Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1808

Bijzonderheden wegens de eerste levensjaren van den beroemden muzijkant en componist, Domenico Cimarosa.

Domenico cimarosa, geboren te Napels, was de Zoon van eenen Schoenmaker; zijn Vader leidde hem op om bakker te worden. Men moet weten, dat te Napels, althans voorheen, de gewoonte plaats had, dat de burgers hun brood ten hunnen eigen huize kneedden, maar het om te bakken bragten in stadsovens, den eigendom van daartoe bevoorregte bakkers. Bij eenen dier bakkers woonde cimarosa als leerknecht. In den beginne was het zijn post, het brood te gaan afhalen, hetwelk in zijns meesters oven moest gebakken worden. Een zijner klanten was de vermaarde aprile, die verwonderlijk bekwame Zanger, van de klasse der zulken, die in Italie, uit welvoegelijkheid, Musici genoemd worden, en die de Zang-

[p. 566]

kunst tot zulk eene hoogte voerde, dat zij in misbruik ontaardde. De jonge cimarosa, in wien de smaak voor de muzijk zich begon te ontwikkelen, had het uur opgemerkt, op hetwelk aprile zijne stem blj het klavier oefende; dit uur had hij gekozen om te zijnen huize zijne boodschap te doen. Verborgen in den hoek van een portaal, hetwelk aan de kamer des bewoners grensde, sleet hij, met het luisteren naat het gezang, al den tijd, welken deze Virtuoso aan die oesening besteedde, en vergat, in zijne verrukking, de boodschap, om welke te doen hij was gekomen. Niet minder vergat hij die, wanneer aprile, in plaats van zichzelven te oefenen, les gaf in het zingen aan een meisje van elf jaren, theresina genaamd, welke hij tot Zangeres opleidde. Meer dan eens had deze theresina, wanneer zij van haren meester kwam, den jongen bakkersknecht verrast, in zijne muzijkale droomerij verzonken, en hem zijne heerschende en onweerstaanbare zucht doen bekennen voor eene kunst, welke hij zelve te eenigen dage met een zoo gelukkigen uitslag zoude oefenen. Geenen grond had hij alsnog om zulks te hopen. Daar hij een jongeling van eene fraaije gestalte was, praatte zij gaarne met hem. ‘Wat doet gij dan hier in het duister te zitten?’ vraagde zij hem op zekeren dag. ‘Ik luister met verrukking.’ - ‘Zijt gij een liefhebber van de muzijk?’ - ‘Een zeer groot liefhebber.’ - ‘Verstaat gij dezelve?’ - ‘Ach neen! mijn Vader heeft geen gelds genoeg om mij een' meester te geven.’ - ‘Zoude hij u niet kosteloos in een van onze Conservatoires (Muzijkkollegien) kunnen bezorgen?’ - ‘Daartoe zouden voorschrijvingen noodig zijn; en wij hebben die niet.’ - ‘Maar indien mijn meester, Signor aprile, het noodige bezorgde?’ - ‘O, dan zoude ik zeer gelukkig zijn! Ik! muzijkant worden! op mijne beurt die fraaije Zangstukken componeeren, welke ik nooit hoor, zonder tot in den grond mijner ziele getroffen te zijn! Nimmer zal ik zoo gelukkig zijn!’ - ‘Hebt gij eene goede stem? Zingt gij wel eens?’ - ‘Nu en dan.’ - ‘Gij zoudt dan wel zeer blijde zijn,’ vervolgde het lieve meisje, zonder bedoeling, ‘als Signor aprile te kunnen zingen?’ - Cimarosa, haar aanziende met de oogen eens jongelings van zeventien jaren, doch die hij spoedig nedersloeg: ‘Ik zoude wel wenschen,’ was zijn autwoord, zoo goed als hij, maar niet als hij te kunnen zingen.’ Theresina, nog te jong om deze onderscheiding te kunnen vatten, beantwoordde zulks niet, maar deed verslag van dit gesprek aan haten leermeester, die bevel gaf dat men hem zoude laten bij zich komen, de eerstemaal dat hij brood kwam halen Zijne jonge vriendin bleef daaromtrent niet in gebreke.

[p. 567]

Na de eerste vragen naar zijne familie, zijn beroep, zijne zucht voor de muzijk en de zangkunst, wilde aprile eene proef nemen van zijne stem. Cimarosa, die door eenen zijner bloedverwanten dikmaals in den schouwburg van Fiorentini was gebragt, alwaar Opera's in plat Napolitaansch worden gegeven, en waarvan hij Machinist was, liet een der zangen hooren, welke de beroemde casacciello op eene zoo oorspronkelijke wijze zong; en hij deed zulks met eene zoo volmaakte nabootsing, eene zoo behagelijke grappigheid, dat al de deftigheid van den held des tooneels er niet tegen bestand was. Aprile lachte zich bijkans te barsten: hij was inderdaad betooverd. De bestemming des jongelings dacht hem zoo duidelijk te spreken, dat hij niet draalde met zijnen vader te ontbieden, wiens toestemming werd vereischt, om hem in het Conservatoire de la Pieta te doen aannemen. Hier leide hij de eerste gronden zijner oefeningen, en om, dit huis verlaten hebbende, dezelve nog verder voort te zetten, genoot hij het onderwijs van nicolo piccini, den vermaardsten Componist, die thans te Napels zich bevond, en die in Frankrijk eenigen tijd heeft vertoefd.

Niet lang nadat hij het Conservatoire had verlaten, trad hij in het huwelijk, niet met theresina, die den eersten grond tot zijn geluk had gelegd, maar met de oudste dochter van eenen handwerksman. Zij stierf kort na hun huwelijk; en cimarosa verkreeg verlof van den Paus om de andere zuster te trouwen, op welke hij reeds staande zijn eerste huwelijk verliefd was geworden. - In eenen brand, welke zijn huis zoo goed als geheel verteerde, verloor hij alles, wat hij door zijne verregaande zuinigheid had kunnen overgaren; zijn leven zelf liep daarbij gevaar.

Zoo luidt het kort berigt wegens de eerste levensjaren van domenico cimarosa. De steller daarvan eindigt met den wensch, en wij voegen den onzen daar nevens, dat onder de liefhebbers, die het geluk hebben gehad, hem in zijne muzijkale loopbaan te volgen, van Napels tot aan Petersburg, iemand gevonden worde, bekwaam om meer uitvoerige, doch even naauwkeurige bijzonderheden mede te deelen aangaande dezen grooten Componist, nevens eene opgave van de voortreffelijke en menigvuldige stukken, met welke hij Europa heeft verrijkt.