Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1803

[p. 503]

Ontwerpen van Leerredenen over den Heidelbergschen Catechismus, tot eene handleiding voor jonge Leeraars, en voor allen, die over de Catechismus-Leerredenen, die zy gehoord hebben, of horen zullen, willen nadenken. Door Gerardus Benthem Reddingius, Predikant te Schildwolda. Iste Deel. Te Groningen, by W. Zuidema, 1803. In gr. 8vo. 284 bl.

't Ontbreekt niet aan eene menigte van boeken, tot verklaaring van den Heidelbergschen Catechismus, over welken, by 't Gereformeerde Kerkgenootschap in de Nederlanden, weekelyks moet gepredikt worden. Ook verledigden zich, sedert een geruimen tyd, verscheidene Hoogleeraars in de Godgeleerdheid, om meer of min uitgewerkte schetsen van Leerredenen over dat onderwysboekjen aan hunne leerlingen mede te deelen. De Eerw. reddingius vond, na zeer veel van dat soort van boeken en schriften doorsnuffeld te hebben, niets, dat eigenlyk voor jonge Leeraars geschikt is. Eigen ondervinding van onaangenaame teleurstelling, toen hy, het Leeraarambt eerst aanvaard hebbende, naar gepaste hulpmiddelen te vergeefs uitzag, heeft hem doen besluiten, om eerstbeginnende Leeraars iets in handen te geeven, waarvan zy zich met vrucht zouden kunnen bedienen. Hy zegt, zich al vroeg, uit verlegenheid, gewend te hebben, om zelf te denken, en zyne eigene gedachten grootendeels, in het opstellen zyner Leerredenen, te volgen. De dus gemaakte plans zyn naderhand, van jaar tot jaar, door hem verbeterd, waarin hy erkent niet weinig geholpen te zyn door een Hoogduitsch Werk van h.s. von alpen, getiteld: Oeffentliche Katechisationen nebst Predigt-entwurse ueber den Heidelbergischen Katechismus, nach den bedurfnissen unserer zeit: van welken Schryver hy wel zeer veel verschilt in het leerstellige, maar van wien hy echter zeer veel zegt geleerd te hebben in de kunst, om populair over den Catechismus te prediken. En nu biedt hy eindelyk zyne Ontwerpen, daartoe door beroemde Mannen aangemoedigd, aan het publiek, en byzonder aan zyne eerstbeginnende Ambtsbroeders, aan. Wy gelooven, dat 's Mans doel zuiver is, en wy willen ook de wyze, waarop hy 't uitgevoerd heeft, niet

[p. 504]

geheel en al mispryzen. De Ontwerpen van Leerredenen, die hy, in dit eerste Deel, geeft, zyn met oordeel gemaakt, de stoffen voor elken Zondag, naar aanleiding van het Catechetisch onderricht, doorgaans wel gekozen, in eene geschikte orde geplaatst, en tot nuttig gebruik verstandig aangewend. Reddingius toont aan de karacterizerende leerstukken van zyn Kerkgenootschap wel vast te houden; maar hy is verre af van slaafsche verkleefdheid aan byleeringen. Hy heeft veel achterwege gelaaten, dat men al dikwyls, by de behandeling van den Catechismus, te pas brengt, om dat hy 't niet geschikt oordeelde voor 't volks-onderwys, niet nuttig voor de menigte; en wel inzonderheid vele Godgeleerde vraagstukken, die alleen voor de schoolen passen. Of hy nu evenwel niet beter zou gedaan hebben, met deze Ontwerpen van Leerredenen alleen tot eigen gebruik te laaten dienen, en zyne jonge Ambtsbroeders ook zelven te laaten werken, mogen anderen oordeelen. Uit andere proeven, die wy van 's Mans kunde gezien hebben, zou men mogen verwachten, dat hy nog wel iets van een anderen aart, tot uitbreiding van het Ryk van Waarheid en Godsdienst, zal leveren.