Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1811

Almanak voor Vrouwen door Vrouwen. 1811. De prijs is ƒ :-18-:
Almanak van Vernuft en Smaak. 1811. Beide te Amsterdam, bij de Wed. J. Dóll. Met Kunstplaten. De prijs is ƒ :-18-:

Wij hebben, in het jaar 1809, het plan en de strekking van deze beide Tijdboekjes, die nu reeds twintig jaren lang, met goeden aftrek, stand gehouden hebben, vermeld; de thans uitgegevene Stukjes voor dit jaar zijn niet minder fraai uitgevoerd, dan die van de vorige jaren, en versierd met keurige kunstplaatjes naar de teekeningen van j. smies, in het koper gebragt door van senus en vilijn, welke, zoo door karakteruitdrukking als kundige ordinantie, allen lof verdienen.

De Almanak voor Vrouwen, welke aanhoudend met de Dicht- en Prosaïsche Geestvruchten der Vaderlandsche Dichteressen wolf, deken, moens, woesthoven, en anderen, versierd was, behoudt nog steeds ten doel, om op eene bevallige en te gelijk nuttige wijze aan de Nederlandsche vrouwen ter lekture te verstrekken, en den geest te beschaven door de oorspronkelijke voortbrengselen van Vaderlandsch vernuft, zoowel als door kleine overzettingen van Verbalen der

[p. 46]

beste Fransche en Duitsche Schrijvers, welke in onze taal nog niet bekend zijn, waardoor men in de uitgave van vorige jaren bereids verscheidene stukken vindt, welke, in dit jaar, in andere Tijdboekjes, als nieuw opgedischt, en zelfs van dien kant als zoodanig aangeprezen worden. Telken jare is dit Tijdboekje verrijkt met de Levensbeschrijving van eene of meerdere beroemde Vrouwen; gelijk dan ook het Stukje van dit jaar de beknopte Levensbeschrijving van de Grieksche Dichteresse sappho, versierd met derzelver fraai gegraveerde en echte afbeelding naar een' alouden Edelen Steen, vervat.

De Almanak van Vernuft en Smaak, welke ook dit jaar op bevallige, meestal oorspronkelijke, Dichtstukjes mag roemen, was reeds sedert verscheidene jaren bekend door de vernuftige voortbrengselen der Vaderlandsche Dichters nomsz, uijlenbroek, fokke, vereul, loots, tollens, feith, loosjes, barbaz en anderen; waarom de vereerders der Nederlandsche Poëzij, dezelve altijd boven anderen de voorkeur gaven. Ook dit tegenwoordig Stukje doet zich door verscheidene kunstvoortbrengselen van tegenwoordige Dichters met onderscheiding kennen. Onder alle welke ons bestek alleen toelaat, tot eene proeve aan onzen Lezeren hier mede te dèelen, eenige Coupletten uit het bevallig Dichtstuk van den Heere a. loosjes, pietersz., betiteld: maria tesselschade visscher, op Muiderberg, waarin, op eene zeer Dichterlijke wijze, verhaald wordt, het bezoek, dat die beroemde Dichteresse bij den Drossaart hooft, op het Slot te Muiden, af leide, waarbij zij met het aldaar vergaderd gezelschap een togtje naar Muiderberg deed, alwaar de Ridder hooft haar verzoekt, het gezelschap met een stuk uit hare Vertaling van tasso's Jeruzalem verlost, en wel met het Minnelied of den Tooverzang van armida, dien zij haren minnaar reinoud toezong, te vereeren. Zij voldoet aan zijnen sterken aandrang; en zingt het door haar vertaalde lied, in het oord, waar de van ouds beroemde Echo hare stem, door woordelijke weerkaatsing, zoo veel te meer krachts bijzette; hetwelk de Dichter dus bevallig uitdrukt:

[p. 47]

 

Nu kiest de schoone Zanggodin

 

Voor zich een plekjen uit,

 

Een plekje waar de klank der stem

 

Bevallig wordt gestuit.

Maar, zonder dat iemand van het gezelschap zulks bemerkt hadde, was zeker jongeling, genaamd allard krombalg, die eene hevige liefde voor de Dichteresse opgevat hadde, en ook naderhand haar echtgenoot geworden is, het gezelschap van Muiden gevolgd, en had zich, ter plaatse, waar zij dezen zang zong, in eene laan geplaatst, waar hij, zonder ontdekt te worden, deelgenoot van het gehoor dezes lieds konde zijn; doch men hoore hier den Dichter zelven:

Een jeugdig Hopman, die, sinds lang,

In stilte, tesselscha

Beminde, sloeg sinds lange ook reeds

Den gang der Jonkvrouw ga.

Hij was van Muiden haar gevolgd,

En hoorde, door een laan,

Gescheiden van die lieve maagd,

Verrukt die woorden aan.

Nadat de Dichteresse haar lied voleindigd had, vervolgt de Dichter:

Aldus zong schoone tesselscha

Den grooten tasso na;

Elk voelde armida's tooverkracht

Herleefd in tesselscha.

De Drossaard vat daar op het woord:

‘'k Bedrieg mij zeer door schijn,

Of gij, was Ridder reinoud hier,

Zoudt zijne armida zijn.’

‘Dat is,’ roept nu de jongeling,

Die straks van verre stond,

‘Dat is, dat is zij mij altrans!’

En werpt zich op den grond.

[p. 48]

 

Geknield voor tesselschade, ligt

 

De fiere jongeling,

 

Daar hij slechts tesselschade ziet...

 

Niets van haar' vriendenkring.

De jongeling verzoekt daarop vergiffenis voor de door hem genomene vrijheid, en eindigt zijne aanspraak met de regelen:

O schoone, zie een reinoud hier

Getooverd voor uw' voet.

Al verder zingt de Dichter:

‘Rijs op,’ zegt tesselschade, dié

Half toornig nederziet;

‘Gij jongeling moogt reinoud zijn,

Ik ben armida niet.’

Zoo sprekend stapt zij voort - maar 't hart

Gevoelde een vreemde pijn:

Verzuchtend', zoo 'k armida was,

Zou hij mijn reinoud zijn.

En juist niet langen tijd daarna

Was 't, dat die jongeling

Van tesselscha de's rozenmond

Het henglijk Ja ontving.

De ontmoeting der beide gelieven, in tegènwoordigheid van den Ridder hooft en het geheele Gezelschap, bij den ronden muur, welke de plaats der Echo van Muiderberg omsluit, wordt in eene zeer fraaije en karakteristieke afbeelding aan den Lezer van dit bevallig Dichtstukje vertegenwoordigt