Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1808

verantwoording

gebruikt exemplaar

eigen exemplaar dbnl

 

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Vaderlandsche Letteroefeningen uit 1808.

Deze jaargang bestaat uit twee delen die in twee banden zijn verschenen. In deze digitale versie is er één bestand van gemaakt.

 

redactionele ingrepen

In voetnoten wordt veel gebruik gemaakt van een omgekeerde † als nootteken. Aangezien dit teken in deze digitale versie niet kan worden weergegeven, is het vervangen door een ‡. In mindere mate dient †† in omgekeerde vorm als nootteken. In die gevallen heeft de redactie ‡‡ als nootteken ingevoegd.

Deel 2, p. 33: deze pagina begint met de regel ‘Ik zond mijn Griekschen knecht om de Vaders van het’ waarmee pagina 32 eindigde. De eerste regel van pagina 33 is daarom verwijderd.

 

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (deel 1 p. II, IV, 696; deel 2 p. II, IV) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

 

[deel 1, pagina ongenummerd (p. I)]

LETTER-OEFENINGEN,

VOOR

1808.

 

[deel 1, pagina ongenummerd (p. III)]

ALGEMEENE

VADERLANDSCHE

LETTER-OEFENINGEN,

WAARIN DE

BOEKEN en SCHRIFTEN,

DIE DAGELIJKS IN ONS VADERLAND EN ELDERS UITKOMEN, OORDEELKUNDIG TEVENS EN VRIJMOEDIG VERHANDELD WORDEN.

BENEVENS

MENGELWERK,

tot Fraaije Letteren, Kunsten en Wetenschappen, betrekkelijk.

EERSTE STUK.

VOOR

1808.

Met Platen.

Te AMSTERDAM, bij

G.S. LEENEMAN van der KROE

en

J.W. IJNTEMA en COMP.

1808.

 

[deel 2, pagina ongenummerd (p. I)]

MENGELWERK,

VOOR

1808.

 

[deel 2, pagina ongenummerd (p. III)]

ALGEMEENE

VADERLANDSCHE

LETTER-OEFENINGEN,

WAARIN DE

BOEKEN EN SCHRIFTEN,

DIE DAGELIJKS IN ONS VADERLAND EN ELDERS UITKOMEN, OORDEELKUNDIG TEVENS EN VRIJMOEDIG VERHANDELD WORDEN.

BENEVENS

MENGELWERK,

tot Fraaije Letteren, Kunsten en Wetenschappen, betrekkelijk.

TWEEDE STUK.

VOOR

1808.

Met Platen.

Te AMSTERDAM, bij

G.S. LEENEMAN VAN DER KROE

en

J.W. IJNTEMA en COMP.

1808.

 

[deel 2, pagina ongenummerd (p. V)]

INHOUD

 

VAN HET

 

MENGELWERK,

 

tot Fraaije Letteren, Kunsten en Wetenschappen, betrekkelijk.

Proeve, over het zedelijk misbruik der Woorden.	1
Gelukkige behandeling der Aangezigtspijn, (Dolor faciei convulsivus.) Door j.w. kirchner, M.D. te Amsterdam.	12
Berigt, wegens de invoering der Vaccine aan de Kaap de Goede Hoop. Door peron.	17
Levensschets van den Eerw. william coxe, M.A.F.R. & A.S.	20
De Zeden der Grieken, Arabieren en Turken. Door chateaubriand.	27
De goede Zoon. Door aikin.	39
Gedachten. Door Dr. swift.	43
Gelijkaardige Grootmoedigheid.	44
Over het wederzien en herkennen in een Toekomend Leven.	45
Waarneming van een aanmerkelijk groot Beursgezwel aan den hals, door de Operatie weggenomen. Door c. van heythuysen, Vroedmeester, enz. te Thiel.	54
De Zeden der Grieken, Arabieren en Turken. (Vervolg en slot van bl. 39.)	59
Iets over het Serail en den Harem in Turkije. Door j.e. beauvoisin.	68
Iets over de Waterweegkunde, vervat in eenen Brief aan h. aeneae, ten antwoord op de Antikritiek, door zijn Ed. geplaatst in den Recensent ook der Recensenten.	72
Iets over de Recensie van Ernst en Falk, in No. 1. der Alg. Vaderl. Letteroeff. voor 1808.	83
De Bard aan de oevers van de Sont.	86

 

 

[deel 2, pagina ongenummerd (p. VI)]

