Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1821

De behandeling der ingeënte op de natuurlijke Kinderpokjes toegepast, en de volkomene gelijkheid in derzelver beloop en gevolg aangetoond; door B. Tersier. Tweede, vermeerderde Uitgave. Te Haarlem, bij de Erven F. Bohn. 1820. In gr. 8vo. XII en 122 Bl. f 1-5-:

Daar wij de eerste uitgave dezer verhandeling niet bij de hand hebben, kunnen wij niet beoordeelen, in hoeverre dezelve vermeerderd mag genoemd worden. Zoo veel houden wij voor zeker, dat de verdienstelijke Schrijver, in de even zoo gelukkige als oordeelkundige beoefening der kunst grijs geworden, geene verschooning behoeft voor de tweede uitgave van dit geschrift. Het is waar, de kinderziekte wordt steeds zeldzamer; de laatste epidemiën hebben de voorbehoedende kracht der koepokken zoo zeer doen kennen, dat wij, met eenigen grond, op de eindelijke uitroeijing dier pest mogen hopen; maar, zoolang dit geen plaats heeft, blijft elke bijdrage tot de juiste kennis en oordeelkundige behandeling dier verschrikkelijke kwaal de aandacht der Geneeskundigen waardig. De ervaren Schrijver tracht, in deze verhandeling, aan te toonen, dat niet de inenting der kinderziekte op zich zelve, maar alleen de meest gewone behandeling bij dezelve, de grond is van de heilzame gevolgen dier kunstbewerking. Daar nu een oordeelkundig gebruik van de versche lucht een hoofdpunt in de behandeling der ingeënte kinderziekte uitmaakt, wil hij hetzelve ook bij die der natuurlijke hebben ingevoerd. Wij gelooven niet, dat één ervaren en onbevooroordeeld Arts zal in twijfel trekken, of de behandeling doet zeer veel af tot het wel-

[p. 62]

slagen der inenting. Maar wij twijfelen er aan, of, bij de gewone wijze van inenting, de inwendige besmetting zoo ligt en zoo dikwijls plaats heeft, als de geëerde Schrijver zulks vooronderstelt, en op welke vooronderstelling zijn geheele bewijs grootendeels gegrond is. Zoude er zich uit de geringe hoeveelheid poketter, welke de Geneesheer ter inenting gebruikt, zoo veel sinetstof ontwikkelen, als genoegzaam is, om, door inademing of doorzwelging, de besmetting te doen geboren worden? Dat het plaats kan hebben, wanneer men van den eenen arm op den anderen overent, is ligt begrijpelijk; maar daaruit volgt niet, dat het in die gevallen moet plaats hebben, en dus nog veel minder in zoodanige, waar niet van arm tot arm wordt geënt, en de verspreiding der smetstof door den dampkring dus naauwelijks aanwezig kan zijn. Wij moeten derhalve voorshands blijven aannemen: dat de mindere teêrheid der plaats, welke, bij de inenting, het eerst met het vergif in aanraking komt, veel toebrengt, om de hevigheid der ziekte te matigen; en dat de behandeling daartoe alleen dàn zal bijdragen, wanneer zij naar het bijzonder karakter der kwaal en de gesteldheid van den lijder wordt ingerigt.