Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1808

Geredde onschuld en gestrafte boosheid.
(Eene ware Gebeurtenis.)

Zeker Edelman in Frankrijk, in de provintie van Bretagne, op een zijner Landgoederen wonende, had eene som van 24,000 livres in 1000 gouden Louizen ontvangen, en dezelve, in stapeltjes van 100 Louizen verdeeld, in eenig oud muzijkpapier, dat voor de hand lag, gerold; hetwelk door zijn Kuecht gezien was, voor wien hij het ontvangen dier som niet

[p. 90]

verborgen had gehouden. Eenige bijzondere redenen echter bepaalden dien Edelman, om voor anderen te bedekken, dat hij die som ontvangen had; derhalve liet hij een zijner Vrienden bij zich verzoeken, vertrouwde hem die som, met de ernstigste bevelen om niet te kennen te geven dat hij dezelve in handen had, en tevens met verzoek, om, ingevalle hij mogt komen te sterven, dat goud te stellen in handen van een Natuurlijken Zoon, welken hij hem deed kennen, en voor wien hij 't zelve geschikt had. De Heer C***, na hem dit beloofd en een Handschrift gegeven te hebben, begaf zich, nadat hij dien avond bij zijn Vriend gegeten had, naar huis; weinig vermoeden hebbende, dat die som zoo noodlottig voor hem zoude zijn. Dezelve had den Knecht bekoord, die, om gemelde som magtig te worden, het schelmsch besluit had genomen, zijn Meester nog dien zelfden nacht te vermoorden. De eerste slaap, als het gunstigst oogenblik tot zijn doemwaardig voornemen, was daartoe bepaald. Hij volbragt hetzelve, maar was wanhopend van na den gepleegden moord geen goud te vinden; en zijne woede vermeerderde, toen hij in de Bureau van zijn Meester, in plaats van de som, welke zijne snoode drift had gaande gemaakt, het Handschrift van den Heer C*** vond. Thans besloot hij, de straf, die hij zelf verdiende, en die hij zonder zijn tegenwoordig ontwerp niet kon ontgaan, op den Heer C*** te doen vallen. Hij begaf zich naar zijne kamer, alwaar hij den geheelen nacht peinsde op middelen om de vermoedens tegen hem af te wenden, en dezelve te doen vallen op hem, dien hij tot een voorwerp zijner wraak gekozen had. Tot dit zijn oogmerk oordeelde hij het dienstig, het Handschrift, dat hij in plaats van geld gevonden had, te vernietigen. Den volgenden morgen maakte hij, door een ontroerend misbaar, het ongeluk van zijnen Meester, dat hij den schijn gaf toen eerst ontdekt te hebben, door het geheele huis ruchtbaar. Men liet het Geregt halen, dat zich dadelijk van alle de Bedienden verzekerde, die allen eenstemmig verklaarden, dat niemand dan de Heer C*** hunnen Meester was komen bezoeken, dat dezelve laat bij hem gebleven en langen tijd bij hem in zijn kabinet opgesloten was geweest, en dat hij alleen hunnen Meester zoo moorddadig konde omgebragt hebben. Het Geregt begaf zich naar den Heer C***, die ongelukkig dien zelfden morgen vertrokken was naar de haven van Brest, werwaarts zijne zaken hem riepen. Het kon niet missen of die reis moest voor eene vlugt gehouden worden. Het Geregt deed onderzoek, en vond de 1000 Louizen in 10 rolletjes in het muzijkpapier, zoo als de Bediende gezegd had gezien te hebben dat zijn Heer dezelve bezorgd had. De geheimhouding, die zijn Vriend hem had aanbevolen, was oorzaak, dat hij die som niet had opgeschreven, of aangeteekend dat dezelve zijnen Vriend behoorde; en dit was zeer

