Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1803

Heelmiddel tegen de verbranding.

Het is geene vreemdigheid, in de Almanakken middelen te plaatsen, om den gemenen man in staat te stellen, zigzelven in verscheide gevallen Genees- en Heelkundige hulp toe te dienen: de uitmuntende Hoogleeraar rosen van rosenstein verledigde zig daartoe opzettelyk; zie de Voorreden van deszelfs Werk over de Ziekten der Kinderen, door onzen voortreffelyken Landgenoot, den Hoogleeraar e. sandifort: maar! behoeft het wel eenig betoog, dat het opzigt over het plaatsen van deze middelen een kundig man vordert, en niet een, die zyn voordeel heeft om een Almanak te vullen; ten einde het goede, dat men schynt te willen, niet tot groot onheil der menschen verstrekke? - De Almanak tot Nut van 't Algemeen, by den Boekhandelaar Schalekamp in 1801 uitgegeven, is hiervan een voorbeeld. In dezelve wordt opgegeven eene zogenaamde uitmuntende Oogzalf. Deze Zalf nu is zeer nadeelig, en de opgave van deszelfs gebruik zo onkundig, dat ik niet geloove, dat dezelve een man van beproefde bekwaamheid tot opsteller heeft; hiervan had ik eene Waarneming by eenen Lyder, die, had hy geen kundiger raad gezogt, gewis blind zou geworden zyn.

Het is, evenwel niet op dezelfde wys gelegen met alle de voorschriften, in bovengem. Almanak geplaatst; in dezelve leeze ik: Als men zich gebrand heeft, ‘dan neeme men eenvouwig een Aardappel, schraape dien, geschild zynde, fyn, en legge dit schraapzel op een doek, die men om het gebrande lid slaat; dit middel trekt den brand uit, stilt de pyn, en komt het zweeren voor. Men ververscht het verband drie a viermaal daags.’ - Zeer veel had ik van dit middel gehoord, maar nimmer beproefd, en doe hulde aan de waarheid, met door de volgende Waarneming deszelfs voortreffelykheid nader te bevestigen. Zeer onlangs wierd ik gehaald by het omtrent 5 jaarig Kind van den Heer N.N., 't welk, den avond te vooren, de hand en onderarm in een ketel met kokende melk had gebrand. Men had toen, om dat ik te verre van hun af woonde, dien avond en nagt de verbranding behandeld met doeken in zoete melk nat gemaakt.

[p. 86]

Ik bevond bladders als handpalmen, boven en onder de hand en arm; ook aan de vingertjes. Ik waagde het, van dit middel te spreeken; en verneemende dat hetzelve door een van de naaste bloedverwanten, aanstonds na de verbranding, reeds was aanbevolen, bond ik het verder aan, en men was spoedig overreed. Tot myne groote verbazing was de grootste blaar des anderen daags voor het meerderdeel reeds weg; schielyk kwam 'er een zuivere etter, en de meer ingebrande plaatsen, waardoor korsten gemaakt waren, scheidden spoedig; de opperhuid verliet vingers, hand en onderarm, en wierd ras vervangen door een nieuwe; en de Patient was genezen, zo schielyk als ik nimmer zag. Had men van dit middel dadelyk gebruik gemaakt, het voordeel ware misschien nog grooter geweest. - Ik kan niet voorby hier aan te merken, dat de Aardappelen, op de bovengemelde wys gereed gemaakt, zeer veel waters geeven: dit veroorzaakt een groot gemors; waarom ik dit water 'er deed afscheppen, en, om de geweldige koude, dezelve een weinig deed warm maaken; hierdoor kreeg het meer de gedaante van een pap, die vaster om het deel sloot.

Ik beveele myne onbevooroordeelde Kunstbroeders en het geëerde Publiek dit middel aan, als het beste tegen de verbranding. Men zegge niet, dat ik te schielyk besluite uit een enkel voorbeeld; want zulk eene verbranding kan wel bestaan voor een drievouwige proef, en ook anderen hebben dezelfde ervaaring van dit middel; en het ware wel te wenschen, dat men voor alle middelen, die men dagelyks met ophef hoort aanpryzen, zo veel zekerheid had als voor dit.

Indien ik door deze opgave dit dubbel oogmerk bereikt hebbe, - bedagtzaamheid, namelyk, in het voetstoots overnemen der voorschriften van anderen, en, door de aanbeveling van een onkostbaar en minder pynlyk middel tegen de zo dikwyls voorkomende verbrandingen, dat spoediger geneest dan eenig ander, nuttig te zyn voor myne natuurgenoten, - zal ik my rykelyk beloond rekenen.

f. buchner,

Oog- en Stads Breuk-meester te Amsterdam.