Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1808

[p. 173]

Twee opmerkenswaardige gevallen, het karakter en de zeden der Sicilianen betreffende.

Een Duitsch Officier, die als Aide de Camp van den Prins van Hessen-Philipsthal, te Gaeta, in Sicilie, en eindelijk in Calabrie heeft gediend, alwaar hij door de Franschen krijgsgevangen gemaakt is, heeft, sedert zijne wederkomst in zijn Vaderland, een verhaal van zijne veldtogten, of liever van zijne avonturen, in het licht gegeven. Onder andere leest men aldaar de twee volgende Anecdoten, die de zeden der Sicilianen naar het leven schilderen.

De Gouverneur van Girgenti (het aloude Agrigentum) was smoorlijk verliefd geworden op eene jonge boerin, die alle marktdagen voorbij zijn huis ging. Hij laat haar de uitlokkendste voorslagen doen; zij verwerpt dezelve; hij spreekt haar zelve, doch wordt even min gehoord. In woede ontstoken, doet hij het meisje door zijne vertrouwelingen belagen; men voert haar weg, en brengt haar bij hem. Na lang en vruchteloos zoeken, ontdekt de vader, een eerwaardig grijsaard, den schaker van zijn kind. Straks begeeft hij zich naar Girgenti, en laat zich bij den Gouverneur aanmelden, onder voorgeven van hem iet gewigtigs te ontdekken te hebben. Hij wordt in zijne tegenwoordigheid toegelaten, en verzoekt hem alleen te mogen spreken. Zoo dra zij alleen zijn, zegt hij niets anders dan deze woorden: ‘Gij hebt mijne dochter; gij moet haar mij terstond wedergeven, of van mijne hand sterven.’ De Gouverneur maakt gerucht; de grijsaard brengt hem een dolksteek toe, die, half afgekeerd, slechts eene geringe wonde veroorzaakt. Men schiet toe; de landman wordt in verzekering genomen, en, eer hij wordt weggeleid, teekent de Gouverneur het bevel tot zijne doodstraffe. Nog dien zelfden avond wordt de ongelukkige grijsaard opgehangen. Zijne nog ongelukkiger dochter hoort in het zelfde oogenblik de onderneming en het treurig einde haars vaders: zij geeft den geest, onder de stuiptrekkingen der wanhope.

Niet lang leed het, dat het gerucht van dit rampzalig voorval doordrong tot in het gehucht, alwaar des ouden mans drie zonen zijn gezeten. De jonge lieden, even moedig als sterk, verbinden zich door eenen eed, aan den voet des altaars gedaan, hunnen vader en hunne zuster te wreken, of te sterven. Zij ijlen naar Girgenti, en doen vruchtelooze pogingen om tot den Gouverneur door te dringen, die nog aan zijne wonde zijne kamer houdt. Zij gaan, echter, niet van daar, dan na vernomen te hebben, dat hun gezworen vijand, op

[p. 174]

een bepaalden tijd, zich naar de hoofdkerk zoude begeven, om een plegtig feest bij te wonen.

De drie broeders, met snaphanen gewapend als bergjagers, die hun wild kwamen verkoopen, komen ten bestemden dage in de slad, en nemen hunne standplaats voor de woning des Gouverneurs. Welhaast verschijnt deze, van een grooten stoet gevolgd. Een der jonge dorpelingen treedt toe, en roept: ‘Leg daar, beul van onzen vader! Leg daar, moordenaar van onze zuster!’ en lost meteen zijn geweer; de Gouverneur valt dood ter aarde. ‘Alwie zich tegen ons durft verzetten, heeft een gelijk lot te wachten!’ roepen de twee anderen, hunnen broeder tusschen hen nemende, met overgehaald geweer. De geheele menigte, van schrik bevangen, blijft onbewegelijk staan, en voordat de overheid de noodige bevelen konde geven om de jongelingen te vervolgen, hadden zij zich reeds in veiligheid gesteld. In den oord, welken zij bewonen, kunnen zij met eene altijddurende straffeloosheid zich vleijen.

Niet minder karaktermatig is de andere Anecdote.

Een rijk koopman uit het binnenste des Eilands had te Palermo een belangrijken koop gesloten. Naar zijn land willende wederkeeren, en diensvolgens over de bergen moetende trekken, oordeelt hij het voorzigtig, op zijne veiligheid bedacht te zijn. Diensvolgens vervoegt hij zich, naar gewoonte, bij het zeer bekende opperhoofd eener rooverbende, om zich te laten assureren. Men eischt van hem opgave van hetgene hij bij zich heeft; hij opent zijne brieventasch en zijnen gordel, bevattende aanzienlijke sommen, zoo in wissels als in goud. Het opperhoofd ziet zijn boek na, en de koopman betaalt de premie van assurantie. Hij vertrekt, verzeld van een vertrouwd persoon, hem toegevoegd, en die voor al wat er gebeuren kan aansprakelijk is.

De eerste dag verloopt, zonder dat zij iet onaangenaams ontmoeten; maar 's anderendaags morgens, terwijl zij door eene zeer smalle engte trekken, vertoonen zich twee banditen, die den koopman bevelen, hun alles te geven wat hij bij zich heeft. Zijn gids vat het woord, berigt den kameraden dat de reiziger zijnen pligt gedaan en de premie van assurantie heeft betaald, vertoonende meteen het paspoort, door het hoofd der bende hem ter hand gesteld. De roovers, half beschonken, willen nergens naar luisteren, en zetten den koopman den dolk op de borst, die hierop de bescherming zijns geleiders inroept. Maar hoe groot is zijne wanhoop, toen hij dezen zich bij de anderen zag voegen, en hem den dood dreigen, indien hij hun niet straks voldoe! Nu geeft hij zijnen gordel over; de gids vat en opent dien, en bestrooit den grond met goudgeld. De twee roovers buigen zich voor over, om het van den grond op te rapen; de eerste schiet op hun toe als een

[p. 175]

bliksemstraal, en schiet hen door de hersenen met twee pistoolschoten. De koopman, sidderende van angst, wist niet of hij moest vreezen of hopen. ‘Neem uw goud terug,’ zegt hem de bandiet; ‘deze guiten deden het handwerk oneere aan; ik heb hen gestraft. Hoe zoude het gaan met onze Assurantiekas, indien de reizigers zich niet langer op ons woord konden verlaten?’ Het overige van de reis werd onverhinderd afgelegd, en de roover, den koopman hebbende thuis gebragt, verzocht hem, aan zijn avontuuralle mogelijke publiciteit te geven, ‘voor de veiligheid des koophandels.’