Geredde Onschuld en gestrafte Boosheid. Eene ware Gebeurtenis.	89
Erasmus en carvajal.	92
Beschouwing der Schilderkunst en der voornaamste Schilders in de onderscheidene Scholen.	93
Waarneming eener Verlossing, welke niet dan door de Sectio Caesarea konde volbragt worden, uit hoofde van de verregaande wanstaltigheid der Vrouwe. Door c. van heythuysen, Vroedmeester, enz. te Thiel.	100
Waarnemingen, over de middelen, om de onderscheidene trappen van Vlijtbetoon en Aandoenlijkheid, in de Vogelen zigtbaar, met elkander te vergelijken. Door lacepede.	107
Levensbijzonderheden en Karakter van joannes luzac, Hoogleeraar te Leyden.	114
Uittreksel uit het Reisverhaal van een Heer, behoorende tot het Russische Gezantschap, in 1805 naar Pekin gezonden.	119
De Jagers op het Eiland Cuba. Door r.c. dallas.	127
Mengelgedachten over der Menschen Zeden en Levenswijze. Door Mr. medley.	131
De Surinaamsche Electrieke Aal.	134
Nog iets over de Alen.	135
De Wolven in de Abdij.	135
De waarde van een Edelgesteente.	136
Beschouwing der Schilderkunst en der voornaamste Schilders in de onderscheidene Scholen. (Ver volg en slot van bl. 99)	137
Waarneming eener Verlossing, welke niet dan door de Sectio Caesaren konde volbragt worden. (Vervolg en slot van bl. 107.)	145
Uittreksel uit het Reisverhaal van een Heer, behoorende tot het Russische Gezantschap, enz. (Vervolg en slot van bl. 127.)	150
Nieuwe Beschrijving van de Wateren, die de Rivier Mississippi zamenstellen, met eenige Aanmerkingen over het belang van de vrije vaart op die Rivier voor de Amerikanen.	158
Brief van Mr. j. scheltema, over hetgene hij aangaande anna en maria tesselschade, Dochters van roemer visscher, heeft kunnen vinden, en wat hem nog ontbreekt.	165
Iets, rakende het geschil over de verklaring der Proefneming van boyle. Door Prof. g. hesselink.	169

 

 

[deel 2, pagina ongenummerd (p. VII)]

Over een Diamant, bij den naam van Pitt of de Regent bekend.	170
Twee opmerkenswaardige Gevallen, het Karakter en de Zeden der Sicilianen betreffende.	173
Het Origineel en de Copij.	175
Koninklijke Huishoudelijkheid.	176
Op de Afbeelding van Mr. w. bilderdijk.	176
Proeve, over de natuur, de oorzaken en de dwaasheid van Zelf bedrog; of Overweging van salomo's Spreuke: XVI:2.	177
Voorschrift ter genezinge van de tusschenpoozende of zoogenaamde koude Koortsen, door middel van Tourniquets. Door h. de h. lemon, M.D. te Amsterdam.	187
Bedenkingen over de ware grootte van den Rijnlandschen Voet. Door Prof. j.h. van swinden.	189
Wat weten wij?	216
De Fakirs.	220
Over een bijzonder gebruik van de Vazen, gemeenlijk Etrusque genoemd.	222
Iets wegens joan van oldenbarneveld.	224
Anecdote van den Schilder luca girardino.	224
De vermeende gewigtige dienst.	224
Kosmologische Gedachten, betreffende de vermeerdering en vermindering van de hoeveelheid der stoffe van de Wereldbollen. Door Dr. e.f.t. chlandni.	225
Ontleedkundige Beschrijving van den Bever.	234
De Karper.	236
Levensbijzonderheden van angelica kaufmann.	238
Eenige merkwaardige bijzonderheden, rakende Portugal en de Portugezen.	240
De Ontmoeting en het Gesprek van torquato tasso met een Edelman.	245
Bettina. Een Zedelijk Verhaal.	255
Bilderdijk. Dichtstukje, door Mr. h.a. spandaw.	265
Quid pro Quo.	268
Kosmologische Gedachten, betreffende de vermeerdering en vermindering van de hoeveelheid der stoffe van de Wereldbollen. (Vervolg en slot van bl. 234.)	269
Waarneming, betreffende de Koepok-Inenting. Door a. de pinto, jun. M.D. in 's Hage.	281
De behoedzaamheid, welke er vereischt wordt bij het toedienen van Geneesmiddelen, waarvan men de krachten niet weet, door een voorbeeld gestaafd.	283

 

 

[deel 2, pagina ongenummerd (p. VIII)]

