Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1819

Specimen Zoölogicum &c. (D.i. Zoölogische Proeve, behelzende eenige, in het bijzonder beenkundige, Waarnemingen over den Kasuar van Nieuw-Holland, enz. Door P.J.I. de Fremery.) Traj. ad Rhen. apud J. Altheer. 1819. 8vo.

De opzettelijke beoefening der natuurkundige wetenschappen, en daaronder ook de Natuurlijke Historie, reeds door celsus van zoo veel gewigts voor den Geneesheer gerekend, wordt onder ons nog zoo zeer verwaarloosd, dat elk voorbeeld van het tegendeel goedkeuring en aanmoediging verdient. Nog meer, wanneer het bewijs der gemaakte vorderingen tevens zoo vele waarde heeft, als het stukje, hetwelk wij nu voor ons hebben. Wij vinden daarin de naauwkeurige beschrijving van het geraamte van een' nog zeldzaam beschreven' vogel, gevolgd van eene leerzame vergelijking van hetzelve met dat van andere verwante vogelsoorten, en van eenige aanmerkingen, sommige der zachte deelen betreffende. De jonge Schrijver dezer Proeve had daartoe aanleiding gekregen, doordien er zich in de rijke verzameling van den Heer van klinkenberg, te Utrecht, twee exemplaren, een mannetje en een wijfje, bevonden, welke hem gelegenheid gaven, het bijzonder maaksel van dit dier naauwkeurig te beschouwen, en, voorgelicht door zijnen geleerden Vader, naar de

[p. 684]

regelen der kunst te beschrijven. Deze beschrijving wordt door eene welgeslaagde afbeelding opgehelderd. - Voor een uittreksel is deze Verhandeling niet vatbaar; het veelvuldig belangrijke op te teekenen, laat ons bestek niet toe. Wij moeten ons vergenoegen te zeggen, dat de Steller in zijne beschrijving het eigenaardige in dien zonderlingen vogel zeer goed doet uitkomen, en de bijzonderheden van deszelfs zamenstel juist beoordeelt; b.v. dat van het dijbeen, hetwelk in dezen Kasuar met lucht gevuld kan worden, waardoor zijn loop versneld wordt, terwijl de beenderen der bovenste ledematen niet hol zijn, daar hij, niet vliegende, geene hulp tot zijne vlugt noodig heeft; den stand zijner vleugelen, met betrekking tot het zwaartepunt, enz.

Wij twijfelen geenszins, of elk, die dit boekje ter hand neemt, zal hetzelve met genoegen en nut lezen, en zich, met ons, verheugen in dit voortreffelijk voortbrengsel onzer Akademische letterkunde.