[p. 91]

noodlottig. Om dezelfde reden loochende hij in 't eerst, toen hij voor de Regters gebragt werd, daar eenige kennis van te hebben. Men had hem namelijk aanstonds gevat; hetwelk des te gemakkelijker viel, dewijl hij zelf onkundig van den moord was, waarmede men hem betigtte, en dus niet gepoogd had te ontvlugten. Toen hij echter de vreesselijke beschuldiging hoorde, konde hij zich niet weerhouden te bekennen, dat zijn Vriend hem die som had toevertrouwd, en dat zijne onschuld blijken zoude uit het Handschrift, dat men zoude vinden in zekere Bureau, die hij aanduidde. Alle nasporingen daaromtrent waren vruchteloos: dat belangrijk briefje, het éénige dat de onschuld van den Heer C*** konde bewijzen, was verdwenen. Zijne eerste antwoorden waren strijdig met de laatste. Zijne vlugt; de papieren, die dezelfde waren, welke de Knecht had opgegeven; de eenparige beschuldiging van alle de Bedienden - alles was tegen den ongelukkigen Heer C***, die zich veroordeeld zag tot de ijsselijke en wreede straf der moordenaren. Men zou hem op de pijnbank gebragt hebben, alwaar de pijn hem misschien de bekehtenis van eene misdaad, die hij niet gepleegd had, zoude ontwrongen hebben, - zoo niet de Beschermer der Onschuld als 't ware een wonderwerk ter zijner redding gewrocht had! - De misdaden, in welke geene medepligtigen betrokken zijn, worden voor het Parlement van Bretagne ten allerspoedigste afgedaan. De ongelukkige Heer C*** zou dus het leven zekerlijk korten tijd na zijn Vriend verloren hebben. Dan, nadat het vermeende Lijk door gemelde verwarring bijna twee dagen in denzelfden staat was blijven liggen, (dewijl niemand bij de schouwing op de gedachte viel om te onderzoeken, of een man, die met negen steken diep. gewond was, en wien men als levenloos en stijf gevonden had, nog leefde) begon men hetzelve van de bebloede kleederen te ontdoen, en toen eerst bespeurde men eenige teekenen van leven, en weldra werd men daarin meer en meer bevestigd; zijne wonden waren niet doodelijk; het verlies van bloed had hem in deze langdurige gevoellooze bezwijming gehouden. De blijdschap was bij alle de huisgenooten zigtbaar, behalve bij den moordenaar, waarvoor echter niemand anders dan de Heer C*** gehouden werd. Met den meesten spoed werd de Wondheeler geroepen. Ondertusschen wist de schelm, die verpligt was met de andere Bedienden bij zijn Meester te komen, zich schuil te houden; hetgeen hij ligt kon doen, dewijl diens zwakheid hem niet toeliet, de voorwerpen, die hem omringden, te onderschelden. Dezelfde ijver, dien alle de Bedienden hadden aangewend om hun Meester bij zijne herleving te hulp te komen, deed hun allen de kamer verlaten, om naar een Geneesheer om te zien. De schelm, die zich in een hoek verborgen had, besloot van dit oogenblik gebruik te maken om zijne misdaad

[p. 92]

geheel te voltooijen, daar de dood van zijn Meester voor zijne veiligheid volstrekt noodzakelijk was. Het monster was reeds op het bed van den zieltogenden Edelman; reeds had hij de knie al op deszelfs borst, om zijn Meester met beide zijne handen te wurgen..... Dan de Hemel, die voor de Onschuld waakt, wilde deze gruweldaad doen straffen. Twee andere Bedienden kwamen met den Heelmeester binnen. De houding, in welke zij den booswicht verrasten, was niet dubbelzinnig. Zij grepen hem dadelijk aan, en leverden hem aan de Regters over, die zonder deze gebeurtenis het verschrikkelijkst en onregtvaardigst vonnis zouden geveld en uitgeoefend hebben. Het Geregt werd door een hevigen schrik bevangen, op 't vernemen van eene zoo afschuwelijke misdaad. De Heer C*** werd dadelijk uit de gevangenis ontslagen, en openlijk in zijne eere hersteld. De Lijder herstelde langzamerhand. De zaak ontwikkelde zich ten klaarste; en de schelmsche moordenaar bekende alles, waarna hij het loon zijner euveldaad ontving, door zijn leven op het schayot te eindigen.