Middel, om Stalen Instrumenten, bijzonder Chirurgische, voor Roest te bewaren. Door a. coopmans, Med. & Chir. Doct. te Balk, in Vriesland.	285
Iets, over het Karakter, de Zeden en Gewoonten der Moldaviers en Wallachiers. Door th. thornton.	285
Eenige Aanmerkingen op de bekroonde Prijsverhandeling van j. haafner, over de Zendelingschap. Door f.g.a. du chêne.	290
De Ontmoeting en het Gesprek van tasso met een Edelman. (Vervolg en slot van bl. 255.)	296
Het Middagmaal te Bath.	304
De Prins Stokvisch.	308
Gemengelde Waarnemingen, over den Staat en de Lotgevallen der Schoone Sexe. Door g. gregory.	309
Geneeskundige Aanmerkingen over de Herstelling van Drenkelingen.	321
Waarnemingen wegens het nut van het Magisterium Bismuthi in Maagkrampen. Door a. polak, M.D. in 's Hage.	327
Middel tegen de Rundvee-ziekte. Door Prof. leonhardi, te Leipzig.	328
Schilderkunstig Overzigt van het Panorama, verbeeldende de Stad Weenen. Door a. fokke, simonsz.	330
Herkomst van verscheiden Boomen, Planten, Vruchten enz., tegenwoordig in Europa vrij algemeen verspreid.	333
De godvruchtige Grijsaard.	338
De heillooze gevolgen van het inwilligen der jeugdige Driften. Eene Engelsche Geschiedenis.	341
Hendrik de IV en Madame de guercheville.	348
De gezellige Pligten der Vrouwen.	349
Waarnemingen, aangaande de groote nuttigheid van den Belladonna-wortel in den Kinkhoest. Door den Hofraad widemann, te Eichstädt.	358
Levensgeschiedenis van torquato tasso. Door giovanni battista manso.	362
Karakters van eenige vermaarde Pruissische Veldoversten en Staatsdienaren.	375
Berigt wegens een Wijfjes-Aap van de soort van den Orang-outang. Door sonnini.	381
Klagten over het gebruik van een en ander kort woordje.	383
Uittreksel uit het Dagverhaal van eene Reis, gedaan in den jare 1799, in de Zwitsersche Vallei, die, den

 

 

[deel 2, pagina ongenummerd (p. IX)]

2 Sept. 1806, overdekt werd door het instorten van een' Berg, Ross berg genoemd.	386
Merkwaardig voorbeeld van het Instinct der Dieren.	391
Latere Voorbeelden van ongemeen hoogen Ouderdom.	392
Redevoering, over de noodzakelijkheid om goede Beginsels vast te stellen en een voorzigtig Levensplan te bepalen in de Jeugd. Door w. enfield, L.L.D.	393
Karakters van eenige vermaarde Pruissische Veldoversten en Staatsdienaren. (Vervolg en slot van bl. 380.)	404
Levensgeschiedenis des Dichters torquato tasso. (Vervolg en slot van bl. 374.)	408
Fragmenten, rakende het Hedendaagsche Griekenland. Door dansse de villoison.	421
Gustavus, of de Verjaardag. Eene Hoogduitsche Geschiedenis.	428
Een waarlijk Koninklijk Antwoord.	439
De Hertog de choiseul en lodewijk de XV.	439
Anecdote van lodewijk den XVI.	440
Waarom heeft de Apostel paulus alle zijne Brieven niet eigenhandig geschreven? Beantwoord door den Eerw. h. muntingh jr., V.D.M. te Harich in Vriesland.	441
Opmerking, ten aanziene van de veelvuldige Wonderwerken, door jezus christus op Sabbathdagen verrigt.	443
Geschiedkundige Bijdrage tot hetgene men Volksgodsdienst noemt.	444
Aanmerkingen, aangaande de betrekkelijke Eigenschappen van sommige Kwikmiddelen. Door Prof. a. ypey, te Franeker.	445
Over het Voedsel der Planten. Door a. hunter, M.D.	449
Over een oud Amsterdamsch Volksdeuntje. Door Mr. w. bilderdijk.	459
Bijzonderheden, rakende de Huwelijken en Huwelijksplegtigheden der Indianen. Door sonnerat.	464
Aandoenlijke Geschiedenis, der Jeugd, en in 't bijzonder der Studerende Jeugd, ter lezing aangeboden.	472
De Zoutmijnen van Salzburg, bij het Steedje Hallein.	481
Merkwaardig geval, rakende de Huishouding der Ooijevaren.	484

 

 

[deel 2, pagina ongenummerd (p. X)]

