Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1806

[p. 588]

Waarneeming, wegens de heilzaame werking van den braakwijnsteen, in eene krankzinnigheid; door J. Fr. Müller, Geneesheer te Lunenburg.

Eene Dame, tusschen de 40 en 50 jaaren oud, van een zeer teder en gevoelig gestel, bezwaard met een groot huisgezin en met veele huislijke onaangenaamheden, verviel in eene diepe zwaarmoedigheid, die allengskens tot krankzinnigheid oversloeg. Haar voorheen vriendelijk wezen wierd knorrig, en haare voormaalige werkzaamheid veranderde in eene rustelooze bemoeijing, waarin zij alles, wat onder haar bereik kwam, onder elkanderen vermengde en van de eene plaats naar de andere sleepte. Wanneer men haar de sleutels der huishouding, welke zij bestendig op zijde droeg, wilde ontneemen, sloeg deeze, anderzins zo zachtzinnige Vrouw, woedend om zich heenen, en rukte dezelve wederom naar zich. Voorts liep zij, in huis, half naakt rondom, en deed niet dan huilen en jammeren, over haare kinderen, enz.

Een oud eerwaardig Stahliaan had reeds alle zijne waaren te vergeefs uitgekraamd, en alle gewilligheid tot inneemen zodanig bedorven, dat de Lijderes thans, bij het toeneemen der ziekte, alles, wat naar Geneesmiddelen geleek, van zich stiet, en eindelijk zo mistrouwend wierd, dat zij thans niets dan Thee, en dat zonder melk, wilde gebruiken. Natuurlijk vermagerde zij deerlijk, onder al dat rusteloos omloopen en klaagen, zo dat zij 'er geheel elendig en verwilderd uitzag. Meermaalen had men getragt, haar een Braakmiddel toe te dienen; doch steeds te vergeess: ook had zij de aangelegde Spaanschevliegen woedend afgetrokken en weggegooid.

Als vriend van den huize hier dikwijls verschijnende, waagde ik het, haar, door bedrog, een Braakmiddel in te geeven, door, naamelijk, hetzelve met de Thee te vermengen. Men mengde hierom onder ieder kopje Thee, 't geen men haar met groote vriendelijkheid aanbood, een eetlepel vol van het volgende:

[p. 589]

℞. Tartar. Emet. gr. xxiv.

Solvantur in aquae calid. ℥iv.

D.

Ondertusschen was het dikwijls onmogelijk, haare Thee met deeze oplossing van Braakwijnsteen te vervalschen; dewijl zij dikwijls, uit wantrouwen, geene andere Thee wilde gebruiken, dan die zij zelve had ingeschonken. Dus moest men allerleije listen in het werk stellen, om haar dagelijks eenige kopjes in te krijgen; terwijl men ook zorgde, dat 'er rijkelijk zuiker bij de Thee wierd gebruikt, om den smaak van den Braakwijnsteen zo veel te beter te bedekken. Onder zodanige omstandigheden had men drie dagen noodig, om dit drankje opgebruikt te krijgen, en men verbruikte 'er een tweede, zonder eenig gevolg; doch met het derde begon zij misselijk te worden, en weigerde nu niet meer de haar aangebodene Thee, waardoor zij, na verloop van eenige uuren, eene groote hoeveelheid van een zwartagtig groen taai slijm overgaf, 't geen haar aanstonds stiller deed worden. Ook viel zij kort daarop in slaap, hetwelk in verscheidene etmaalen niet gebeurd was. Na verloop van eenige uuren ontwaakende, bekwam zij, door den stoelgang, verscheidene verligtende ontlastingen, bestaande uit zwarte, met een taai slijm vermengde klompen, van een geweldigen stank. Thans wierd zij wederom haarer zinnen magtig, doch wilde, buiten haare Thee, nog geene Geneesmiddelen gebruiken, waardoor allengskens eene ongelooflijke hoeveelheid van onzuiverheden wierden uitgedreeven, met dit gezegend gevolg, dat zij eerlang volkomen herstelde. Haar eetlust keerde thans weder, maar, hetgeen niet te verwonderen was, zij wilde geen Thee meer drinken, doch liet zich overreeden om een Purgeermiddel te gebruiken, waardoor, ten teken dat de geneezing grondig was, natuurlijk gekleurde stoffen wierden ontlast.