Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1820

[p. 43]

Antwoord van J.H. van der Palm op de Aanmerkingen van den Hooggeleerden Heer H. Muntinghe, geplaatst in het XVde No. der Vaderlandsche Letteroefeningen voor 1819.

Het doet mij opregtelijk leed, den Heere muntinghe reden, en, gelijk ik vreeze, geene geheel ongegronde reden gegeven te hebben, om zich over mij te beklagen. Moest ik het geschrevene en gedrukte aangaande de Inleiding van schultens op het Boek van Job nog schrijven of drukken laten, het zou niet, althans niet op deze wijs, geschieden. Doch daar dit, helaas! onherroepelijk is, blijft mij niets over, dan mij, zoo goed mogelijk, te verdedigen, en althans alle verdenking van mij te weren, dat ik den Heer muntinghe heb willen grieven; eenen man, wiens uitgebreide geleerdheid, en groote verdiensten omtrent alle vakken van Bijbelstudie, op geenen te hoogen prijs kunnen geschat worden, en in wien de gaven des geestes door die des gemoeds en des karakters ten minste worden geëvenaard. Hij hoore mijne verdediging, en, hoe die uitvalle, hij blijve hetgene hij was, mijn hooggeschatte vriend!

Mijne Verhandeling over den aanleg en de voortreffelijkheid van het Boek Job is met veel warmte en ijver geschreven; inzonderheid dat gedeelte derzelve, hetwelk de echtheid en oudheid van het historisch deel diens Boeks betreft, waaromtrent het mij tot onuitsprekelijk genoegen verstrekt, ook den Heer muntinghe aan mijne zijde te hebben. Ik wist, welk een' zwerm ik hier tegen mij had, zoo van welmeenende oude, als van moedwillige nieuwe Uitleggers; welke laatste, uit de jongheid van dit geschiedkundig deel, tot den laten oorsprong van het geheele Boek, op hunne wijze, besluiten. Maar aan die alle kreunde ik mij minder. Doch hendrik albert schultens, den man, wiens naam ik niet dan met diepen eerbied en vurige erkentenis noemen kan, onder de zoodanige te vinden, die de oudheid des geheelen Boeks meenden niet te kunnen handhaven, zonder de nieuwheid der eerste Hoofdstukken (en dus ook van het laatste) staande te houden, dit griefde mij; griefde mij, niet zoo zeer voor 's mans eer, die noch door zulk eene bijzonder-

[p. 44]

heid, noch door iemands oordeel kon beneveld worden; maar het griefde mij voor mij zelven, die in mijn gevoelen over dit punt de eer des ganschen Boeks begrepen achtte. Daar ik mij dus niet herinnerde, gedurende mijne studiejaren, van 1778 tot 1784, schultens dit gevoelen te hebben hooren uiten, althans niet in dien tijd, toen ik hem dagelijks gemeenzaam zag; en daar het mij uit die Inleiding ontwijfelbaar bleek, dat schultens, toen hij het eerst dezelve opstelde, het werk van herder over de Hebreeuwsche Poëzij niet kende; vermits het onmogelijk was, dat hij, dit kennende, van lowth alleen zou gesproken hebben, als dien, die de Hebreeuwsche dichtkunst in het licht heeft gesteld; zoo was mij het denkbeeld welkom, dat dit een arbeid van schultens vroege jeugd was, dien hij nimmer aan het publiek zou gegeven hebben; hoewel dit oude Dictatum, met zijnen lateren arbeid over Job, in hetzelfde loket had kunnen gevonden worden. Wanneer zulk eene gedachte eens post heeft gevat, en ons uit eene opkomende belemmering redt, wordt zij ligt voor onbetwistelijk gehouden; en ziet daar mijn geval!

Maar waarom dan die Inleiding niet teruggehouden? Ik zou dit misschien gedaan hebben; maar behoefde de Heer muntinghe het te doen, die zelf destijds, op voetspoor van a. schultens, den Grootvader des laatsten, aan de echtheid der betwiste Hoofdstukken twijfelde? Voorzeker neen! Wat de Heer muntinghe in 1818 zou gedaan hebben, komt hier niet te pas; maar wat hij deed in 1794. En bovendien heb ik het altijd daarvoor gehouden, dat hij niet geheel vrij was in het al of niet plaatsen der hem toegezondene stukken, of gebruik maken van dezelve.

Dit geef ik den Hooggeleerden Heere muntinghe als mijne verdediging: wat daaraan ontbreekt, zal de vriendelijke toegevendheid des waardigen mans, beter dan iemand anders, aanvullen.

j.h. van der palm.

Hierboven, bl. 3, laatste reg., staat vijf, lees vier.