De gesmoorde Klagten over eene Echtgenoote.	484
Bedenkingen over matth. VIII:21. 22. Door h. van den hespel, te Middelburg.	485
Proeve, over het onderscheid tusschen groote en beroemde Mannen.	489
Voorloopig Berigt en Waarneming, wegens de Genezing van een aanmerkelijken Borstkanker. Door g.j. van wij, Anat. Chirurg. & Art. Obstetr. Lector te Arnhem.	495
Bijzonderheden wegens den thans regerenden Koning van Perzie. Door langlès.	506
Iets wegens de Hollandsche Societeit van Levensverzekeringen.	509
Aandoenlijke Geschiedenis, der Jeugd, en in 't bijzonder der Studerende Jeugd, ter lezing aangeboden. (Vervolg en slot van bl. 483.)	517
Spandaw. Dichtstukje.	525
Treffend voorbeeld van de verknochtheid der Bewoneren van de Sandwich-Eilanden aan hun Opperhoofd.	526
De twee Honigbijen. Eene Fabel.	528
Voltaire's klagt geestig beantwoord.	528
Proeve over het onderscheid tusschen groote en beroemde Maunen. (Vervolg en slot van bl. 494.)	529
Een genees-, natuur- zedekundig Voorval, waargenomen in het Militair Hospitaal te Lubeck. Door moussaux.	538
Aanmerkingen over de Doodstraf op Huisbraak. Door Mr. h.a. spandaw, Secretaris der Jurisdictie van de beide Oldambten in het Departement Groningen.	540
Iets over de Waterweegkunde, vervat in eenen Brief aan h. aeneab, ten antwoord op de Antikritiek, door zijn Ed. geplaatst in den Recensent ook der Recensenten. Door a. van coppenaal.	558
Bijzonderheden wegens de eerste Levensjaren van den beroemden Muzijkant en Componist domenico cimarosa.	565
De uitwerkingen van Goeddadigheid, opgehelderd door eene aandoenlijke Geschiedenis.	568
Anecdote van den Marquis d'argens, Kamerheer van frederik den II.	574
Treffende gezegden van alphonso den V.	575
Tranen. Dichtstukje.	576
De voornaamste Levensbijzonderheden van john wicliff, een Voorlooper der Kerkhervormeren.	577

 

 

[deel 2, pagina ongenummerd (p. XI)]

Iets over de Gebaren, met betrekking tot den Redenaar.	582
Geschiedkundig Berigt, wegens de vestiging der Saraceenen, of Mooren, in Spanje, en derzelver volkomene uitdrijving.	587
Narigten, wegens eenige op Aartsvaderlijke wijze levende Gezinnen in Frankrijk, in het laatste vierde gedeelte der jongst afgeloopene Eeuwe.	595
De Inkrimping, of Bezuiniging. Een Huisselijk Tooneel.	600
Arme sara! Eene Zedelijke Vertelling.	606
Beschrijving van eene onbewoonde streek in het zuiden van Frankrijk. Door j.a. gleizes.	615
Echte Anecdoten uit het Dierenrijk. Door j. plaat, j.g. zn., in 's Hage.	618
Merkwaardig Voorval, Lord pelham bejegend.	622
Anecdote van den beroemden Engelschen Tooneelspeler garrick.	624
Verveling.	624
De voornaamste Levensbijzonderheden van john wicliff, een Voorlooper der Kerkhervormeren. (Vervolg en slot van bl. 582.)	625
Iets over de Thee.	631
Geschiedkundig Berigt, wegens de vestiging der Saraceenen, of Mooren, in Spanje, en derzelver volkomene uitdrijving. (Vervolg en slot van bl. 595.)	633
Bijzonderheden wegens het Eiland Minorka. Door thornton.	643
Iets, over den Regeringsvorm van Moldavie en Wallachie. Door grasset de st. sauveur.	649
Brief, over den oorsprong van de in zwang gaande of Mode-Vermaaknemingen.	653
Arme sara! Eene Zedelijke Vertelling. (Vervolg en slot van bl. 615.)	659
Zonderlinge Brief van twee Zaankantsche Kooplieden aan Czaar peter den grooten.	665
Dr. stonehouse en de Tooneelspeler garrick.	666
Vernuftige toelichting van de voltaire.	667
Overwinning.	667
Brief van f. buchner, Chirurgijn enz. te Amsterdam, aan j.b. bonzel, Med. & Chir. Doctor te Rotterdam.	668
Proeve van Aanmerkingen op zeker Stuk, onlangs uitgegeven, onder den Titel van: ‘Beoordeling met Ver-

 

 

[deel 2, pagina ongenummerd (p. XII)]

beteringen van alle de Evangelische Gezangen, naar de Lere des Bijbels en den Hervormden Godsdienst; door een Zang- en Dichtlievend Genootschap. Opgedragen aan alle de Leeraren van den Hervormden Godsdienst.’	669
Iets, tot regt verstand van matth. XXI:36. Door den Eerw. a. goedkoop, V.D.M. te Zonnemeer.	677
Waarnemingen van hufeland, aangaande de treffelijke genezende vermogens van de Sabina, of Zevenboom, in de Jicht; en van het Mezereum, of de Garouschors, in de langdurige pijnen in het gebeente der Venerische Lijders.	679
Bijzonderheden wegens het Eiland Majorka. Door grasset de st. sauveur.	681
Opmerkingen, in het Landschap Entro Minho e Douro gemaakt. Door den Graaf van hoffmannsegg.	684
Het Familieportret. Een belangrijk Verhaal.	685
Een Tiental Anecdoten uit de oude en latere Geschiedenis.	691