Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1806

[p. 434]

Het Leeven van George Washington, uit deszelfs oorspronglijke Papieren, onder toezigt van Bushrod Washington, zamengesteld door John Marshall, Opperrichter in de Vereenigde Staaten. Uit het Engelsch. IIde Deel. Te Haarlem, bij A. Loosjes, Pz. 1805. In gr. 8vo. 373 Bl.

Met rede verlangde men, het Eerste Deel deezes Werks leezende^(*), den Held van 't zelve te zullen zien te voorschijn treeden. Wat de oorzaak is, dat wij hem zo lang als uit ons oog verlooren, hebben wij opgegeeven, als gelegen in het wijdstrekkend plan des Schrijvers, om ons den geheelen strijd, tot het bevegten van de Vrijheid en Onafhangelijkheid der Americaansche Staaten, te ontvouwen: een strijd, zo groot, zo roemwaardig, als ooit gestreeden is, en die in alle deszelfs deelen verdient gekend en nagegaan te worden. - Aan dit verlangen, om washington meer te ontmoeten, wordt met den aanvang deezes Deels, of van het IV H., voldaan.

Wij treffen hem aan in dat tijdsgewrichte, toen hij, die, als Lid der Wetgeevende Vergadering zijns Vaderlands, reeds zeer vroeg een beslist aandeel nam in de Partij, die zich tegen het grondbeginzel van Belasting, door het Britsche Parlement volgehouden, verzette, van wegen zijne krijgskundige bekwaamheden, in de Noordlijke deelen van Virginie tot Krijgsbevelhebber, en tevens tot Lid van het eerste Congres te Philadelphia werd benoemd, waar hij zich welhaast als de Held van America onderscheidde. ‘Men plaatste hem,’ zegt zijn Leevensbeschrijver, ‘in alle die Commissien, welke benoemd wierden tot het neemen der noodige maatregelen ter verdeediging des lands; en toen het noodzaaklijk wierd, eenen Opperbevelhebber te benoemen, vereenigden zich zijn krijgshaftig bestaan, de gegrondheid van zijn oordeel, de standvastigheid van zijnen geest, de waardigheid van zijn persoon en gedrag, het vertrouwen op zijne vaderlandsliefde en zijne opregtheid, alsmede op de onafhangelijkheid zijner eigene tijdelijke om-

(*) Zie onze Aankondiging van 't zelve in onze V.L. voor 1805, bl. 534.

[p. 435]

standigheden met die staatkunde, welke in Nieuw Engeland plaats greep, en eenen wensch aankweekte, om de Zuidelijke Colonien, op eene nadruklijke wijze, in den oorlog deel te doen neemen, om hem, naar het gevoelen van allen, af te zonderen, als den persoon, aan wien het lot zijns Vaderlands kon worden toevertrouwd. - Hij wierd met algemeene stemmen benoemd tot Generaal en Opperbevelhebber der Armée van de Vereenigde Colonien, en van alle de Krijgsmagt, door dezelven reeds geworven, of die nog aangeworven mogt worden.’

De zedigheid, met welke hij dien hoogen post aannam, te leezen, verrukt, en de belangeloosheid schittert met ongewoonen glans. Hij wees alle belooning voor zijne diensten van de hand; teffens zijn voorneemen te kennen geevende, om eene naauwkeurige rekening van zijne onkosten te houden, welke hij vertrouwde, dat door het Congres zouden betaald worden. Zo verliet hij het Landleeven op Mount Vernon, verscheide jaaren de plaats zijns Huislijken Geluks, om het Opperbevel te voeren over eene Krijgsmagt, om zo te spreeken van alle krijgsbehoeften onvoorzien, en zo gebrekkig georganiseerd als gewapend. Zijne bedagtheid om eenige Zeemagt te scheppen, bragt voorraad aan van noodwendigheden, schoon geenzins toereikende. De legerversterkingen voor een bepaalden tijd gingen voort; doch traaglijk. Wanneer het spoed nam, strooide de kwaadspreekenheid uit, dat washington begeerig was om den oorlog te verlengen, ten einde zijn eigen gewigt te kunnen volhouden. Een eenigzins voordeelig gevoerde krijg bevredigde de gemoederen.

