Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1803

Verhandeling over de Onschadelykheid der Kerkhoven en Begraavenissen in Steden en Dorpen; door C.A. Kortum, Med. Doct., Berg-Arts der Marksche Provintie, en Stads-Geneesheer te Bochum. Uit het Hoogduitsch vertaald. Te Amsterdam, by G. Roos. In gr. 8vo. 54 bl.

De Heer kortum bewyst, in dit kort, doch bondig geschreeven Stukje, de ongegrondheid van het vry algemeen gevoelen, aangaande de schadelykheid der Kerkhoven in de Steden en Dorpen, mits dat de lyken op eene genoegzaame diepte begraaven en niet ontydig worden geroerd. Zo immers daarvoor maar gezorgd wordt, zyn de rottige dampen, die uit den grond opklimmen, volkomen van denzelfden aard, met die der uitwaassemingen en uitwerpselen der levende Dieren, in wier midden wy leeven en leeven moeten. Het begraaven in de Kerken is voorzeker af te keuren, vooral in de groote Steden, in welke zulks zo menigvuldig geschiedt, dat de uitwaassemingen der rottende lyken de zintuigen kunnen aandoen; gelyk ook zomwylen plaats heeft op te kleine Kerkhoven, in 't midden van zeer uitgebreide Hoofdsteden, wanneer de kuilen, waarin de lyken opgehoopt worden, te lang open blyven, of te spoedig wederom worden geöpend; gelyk zulks met voorbeelden, die te Parys hebben plaats gehad, zou kunnen beweezen worden. Anders is al het geschreeuw, 't welk men, geduurende de afgeloopene Eeuw, tegen het begraaven binnen de Steden heeft opgeheven,

[p. 465]

louter ydelheid. 'Er bestaan intusschen eenige voorbeelden van Volksziekten, vooral van Kinderpokken, gevolgd op het openen van graven en doodkisten van lieden, die voor lange jaaren, aan die ziekten, waren overleden; dan dit bewyst niet zo zeer het nadeel der begraavingen binnen de Steden en Dorpen, als wel het schadelyke der Doodkisten, vooral zo dezelve uit zwaar en duurzaam hout worden gemaakt, welke in staat zyn, zo lang zy wel geslooten blyven, de doodelyke dierlyke vergiften, door welke de overledenen zyn omgekomen, jaaren lang te bewaaren, en, by eene ontydige opening, rondsomme te verspreiden. Zeer heilzaam was derhalven de verordening van wylen Keizer joseph den II, volgens welke hy beval, de lyken, in het toekomende, niet in Kisten, maar in Zakken te begraaven, welke hy echter wederom heeft moeten intrekken, van wege de belagchelyke zucht van het Menschdom, om, na den dood, de algemeene ontbinding nog, zo lang mogelyk, te ontwyken.