Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1819

De Electrieke Vloeistof, of welke zijn de bestanddeelen van de electrieke vloeistof, afgeleid uit de zekerheid, dat dezelve in het glas en niet in de bekleedsels van de Leidsche of Cunaeus-flesch zich ophoudt, door Jonkheer Mr. J.C. Baron du Tour, Lid van het Natuur- en Letterkundig Genootschap te Alkmaar. Voorafgegaan van nadere Gedachten over het werktuig, om straten en groote gebouwen te verlichten door middel van vlamvatbaar Gaz uit steenkolen. In 's Gravenhage en te Amsterdam, bij de Gebroeders van Cleef. 1819. In gr. 8vo. 80 Bl. f :-12-:

De nadere Gedachten loopen, voor zoo verre zij van den Schrijver zijn, voornamelijk, over het wegnemen van eenige zwarigheden; b.v. hoe wij, op den duur, aan de noodige steenkolen zullen komen. Grootendeels zijn wij ze echter verschuldigd aan 's Schrijvers correspondentie, als zijnde vervat in een' brief van een' vriend te Antwerpen. Dezelve geeft ons de beschrijving van een' toestel ter gazverlichting, aldaar uitgedacht en ook gebruikt, doch waaraan nog ontbreekt een geprojecteerde gazometer, volkomen gelijk aan eenen grooten blaasbalg van een kerkorgel, doch wat meer proportie in de hoogte hebbende. Ter afwering van den stank, slaat de briefschrijver voor, de steenkolen, vóór het gazstoken, door middel van potasch, van hun ammoniak te zuiveren, en heeft almede ten oogmerk, eenige proeven te nemen, om de teer af te zonderen, zonder het gaz te verliezen, naar welke proeven wij zeer verlangend zijn.

Het tweede gedeelte van dit werkje, op den titel het

[p. 430]

eerst gesteld, leert ons, dat de electrieke vloeistof in het glas zit; dat de hoofdbestanddeelen van het glas zijn glasachtig en zoutstof; dat de zoutdeelen de vloeistof gretig naar zich slorpen; dat de vereeniging der bestanddeelen van het glas en van den atmospheer eene occydering^(*) veroorzaakt, en dat, door dezelve, de electrieke vloeistof geboren wordt, enz.

(*) Wie zoo vele gewigtige waarheden ontdekt, mag ook wel eene x in cc ontbinden!