‘Tot dus verre,’ gelijk marshall, de eerste krijgsverrigtingen beschreeven hebbende, opmerkt, ‘hadt de oorlog, ofschoon met de grootste werkzaamheid, waartoe America in staat was, voortgezet, geen ander bekend voorwerp, dan alleen het herstel van bezwaare. De taal, dat het een oorlog was, alleen tegen een bedorven Ministerie, wierd zorgvuldig volgehouden, en de getrouwheid aan de Britsche Kroon alsnog overal erkend. De voortgang, evenwel, van de algemeene geestgesteldheid, met betrekking tot Onafhangelijkheid, schoon langzaam, ging echter zeker, en men nam maatregelen, die duidelijk tot dat einde strekken moesten.’

Het besluit om aanvallenderwijze te werk te gaan,

[p. 436]

droeg hier blijk van, inzonderheid daar washington den vijand te Boston aangreep en die plaats vermeesterde: eene gebeurtenis, die hem de dankzegging van het Congres en een Gouden Eerpenning deedt wegdraagen.

Terwijl deeze krijgsverrigtingen te Boston voorvielen, greepen 'er andere gebeurtenissen van groot en ernstig aanbelang meer Noordwaards plaats. Men nam de Bezitneeming van Canada in overweeging. De Krijg, daar gevoerd, het mislukken van denzelven, en de oorzaaken daarvan, worden in het Vijfde Hoofdstuk ontvouwd.

Zo stelt het Zesde H. ons de verrigtingen in Virginie voor, die zeer leezenswaardig zijn. Dan bovenal trekken hier onze aandagt de maatregelen, ter Onafhangelijkheid genomen: de lang gekiemd hebbende zaaden sprooten uit. De vooroordeelen, ter gunste van eene Verbintenis met Engeland en de Engelsche Constitutie, begonnen van trap tot trap op eene spoedige wijze te verdwijnen, en werden opgevolgd door Republikeinsche Grondbeginzelen en eene begeerte na Onafhangelijkheid. Die beginzels werden in de Nieuwspapieren verspreid, en paine's Werkje, 't Gezond Verstand getiteld, wrogt kragtdaadig mede. Americaansche Onafhangelijkheid werd het algemeen onderwerp van dagelijksch gesprek, en ook meer en meer de algemeene wensch. Dit gevoelen nam merkelijk toe, op het verneemen dat America verklaard werd in eenen staat van Oproer te zijn; dat buitenlandsche Huurlingen tegen haar gebruikt zouden worden; dat het moordgeweer en het vilmes (meenende de Wilden) in Britschen Krijgsdienst werden overgenomen; dat men de slaaven van hunne eigene meesters aftroonde en tegen hun wapende.

Met deeze geestgesteltenis des Volks waren de maatregelen van het Congres overeenkomstig. Deszelfs stappen tegen de misnoegden werden kragtdaadiger; deszelfs taal, betrekkelijk het Britsche Gouvernement, was minder de taal van Onderdaanen, en meer berekend om de openbaare aandagt tot de Leden van het Congres en de Provinciaale Vergaderingen, als de algemeene Regeerders des Lands, te trekken. Algemeene Brieven van Represaille werden gegeeven, en de Americaansche Havens voor alle Natien en Volken, niet onderworpen aan de Britsche Kroon, geopend. - Bovenal beslissend was de stap, door het Congres en door America in 't algemeen gedaan, tot Eigen Beheer en het daarstellen

[p. 437]

eener Volksregeering, in onderscheidene Provincien verschillend gewijzigd. - Eene Verklaaring, daartoe strekkende, die de taal der Vrijheidsmin op hoogen en deftigen toon spreekt, aan de Arméen medegedeeld, werd met geestdrift gehoord, door alle de Vereenigde Staaten afgekondigd, en schonk het Volk eene algemeene vreugde.

Met het zevende Hoofdst. wordt het gordijn van een ander tooneel opgeschooven. Lord en de Ridder william howe komen voor Nieuw-York. Eerstgemelde zondt een rondgaanden Brief in America, de Ingezetenen aanmaanende om onder de gehoorzaamheid van Groot-Brittanje weder te keeren. Washington deelde denzelven onmiddelijk aan het Congres mede, en 't zelve besloot, dien in onderscheidene Nieuwspapieren bekend te maaken. Aan washington zondt Lord howe een Brief, enkel met den Titel van Esquire (Schildknaap). De Generaal weigert dien te ontvangen, omdat dezelve hem niet in zijn openbaar gezag, waarmede hij bij het Congres bekleed was, erkende, en omdat hij met zijne Lordschap op geene andere wijze eenige onderhandeling hebben kon. Dit droeg de goedkeuring van het Congres weg. Men poogde den Brief aanneemelijk te maaken, door agter washington's naam &c. &c. &c. te zetten; doch de etceteras hadden geen ingang. In een gesprek met den Briefbezorger, den Colonel patterson, naa het weigeren des Briefs, waarin deeze het oogmerk der komste van Lord howe en Generaal howe ontvouwde, verklaarde washington, ‘dat hij met geen gezag omtrent dit stuk, door hen, van wien hij zijne aanstelling ontvangen hadt, bekleed was; doch evenwel niet kon nalaaten aan te merken, dat, zoo ver als hij oordeelen kon uit het geen reeds van de komst der Commissarissen uitgelekt was, Lord howe en Generaal howe alleenlijk gemagtigd waren om vergiffenis te verleenen; doch dat zij, die geen kwaad gedaan hadden, ook geene vergiffenis behoefden, en dat de Americaanen alleenlijk de wapens hadden opgevat, om die dingen te verdeedigen, welke zij begreepen dat hunne ontwijfelbaare Regten waren.’

