Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1819

Geschiedenis, Verschijningen en Voorspellingen van Johann Adam Müller, Landbouwer, op de Maisbacher hoeve, twee uren van Heidelberg, ingevolge het echte Verhaal, door hem zelven gedaan, enz. enz. Uit het Hoogduitsch vertaald. Tweede Druk. Te Amsterdam, bij N. Geysbeek. In kl. 8vo. 69 Bl. f :-11-:

De lof, dien wij aan dit boekje geven kunnen, geldt eeniglijk den Heer n. geysbeek, Boekverkooper op de Westermarkt over de Waag, No. 23, die ons hier, niet alleen wat het door ons voor meer dan de helft verkorte titelblad betreft, maar door geheel het werkje en op iedere bladzijde, voorwaar geen wit papier voor ons geld geeft. Voor het overige vonden wij onze nieuwsgierigheid, welke het alleen was, die ons dit boekje deed in de hand nemen, maar weinig bevredigd; want de zoogenoemde reeds vervulde voorspellingen van müller, waarvan het gerucht met zoo veel ophef sprak, zijn, onzes inziens, van weinig belang; en dat alles alzoo door den man zelven verhaald en beschreven is, moeten wij aannemen op de verzekering van zekeren zich noemenden willem eerlijk, wiens familie nog al uitge-

[p. 662]

breid is, en onder welke het nomen et omen toch ook niet is boven iedere uitzondering. Maar wij willen de onderteekeningen van deze en gene ons door willem eerlijk hier medegedeelde verklaringen en brieven, derzelver echtheid enz. niet betwisten; en dan houden wij johann adam müller voor eenen nijveren, eerlijken, Godsdienstigen en eenvoudigen landman, die sinds 1806 zonderlinge verschijningen en openbaringen had of meende te hebben, en die zich van menig soortgelijk Profeet van den tegenwoordigen tijd hierdoor onderscheidt, dat hij, bij al zijne aanwijzingen uit en wenken op de H. Schrift, zijne kennis van de toekomst niet grondt op de gewijde Godspraken, maar eeniglijk op die hem gegevene mededeelingen door het Geestenrijk, welke hij nu eens wakende, dan weder droomende ontving, en welke, voor zoo ver dezelve dan vervuld werden, ja wel in deze of gene bijzonderheid eenigzins bestemder, echter doorgaans niets meer inhielden, dan den niet zeer veraf zijnden val van napoleon, na zijnen Russischen togt, door groote en bloedige overwinningen der groote Mogendheden van Europa; het wederom uitbarsten van den oorlog na zijne verwijdering op Elba, en herstel en handhaving van den Christelijken Godsdienst. Uit hoofde dan van den bij deze verschijningen hem gegevenen last, ondernam müller eene langdurige en bezwaarlijke reis naar den Koning van Pruissen, en schreef, teruggekeerd, aan Zijne Majesteit onderscheidene brieven; terwijl hij in beide gezegden Vorst vooral moest opwekken tot het lezen van en het handelen naar zekere aangewezene hoofdstukken uit den Bijbel, en in een' zijner brieven hoogstdenzelven ook onder het oog brengt, dat sommige menschen in zijn rijk op zondag hun breiwerk in handen namen, en in het openbaar op straat zaten te werken, opdat het toch een ieder zien mogte, hetwelk, zegt müller, een gruwel voor God; aanschijn is.

Wat van müller's verdere voorspellingen worden zal, met name: een nog aanstaande kortdurende oorlog, eene verdeeling van Frankrijk, vereeniging der Heidensche, Turksche, Joodsche en Christelijke Godsdiensten met elkander, en de stichting van de verbondstad, van welke, onder den naam van het Nieuw Jeruzalem benevens den berg Sion, ons hier de platte grond naauwkeurig gegeven wordt, en wat hij alverder meer of min duidelijk vooruit meent te zien, - dit alles,

[p. 663]

zeggen wij, laten wij gerust over aan den tijd, en gelooven, omtrent den man en zijne vroegere en latere voorspellingen, nagenoeg eenstemmig te oordeelen met Zijne Majesteit den Koning van Pruissen, voorondersteld zijnde, dat deze brieven, zoo als die ons hier gegeven worden, echt zijn. Wij willen dezelve letterlijk afschrijven, omdat men van dezelve met zoo veel ophef, als bewijzen van vertrouwen en goedkeuring, vooral in Duitsche geschriften, gewag heeft gemaakt. Ziet hier dan deze brieven, alle onderteekend friedrich wilhelm, Memel 8 Jan. 1808, Weenen 29 Maart 1815, Parijs 15 Aug. 1815, en Berlijn 27 Oct. 1815.

‘Zijne Koninklijke Majesteit van Pruissen doet hiermede te weten aan johann adam müller, dat zijn berigt van den 3den dezer wel ontvangen is, en dat zijne daarin vervatte goede oogmerken niet miskend worden.’

‘Ik vereere de Godsvrucht, welke j.a. müller ter stichting uit de H. Schrift weet te scheppen, en late op zijn schrijven van den 12den dezer zijner goede meening geregtigheid wedervaren.’

‘Ik betuig hiermede aan j.a. müller mijnen dank voor den toegezondenen zegenwensch van den 4den dezer.’

‘Ik dank j.a. müller voor zijnen gelukwensch, wegens mijne terugkomst in mijne Staten; doch moet hem voor het aanbod van een bezoek, voor het tegenwoordige, bedanken.’

Sapienti satis.