Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1806

Beschouwing van het gedrag van zijne Koninglijke Hoogheid den Prins van Wallis, omtrent Nathaniel Jefferijs; behelzende een verhaal van veele omstandigheden, betrekkelijk hunne Koninglijke Hoogheden, den Prins en Princes van Wallis, Mevrouw fitzherbert, &c. &c. Door Nathaniel Jefferijs, gewezen Lid van het Parlement voor de Stad Coventry. Uit het Engelsch vertaald, volgends de vierde Uitgave. Te Haarlem, bij A. Loosjes, Pz. 1806. In gr. 8vo. 72 Bl.

De Persoonen in dit Stukje betrokken, het Geval zelve, en de Wijze, waarop het aan 't oog der Engelsche Natie blootgelegd wordt, strekken ten spreekendsten bewijze van de Vrijheid der Drukpersse in Engeland; en is het geenzins te bevreemden, dat op éénen dag van 't zelve meer dan 1000 Exemplaaren verkogt werden, en binnen zestien dagen de vierde druk werd aangekondigd, naar welke laatste uitgave het in onze taale verschijnt, uit handen eens Vertaalers, die, blijkens eene

[p. 718]

Aanteekening, (bl. 39) in Engeland geen vreemdeling is, en, behalven de in het korte Voorberigt gegeevene opheldering, wegens het verhoor voor de Burger-Regtbank Trial by Jury geheeten, hier en daar ophelderende Aanteekeningen aan dit zonderling Werkje toevoegt.

Nathaniel jefferijs was Juwelier en Goudsmit te Londen. Met de leverantie aan den Prins van wallis begunstigd, hieldt hij zijn fortuin gemaakt. Hij verpligtte dien Prins door het verschieten eener aanzienlijke somme ter betaaling eener schuld, gemaakt door Mevrouw fitzherbert, in eene Aanteekening des Vertaalers beschreeven als zedert meer dan twintig jaaren de Maitres van den Prins van wallis, en nog (1806), ofschoon tusschen de 60 en 70 jaaren oud, eene zeer schoone vrouw, maar zeer trotsch: men gelooft in Engeland over 't algemeen, dat de Prins met die Mevrouw door een Roomschen Priester in stilte getrouwd is: zij is van eene aanzienlijke Roomsch-Catholijke Familie. Haare gebelgdheid over de noodzaaklijkheid, waarin de Prins haar bragt, om wegens dit dienstbetoon den Juwelier te bedanken, houdt hij voor den eersten stap tot de ongenade, waarin hij vervolgens viel, schoon de Prins te dier gelegenheid hem de sterkste beloften deedt, en ook die schuld ten gestelden tijde werd afbetaald. Naderhand maakte zij bij hem als Juwelier eene lang openstaande schuld, die ook voldaan werd.

Dan ongelukkig werd hij de Juweelbezorger ter gelegenheid van het Huwelijk des Prinsen met de Prinses van Brunswijk, zijne openbaar getrouwde Egtgenoote, doch die thans omtrent negen jaaren van hem afgezonderd leeft. Hij bezorgde dien schat; doch het beloop zijner rekeningen werd door de Commissarissen, aangesteld om de zaaken van den Prins van wallis te vereffenen, betwist. Hieruit rees een Regtsgeding wegens de afkorting: de uitspraak was, dat de som, wegens de Juweelen der Prinsesse, ten bedraage van vier-en-vijftig duizend ponden, geheel aan hem moest betaald worden, met astrek van de uitschotten voor assurantie. - Behalven de rekening, waarvoor eene regterlijke uitspraak verkreegen was, waren 'er nog twee andere; de eene van omtrent tien duizend Ponden Sterling voor de Juweelen, die tot geschenken voor de Koninglijke Familie gediend hadden, en eene andere van vier-en-twintig duizend Ponden Sterling voor artikelen, die van tijd tot tijd te vooren

[p. 719]

aan zijne Koninglijke Hoogheid geleverd waren: zijne vorderingen werden hier insgelijks door een Regterlijk vonnis op dezelfde wijze bekragtigd. Vervolgens leende hij den Prins vierhonderd-en-twintig Ponden voor een korten tijd; die werden hem, naa een veel langer tijdsverloop, afbetaald.

De stukken, tot de Schuldvordering en Afkorting behoorende, geeft jefferijs in 't licht; ook de Brieven, door hem aan den Prins van wallis geschreeven, zijn hier voorhanden.

De verandering in het Ministerie gaf hem hoope van eenmaal betaald te zullen worden. Kragtig en klemmend waren de hier voorhanden zijnde Brieven aan den Prins van wallis, den Graaf van moira, Lord erskine, en den Heer fox; alles zonder gevolg, behalven eene opeenstapeling van onaangenaamheden, die hier in 't breede met de gewisselde Papieren vermeld worden.

De som, ofschoon door eene Burger-Regtbank hem toegeweezen, werd nooit betaald, en hij daardoor geruïneerd. - ‘Zulk een geval,’ schrijft hij in de Opdragt aan th. erskine, Lord Groot Cancelier van Engeland, die hem in de verdeediging zijner vordering ten dienste gestaan hadt, ‘geloof ik, is zonder voorbeeld; en ik hoop met mijn gansche hart, ter eere van mijn Vaderland, ter handhaavinge van de rechtvaardige aanspraaken des Volks, en de onschendbaarheid der uitspraak van eene Burgerlijke Regtbank, dat het altijd alleen zal blijven, en dat mijne zaak in het toekomstige nimmer als een voorbeeld van navolging zal worden bijgebragt.’

Men zal dit Stukje, schoon in een ander Land t'huis hoorende, om veele anders onbekende bijzonderheden, den vermoedelijken Erfgenaam der Kroone van Groot-Brittanje betreffende, vertrouwen wij, hier ook greetig leezen. Wij herinnerden ons daarbij te meermaalen het spreekwoord: het is kwaad kerssen eeten met de Grooten; zij kiezen de besten, en gooijen met de steenen!