Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1803

Opheldering van de natuurlyke historie der draaken.

(Ontleend uit g. shaw's General Zoology, Vol. III.)

Het Geslacht der Draaken bestaat uit enkel ééne soort, of twee soorten ten meesten, verondersteld zynde dat de Praepos van linnaeus eene verscheidenheid zy van den Draak, met den Bynaam van Volans onderscheiden. De laatstgemelde, tot nog de Bullebak van Onkunde en Kindschheid, en een veelzins dienstig werktuig in Vertellingen en Romances, verschynt in Boeken der Natuurlyke Historie, waarin men de ondervinding alleen ter Leidsvrouw neemt, als een aartig, klein en onbeschadigend schepzel, voorzien met een vliesagtig, naar een vleugel gelykend bekleedzel, springende,

[p. 59]

met de behendigheid van een Eekhoorntje, van tak op tak.

Niet onvoegelyk is het, by deeze taal der waarheid te voegen, dat alle de andere Dieren, in de Werken van eenigen der oude Dierbeschryveren beschreeven en afgebeeld, en onder de benaaming van Draaken voorkomende, enkel vercierde Weezens zyn, of kunstig zamengesteld uit de huiden van onderscheidene Dieren, of gemaakt, door eenige byzondere soorten van de Roch-visschen in de gedaante van Draaken te vormen, door de vinnen in een opgerichten stand te zetten, te droogen, en 'er de pooten van Vogelen aan toe te voegen, of op andere wyzen te hervormen. Van deezen zelfden aart zyn de gedrochtlyke verbeeldingen (welke men vindt in gesner en aldrovandus) van Zevenhoofdige Draaken, met gaapende bekken, een lang lichaam, slangenhals en staart, en vogelpooten.

Dusdanige bedriegeryen schynen voortyds, met eenen gewenschten uitslag, ondernomen, en niet alleen het gemeen, maar zelfs kundige Mannen, misleid te hebben. Een treffend voorbeeld hiervan komt op het einde der Zeventiende Eeuwe voor. Dr. grainger vermeldt het in volgender voege uit eene Aantekening van Dr. zachary grey, in diens Uitgave van Hudibras. ‘Mr. smith, van Bedford, merkte by my op het woord Draak aan, dat Mr. jacob bobart, Opzigter van den Kruidtuin te Oxford, omtrent veertig jaaren geleden, een dooden Rot in den tuin vondt; hy deedt deezen gelyken naar de algemeene afbeeldingen der Draaken, door den Kop en den Staart te veranderen, en onder de huid scherpe pennen te steeken, die dezelve te wederzyden in de gedaante van vleugels opzetten. Hy liet dit kunstgewrogt, zo hard mogelyk, droogen. De Geleerden hielden het voor een Draak. Een hunner zondt 'er eene naauwkeurige beschryving van aan Dr. magliabechi, Boekbewaarder des Groot-Hertogs van Toscaanen: verscheide verzen werden op dit zeldzaam voorwerp gemaakt. In het einde ontdekte Mr. bobart het bedrog, schoon het aangezien werd voor een meesterstuk van kunst, en als zodanig werd het geplaatst in het Museum der Anatomie, waar ik het, eenige jaaren laater, gezien heb.’

Het alleropmerkenswaardigst voorbeeld van dit bedrog, in laateren tyde, is dat eens Draaks van bovenge-

[p. 60]

melde soort, in 't bezit eens Koopmans te Hamburg, door den Eigenaar geschat op de waarde van niet minder dan 10,000 Guldens. Doch het scherpziend oog van linnaeus ontdekte, als hy zich te dier Stede bevondt, welhaast, dat het een volslaagen bedrog was, aartig zamengesteld door de zamenvoeging van Slangenvellen, Weezels-tanden, en Vogel-klaauwen. Linnaeus zelve zegt 'er van, dat het was non Naturae, sed Artis opus eximium. - Een uitmuntend werkstuk, niet der Natuure, maar der Kunst. - Men voegt 'er by, dat linnaeus, ingevolge van deeze ontdekking, genoodzaakt was, Hamburg te verlaaten, om de wraak van den vreeslyk op hem gestoorden Eigenaar te ontgaan, die de agting, zyn eigendom toegedraagen, zo zeer beledigd vondt. - Eene naauwkeurige Afbeelding van dien zogenaamden Draak heeft seba gegeeven; die egter niet, gelyk gemeenlyk ondersteld wordt, deezen Draak beschryft als eene daadlyk bestaande Draakensoort, maar enkel als eene vermeende of daarvoor gehoudene.