetgeen inmers juist het tegendeel uitdrukt van niets dan vreugde, hetwelk de Schrijver bedoelt? Doorgaande vonden wij ook anders als; wij schrijven even als, maar anders dan. Van deze kleine onnaauwkeurigheid wilden wij eenen wenk geven.