De krijg ving aan, en washington is de grootmoedige, de bedaarde Held, schoon met een zwak en kwalijk geordend Leger tegen eene groote overmagt van welgeordende troepen strijdende. - Hierop wilde Lord howe, ofschoon hij met het Congres niet handelen kon

[p. 438]

als een staatkundig lichaam, eene onderhandeling hebben met eenigen van deszelfs Leden, welke hij voor het tegenwoordige alleen beschouwen zou als private Persoonen, en ter bepaalde plaats ontmoeten. - Het voorstel baarde, uit verscheiden hoofde, aan het Congres geene geringe beslommering: dan het nam, en in 't antwoord aan Lord howe, en in den brief aan washington, de houding aan, om op de Onafhangelijkheid der Staaten te blijven aandringen, zonder egter regtuit te zeggen, dat zulks eene onvermijdelijke voorwaarde tot den Vrede was. Niets kwam 'er van. De krijg werd voortgezet, en Nieuw-York viel, met veel verlies, den Engelschen in handen.

Het Achtste Hoofdst. ontvouwt den voortgezetten krijg, die, met hoe veel agteruitwijkens ook voor 't grootste gedeelte gestreeden, ons doet verwonderd staan over 't geen washington met zulk eene steeds onzekere Legermagt uitvoerde; terwijl in een gedeelte des Lands opstand rees, en de gezindheid, om de Koninglijke Partij toe te vallen, zich openbaarde. In dien alzins gevaarvollen toestand lieten Lord en Generaal howe, als aangestelde Commissarissen om den Vrede in America te herstellen, eene Proclamatie afkondigen.

Met het wassen des gevaars scheen washington's moed te groeijen, en zijne onderneemende geestgesteldheid verneemt den verspreiden toestand des Vijands niet, of hij bedient 'er zich van, beraamt een plan, en, schoon het, door een zamenloop van omstandigheden, van hem onafhangelijk, in veele opzigten mislukte, ging het gedeelte des ontwerps, 't geen hij zelf uitvoerde, met eene volkomene en moedgeevende zegepraal vergezeld, die egter welhaast weder in een gevaarlijken toestand verwisselde; doch de stoutmoedige, oordeelkundige en onverwagte aanvallen op Trenton en Princeton door de Americaanen, die de vijand als vernietigd rekende, werden overal als groote overwinningen beschouwd en voorgesteld. Men geloofde in 't algemeen, dat deeze de meerdere voortreffelijkheid van het Americaansche Leger en deszelfs Generaal aantoonden. De voorige gedagten, dat men in een hoopeloozen strijd was ingewikkeld, maakten plaats voor een vast vertrouwen, dat behoorelijke poogingen, aan hunnen kant, op 't laatst met eene gezegende uitwerking bekroond zouden worden. - Deeze verwisseling van gevoelen betrekkelijk den

[p. 439]

uitslag des Oorlogs ging ook met eene weezenlijke verandering van gedrag bij het Americaansche Volk vergezeld.

Te regt merkt de Schrijver op, dat de standvastigheid, door het Congres, geduurende het hier beschreeven donker en akelig tijdvak, betoond, aan de leden van dien tijd aanspraak geeft op de bewondering der wereld en de dankerkentenis hunner medeburgeren. - Het gedrag van dit Congres tegen het einde des Jaars 1776, wanneer het tot de laagste ebbe van tegenspoed was gebragt, en de vloed van geluk het geweldigst tegen hetzelve opstroomde, maakt het slot deezes Hoofdstuks en het einde deezes Boekdeels uit. - 't Zelve gaat vergezeld van eene Kaart van de Zuidelijke Provincien der Vereenigde Staaten.