Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1811

[p. 219]

Lenteloveren (oo) van Mr. L. Rietberg. A.L.M. Phil. & J.U. Dr., (met eenen gegraveerden Titel). Te Zwolle, bij H. Tijl en J. de Vri, 1810. Behalve de Opdragt, een Voorberigt en Lijst van den Inhoud. 116 Bladz. In gr. Octavo. De prijs is ƒ 2-10-:

Waren allerwegen de Dichters de eerste leeraren en beschavers der menschen, dan waarlijk verdient de Dichtkunst wel als eene alleredelste kunst in eere te worden gehouden; en Dichters, die hun Goddelijk talent aan waarheid, Godzaligheid, deugd en goede zeden dienstbaar maken, zijn weldaden en geschenken des hemels, om licht, troost, deugd en geluk op aarde te brengen. -

Het is zoo, even gelijk alle wetenschappen en kunsten, zoo is ook dikwerf de Dichtkunst misbruikt, om de leugen waarschijnlijk en de waarheid verdacht te maken; om den wellust nu op te wekken, dan te kittelen; om geweld en onregt te vleijen en de grootste booswichten te vergoden, en om door misleiding en begoocheling de menschen tot allerlei gruwelen aan te hitsen; - en het heeft zeker niet ontbroken aan Dichters, die zoo hun vernuft misbruikende, schandvlekken en pesten der maatschappij en engelen des Satans waren; doch hierom zouden wij toch, met plato, de Dichtkunst nog niet willen verbannen hebben, daar het nog niet aan Dichters ontbreekt, die zich beijveren, om datgeen zoo veel mogelijk te worden, wat de eerste Dichters geweest zijn, en die, in hunne krachtige taal, leugen, misleiding en de algemeene dwaasheid en ondeugd van hunnen tijd gispen; en voor hetgeen waar, goed, schoon en edel is, trots alles, uitkomen. -

Met blijdschap zeggen wij, dat wij onder deze edele Dichters, den Heer rietberg, zoowel als zijnen voortreffelijken leidsman en vriend r. feith, aan wien hij zijne Lentelooveren nederig opdraagt, rangschikken mogen. -

In dezen Dichtbundel toch is het ware en zedelijk

[p. 220]

goede steeds met het schoone vereenigd, en dit is, onzes inziens, de grootste verdienste van Gedichten. - Wat toch is alle zoogenoemde schoonheid, door het schitterendste vernuft daargesteld, wanneer dezelve het waarheids- en zedelijk gevoel kwetst? - Niets anders, dan de verleidende opschik van eene ligtekooi, die het op het verderf van jonge lieden toelegt; en het schoonste gedicht van dien aard is zoo walgelijk voor den verstandigen en goeden, als een opgepronkte hoer walgelijk is in het oog van elken nog onbedorven man. -

Deze Dichtbundel bevat het volgende: Aan mijn Boekje, Bladz. 1. Onder den naam van dichtstukren. De Oorlog, Bladz. 3. Gevoel van eigen waarde, beschouwd als bron van zedelijk geluk, Bladz. 38. En onder den naam van mengelingen. De Herfst, aan Elize, Bladz. 81. Aan een' vergeet mij niet, Bladz. 83. De grot der liefde (droom), Bladz. 89. Verlangen, Bladz. 97. Het Roosje, Bladz. 100. Klagt aan Laura, Bladz. 103. Tranen, Bladz. 111. Gezelschapslied, Bladz. 114.

Wanneer wij ons niet bekorten moesten, zoude het ons niet aan lust ontbreken, om eene en andere proeve mede te deelen; doch wij twijfelen niet, of dit Boek zal wel zijne Lezers vinden, en rekenen ons daarom te meer van de moeite des uitschrijvens ontslagen. -

Enkele bedenkingen hebben wij hier en daar ge maakt: bij voorb. Bladz. 41, lezen wij:

Zoo moordt, in woende harsenvlagen

Een' moeder 't pas geboren wicht,

't Geen d'armpjes om haar hals geslagen,

Op haar zijn' goelijke oogjes rigt. -

Kan een pasgeboren wicht zijne armpjes om den hals zijner moeder geslagen houden en zijne goelijke oogjes op dezelve rigten? -

Het woord begeesteren, in de Opdragt en elders voorkomende, schijnt ons meer Hoog- dan Nederduitsch te wezen. -

Hier en daar schijnt ook tegen de maat gezondigd te zijn: bij voorb. Bladz. 5, in dezen regel:

[p. 221]

 

Ziet men, door 't graauw bespot, het oog ter nederstaan.

Hier toch, dunkt ons, moet men reeds bij de eerste lezing den wanklank van dit Ziet men gevoelen. - Hetzelfde schijnt het geval te zijn met Dan des in dezen regel, Bladz. 20:

Dan des Karthagers zegepraal. -

De Heer rietberg drukke verder dus het voetspoor van den edelen Dichter feith, en streve denzelven, zoo mogelijk, ten laatste voorbij! -