Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1803

Levensbeschryvingen van beroemde Honden, of merkwaardige Voorbeelden van derzelver uitmuntende Hoedanigheden. Naar het Fransch van A.F.J. Freville. Met Platen. Te Zutphen, by H.C.A. Thieme, 1803. In 8vo. 193 bl.

Wy vonden in dit aardig Werkje onder anderen de nieuwe en gewichtige Leer, dat de Honden ene nadere betrekking tot ons hebben, dan wy tot nu toe meenden; dat dit Dier, namentlyk, onder de zedelyke wezens moet gerangschikt worden: zo toch eindigt dit Boekje, (en het is niet duidlyk, of dit alleen op het laatste stukje: Beschryving der verschillende Rassen van Honden, dan of het op het gehele Werkje ziet.) ‘Daar wy den Hond hier slechts van deszelfs zedenlyken kant beschouwen, willen wy het hier by laten berusten; terwyl men elders, aangaande zyne natuurlyke gesteldheid, opvoeding, en het nut, dat men van dit Dier trekken kan, zynen weetlust meer kan voldoen.’ Wy verlangen nu ook, dat deze of enig ander Schryver de redelykheid van dit Dier zal kunnen bewyzen, en ons zal kunnen onderrichten, hoe wy deze beestjes het kortst en gemaklykst in het lezen kunnen onderrichten, wanneer wy dit Boekje aan alle Honden van goeder harte zullen aanpryzen, en niet twyfelen, of deze voorbeelden ter naarvolging zullen op de Hondenzielen ene goede werking doen. Zolang dit intusschen niet geschied is, zal het wel meest door Kinderen gezocht worden; hoewel het toch ook, grotendeels althands, onze meeste Lezers een onderhoudend uur kan geven. - Tot sommigen der alhier geplaatste Verhalen behoort echter ene grotere mate van ligtgelovigheid, dan wy voor ons bezitten. Omtrend No. 31 b.v. zouden wy de oog- en oorgetuigen nog wel eens nader willen kennen en toetzen; het luidt dus:

‘In zekere Engelsche Courant leest men eenen trek van eenen Hond, die zekere mate van verstand aanduidt, aan welke men des te minder te twyfelen heeft, daar men elders meer blyken van dit vermogen, in zoover het by Die-

[p. 667]

ren plaats grypen kan, aantreft. Een Artillerist van Dublin had eenen vluggen en moedigen Windhond, die, van zyne jeugd af aan het slagveld gewend, zynen meester overal volgde, en, midden in het gewoel van het gevecht, geen de minste vrees deed blyken. Onder het zwaarste gebulder van het kanon bleef hy by het stuk staan, waarby zyn meester werkzaam was, en hield de lont in zyn bek.

In den merkwaardigen slag by Fontenai, waar de Franschen de geslotene bataillons der Hanoveranen uiteen dreven, werd mustapha's meester doodlyk gekwetst. Op het oogenblik naamlyk, dat hy het kanon op den vyand wilde losbranden, werd hy, met het grootste aantal zyner kameraden, door een salvo uit het vyandlyk zwaar geschut, overhoop geworpen.

Toen de Windhond zynen heer bloedend en dood op den grond zag uitgestrekt liggen, werd hy wanhopig, en hief een vreeslyk gehuil aan. Op dit oogenblik komt 'er een sterk Fransch corps met snelle schreden aanrukken, om zich van eenen post, voor hen van het uiterste aanbelang, op den top eens kleinen heuvels, meester te maken.

Wie zou het kunnen gelooven, indien geloofwaardige getuigen het niet verzekerd hadden? Ontwyfelbaar om zyns meesters dood te wreken, grypt mustapha de lont, die hy nog brandende in zyne handen [hoe menschlyk! lees voorpooten] hield, en steekt het geladen stuk kanon af; zeventig man valt op de plaats dood, en de overigen nemen de vlugt.

Na dit moedig bedryf legt de Hond zich treurig, naast zyns meesters lyk, neder; hy lekt zyne wonden, en blyft dus, zonder eten of drinken, tweeëentwintig uren lang liggen. Des kanonniers kameraden bragten hem eindelyk, niet zonder veel moeite, van daar. - Deze moedige Windhond werd naar Londen gevoerd en george den Tweeden aangeboden, die hem, even als aan een braaf Soldaat, een pensioen gaf tot aan zynen dood.’

Indien de Honden in Engeland nog zo schrander zyn, zal het geen party egaal zyn, als de Franschen hunne geprojecteerde Landing ten uitvoer brengen! De Inleiding: Historische Schets betreffende den uitnemenden aart en inborst der Honden, heeft hier en daar wel iets, dat wy nog zo stellig en algemeen niet zouden overnemen (b.v. men moet de aandacht slechts op den Hond vestigen, om over den Heer des Huizes te kunnen oordelen), doch heeft ons over het geheel meer dan de meeste Voorbeelden behaagd. De Plaatjes zyn, indien het Boekje voornamentlyk voor Honden bestemd is, goed genoeg.